Tweede Kamer · Theocratie en democratie

Over het theocratische gedachtegoed var\ de SGP en de aan ons toegeschreven niet-democratische opvattingen gaat onderstaand interview met ons l< amerlid mr. C.G. van der Staaij. Het interview is (met toestemming) overgenomen uit Synthese, het tijdschrift voor politicologie van de Universiteit van Amsterdam, juni 2005; geschreven door Gerrit van den Berg. Helder en kernachtig is in het interview verwoord waar(voor) de SGP staat. Graag brengen wij dit interview dan ook onder uw aandacht.

'De overheid moetkleur bekennen'

Met de toenemende kans op een islamitische partij in Nederland groeit ook de aandacht voor de Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP). Theocratie lijkt voor sommigen een bedreiging van de Nederlandse democratie. Dit is volgens SGP Tweede-Kamerlid Kees van der Staaij onjuist: "Theocratie is gewoon een van de vele richtingen zoals liberalisme en socialisme die we kennen binnen de Nederlandse democratie."

DOOR GERRIT V.> LN DIÏN BERG, FOTCJ GERRIT V.\N DEN BERG

Is de SGP een democratische partij? "Ja, de SGP functioneert volwaardig binnen de Nederlandse democratie en heeft hier ook altijd voor gekozen. Het is voor ons geen noodzaak maar een bewuste keuze. \'aniiit de gereformeerde traditie is er ook nooit het idee geweest om met een staatsgreep of geweld de macht over te nemen. Ik heb nooit in zaaltjes men­

sen moeten weerhouden om naar geweld te grijpen en de SGP heeft nooit een re\'olunonair zoals Troelstra gekend "

Toch heeft men binnen de SGP theocratische idealen. In hoeverre is dit te rijmen met de democratie?

"Aanvankeli|k gebruikte de SGP deze termen niet omdat het refereerde naar de directe leiding van God zoals in de bijbel. Pas vanaf de |aren zestig is de ferm theocratie binnen de SGP in zwang geraakt. Hiermee wordt iets heel anders bedoeld dan in de oorspronke-

Ujke en letterli|kc betekenis. Er zijn drie kernpunten. Allereerst het besef dat de oorsprong van het gezag bij Godkgt. Ten tweede, dat de grondnormen waaraan de regering gebonden is uit de bijbel en de tien geboden komen. Deze binding betekent overigens ook een beperking van de macht van de overheid. Het derde aspect is de verhouding mssen kerk en staat. Er is geen streven tot een staatskerk of kerkstaat, beide hebben hun eigen veranrwoordcli)khcdcn op hun eigen onderscheiden terrein. Wel zou er eenvnjchtbare interactie moeten zijn. Beidenzijn immers tot Gods eer bedoeld."

Streeft u, met deze drie punten in uw achterhoofd, een theocratie na? "Zelf ben ik er voorstander van om het niet zo te zeggen. Dit ook om verwarring te -i-oorkomcn. Tien /aar geleden

heeft het studiecentmm van de SC5P in een notitie voorgesteld om te spreken over theocratische politiek. Daarmee wordt bedoeld dat men geen verandenng van regeringsvorm wil, maar streeft naar een bi|bels genormeerd beleid. Theocratische politiek staat zo in concurrentie met socialisme en liberalisme, maar met met de democratie als zodanig."

Het eerste kenmerk van uw theocra­ tie visie is dat de oorsprong van het gezag bij God Hgt. In hoeverre botst dit met de democratische ideeën uit de Franse Revolutie zoals volkssoevereiniteit? "De SGP gaat er vjinuit dat de overheid een dienares van God is en dat de overheid ook door Hem is gegeven, er is dus geen volkssoevereiniteit. Maar dit idee

hoeft totaal met te botsen met de ideeén van democratie en zeggenschap door het volk. De liberale denker Oud poneerde eens dat met het begrip van ^'olkssoevere!nlteIt even veel verschillende staatsvormen geconstrueerd konden worden als met het idee van de soevereiniteit van God. Onze grondwet gaat ook niet uit van een ongebreidelde democratie. De geschiedenis leert immers de gevaren van een extreem democratiegeloof Radicale democraten brachten in Frankrijk na de Franse Revolutie een waar schrikbewind

voort. Democratie vraagt om een verdere normering, en valt daarom niet los te zien van de rechtsstaat. Over de exacte invoilling van deze rechtsstaat bestaat dan ruimte voor discussie. Wi| staan er in ieder geval voor dat de overheid met neutraal IS maar in religieus opzicht kleur moet bekennen."

Hoe kijkt u aan tegen de revolutionaire leus van vrijheid, gelijkheid en broederschap'

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen