Europees Parlement · Groeiende irritatie

In het Europt^s Parlement begint de irritatie over de gevolgen van het Franse en Nederlandse 'nee'tegen de Europese Grondv/et toe te nemen. Na het bereiken van het akkoord over de meerjarenbegroting van de EU in december 2005 willen de meeste europarlementariërs een hernieuv/d offensief starten om de Europese Grondwet alsnog geratificeerd te krijgen. Vooral het besliste standpunt van Nederland, namelijk dat de Grondwet wat ons land betreft van tafel is, is vele collega's in het EP een doorn in het oog.

'Dwarsligger Nederland'

Deze groeiende irritatie over 'dwarsligger Nederland' doet enigszins merkwaardig aan. De spelregels voor ratificatie van de Europese Grondwet waren immers glashelder en vereisten een unanieme goedkeuring van het grondwettelijk verdrag door 25 lidstaten. Nu Frankrijk en Nederland de Grondwet hebben afgewezen, moet Europa zijn verlies nemen. De periode van reflectie moet gebruikt worden om de toekomst van de Europese Unie op fundamentele wijze te doordenken om zodoende een realistische visie te ontwikkelen op takenpakket en omvang van de EU. In plaats van reflectie ontstaat er een groeiende aversie tegen de twee dwarsliggers, waarbij vooral Nederland het moet ontgelden. Ons land komt immers niet met concrete voorstellen om uit de institutionele impasse te geraken

en als klap op de vuurpijl verklaart minister Bot de Grondwet'dood'. Omdat de Franse president nog pogingen onderneemt om delen van het grondwettelijk verdrag te redden, is ons land de hoofdschuldige van de bestaande crisis. En dat is in de ogen van vele europarlementariërs volstrekt onaanvaardbaar Dertien lidstaten, die een meerderheid van de Europese bevolking vormen, hebben de Grondwet immers al geratificeerd en dat feit mag Nederland niet naast zich neerleggen.

Resolutie

Het Europees Parlement heeft daarom op 19 januari 2005 een resolutie aangenomen, waarin gesteld wordt dat "er alles voor wordt gedaan om te waarborgen dat de Grondwet in de loop van 2009 in werking treedt".Vanuit de vooronderstelling dat de reflectieperiode zal uitlopen op de ratificatie van de Grondwet moeten het EP en de nationale parlementen gezamenlijke conferenties organiseren om het debat, of beter gezegd de propaganda, vorm te geven.

Hoewel deze feiten bij veel Nederlanders absolute verontwaardiging en verbijstering zullen oproepen, moeten we de feiten in het juiste perspectief blijven zien. Het Europees Parlement heeft geen enkele bevoegdheid om de Europese Grondwet door te drukken, terwijl de andere Europese Instellingen opvallend stil blijven.

De Europese Raad, waarin de lidstaten op ministerieel niveau vertegenwoordigd zijn, komt onder leiding van het Oostenrijks voorzitterschap niet veel verder dan het afleggen van plechtige verklaringen. Zelfs Mozart en Freud worden uit de kast gehaald om Europa te inspireren, maar op concreet niveau weten ook de Oostenrijkse bondskanselier Schüssel en zijn minister van buitenlandse zaken Plassnik niet echt hoe ze het dossier van de Grondwet moeten redden.

Op 24 januari sprak Plassnik de constitutionele commissie van het Europees Parlement toe en gaf zij inzicht in de voornemens van het Oostenrijks voorzitterschap. Ze richtte zich daarbij op het "Europese levensmodel" en hoopte op "een klimaatsverandering in Europa in de komende zes maanden". Ze vergat daarbij dat het enthousiasme van haar eigen Oostenrijkse bevolking voor Europa even onderkoeld is als het winterweer van de afgelopen weken. Door de retoriek heen kon ook zij niet

verhullen dat het Franse en Nederlandse 'nee' als een zwaard van Damocles boven alle reddingspogingen van de Grondwet hangt. Uit pure armoede zal het Oostenrijks voorzitterschap daarom naar alle waarschijnlijkheid besluiten de periode van reflectie met één jaar te verlengen. Bij veel europarlementariërs leeft de hoop dat de sterke hand van Merkel gedurende het Duitse voorzitterschap in de eerste zes maanden van 2007 in combinatie met nationale verkiezingen in Frankrijk en Nederland zullen resulteren in nieuwe kansen voor de ratificatie van de Europese Grondwet.

Oplossing?

De waarschijnlijkheid van dit scenario valt te bezien, zeker gezien het huidige gebrek aan werkelijke reflectie. In veel lidstaten wordt nauwelijks tot niet gereflecteerd en ook de nationale parlementen hebben geen zin om zich naar Brussel te laten dirigeren om samen met het EP propaganda te bedrijven. In een gezamenlijke brief maken de voorzitters van het Oostenrijkse, Finse en Duitse parlement duidelijk zich niet te beschouwen als "een appendix van het Europees Parlement". Zij voelden zich niet geroepen om samen met het EP conclusies te formuleren en die voor te leggen aan de Europese Raad.

Ook de Europese Commissie legt bij monde van voorzitter Barroso grote terughoudendheid aan de dag. In een interview met Vrij Nederland van 21 januari 2005 stelde hij dat het veel belangrijker is dat Europa zich richt op urgente zaken als de groei van de economie in de EU en het creëren van nieuwe banen. Over de rol van de Europese Commissie binnen de lidstaten zelf is hij uitermate voorzichtig en maakte hij duidelijk dat "een grotere zichtbaarheid van de voorzitter van de Europese Commissie in het publieke debat wellicht ongewenst is".

mentariërs zal daarom de komende maanden verder groeien, omdat Europa toch echt met een nieuw voorstel zal moeten komen. Een voorstel dat naar onze stellige overtuiging de naam 'Grondwet' niet zal dragen en hopelijk van een grote hoeveelheid overambitieuze projecten verlost zal zijn.

De regering moet een werkelijk debat over Europa's toekomst initiëren zonder zich te belasten met de ballast van de afgewezen Grondwet. Een debat waarin de regering niet zal vervallen in dezelfde fouten als de campagne voor het referendum. De eerste signalen van onze regering in Den Haag zijn in ieder geval meer hoopgevend dan wat we in Brussel en Straatsburg te horen krijgen.

D.J. Diepenbroek

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen