Parlementair logboek

Hirsi Nagan

Het was me het debatje wel'. Bij binnenkomst 's ochtends kon nog geen van de kamerleden bevroeden dat het die dag zó laat zou worden dat ook de kleine uurtjes ermee gemoeid zouden zijn. Het debat natuurlijk over mevrouw Ayaan Hirsi AU, die in werkelijkheid Ayaan Hirsi Magan blijkt te heten. Wat aanvankelijk een van de vele briesjes leek die regelmatig over het Binnenhof waaien, zwelde aan tot een storm die minister Verdonk voor Integratiebeleid en Vreemdelingenzaken leek te gaan vellen. In de wandelgangen, waar wel vaker praatjes de ronde doen, was korte tijd zelfs sprake van een kabinetscrisis. Waarmee maar weer eens bewezen is dat de wandelgangen niet de betrouwbaarste plek zijn om informatie op te doen...

Dolle dinsdag 16 mei 2005 zal op het Binnenhof nog regelmatig worden herinnerd. De vraag is: hoe? Het stof dwarrelt nog rond, maar wat de SGP betreft zullen de herinneringen aan het debat over de kwestie-Hirsi All/Magan niet behoren tot de hoogtepunten In het politiek-parlementaire bedrijf. De aanleiding was een tv-uitzending die op z'n minst suggestief genoemd moet worden. Niettemin vestigde deze uitzending nog eens het volle en schrille licht van de schijnwerpers op de onwaarheden die mevrouw Hirsi Magan opdiste toen zij in Nederland politiek asiel aanvroeg.

Merkwaardige wending

Na aanvankelijk sussende geluiden, kreeg deze affaire plotsklaps een merkwaardige wending toen langzaam maar zeker bekend werd dat hetWD-kamerlid wilde aftreden.Toen minister Verdonk ook nog eens ongekend snel aan de Kamer meldde dat mevrouw Hirsi Magan feitelijk nooit Nederlander was geworden, en dus ook nooit kamerlid had kunnen worden als de feiten al eerder bekend waren geweest, kwamen de gebeurtenissen in een stroomversnelling. En zoals dat op het Binnenhof dan gaat: iedereen, of nagenoeg iedereen raakt in een verhoogde staat van opwinding, waarbij nog maar weinigen het hoofd koel weten te houden. Kamerleden, journalisten, medewerkers, de collectieve gekte grijpt massaal om zich heen.

In dit speciale geval werden de kale feiten bovendien nog eens van hun plaats gedrongen door het feit dat het een spraakmakend kamerlid was waar het nu om ging en de toch al sterk bekritiseerde 'boosdoener' bij voorbaat verdacht was omdat zij gewikkeld is in een strijd om het leiderschap van de WD. Kortom: alle ingrediënten voor een rel van formaat waren aanwezig.

Reclitstreeks

Het werd, mede om de zaak extra zwaar aan te zetten, een debat tussen de fractievoorzitters. Rechtstreeks uitgezonden via radio en tv, dus verzekerd van veel bekijks.Temidden van het publicitaire en politieke geweld hield SGPfractievoorzitterVan der Vlies een afgewogen betoog. Met de harde feiten, de juiste staatsrechtelijke verhoudingen en de juridische kaders als vast uitgangspunt. Later kreeg de SGP van binnen én buiten de Kamer veel waarderende woorden te horen over onze inbreng - zij het dat niet iedereen, waaronder ook leden van andere fracties, dat ook publiekelijk durfde te doen!

De SGP'er begon zijn inbreng met de menselijke kant van het verhaal. Dat is de dramatiek rondom deze gebeurtenissen, met name voor mevrouw Hirsi Magan. Dat het voor haar pijnlijk en moeilijk is, wie zal het ontkennen? Het feit dat zij zelf daar mede debet aan is, doet daar wel iets aan af, maar toch. Wél moet de zaak ook in de juiste proporties worden gezien, want feit was en is dat mevrouw Hirsi Magan sowieso van plan was haar koffers te pakken. Haar vertrek uit Nederland stond al langer vast. In dat licht bezien sprak de SGP-woordvoerder daarom van "gemengde gevoelens."

Nederlanderschap

Wat betreft het Nederlanderschap, ligt de zaak vrij helder, betoogde Van der Vlies. De Rijkswet op het Nederlanderschap geeft de minister de bevoegdheid het Nederlanderschap in te trekken of te ontnemen als bij de aanvraag persoonlijke gegevens zijn afgegeven die niet op volle waarheid berusten dan wel zijn verzwegen. Onze hoogste rechter, de Hoge Raad, heeft die visie eind vorig jaar nog eens onderstreept.

Van der Vlies drong aan op terughoudendheid, zeker in dit speciale geval.

Om twee -dringende- redenen.Ten eerste: het gaat om een individuele zaak. De les uit het verleden Is dat de Tweede Kamer er niet goed aan doet om in het openbaar te spreken over Jantje of Mohammedje, Marletje of Ayaantje. Bovendien is het slecht als de Kamer de indruk wekt een collega een speciale (voorkeurs)behandeling te geven.Van derVlies: "Dat geeft een wel heel bijzondere relatie en een uitzonderlijk ongemakkelijke vermenging.Wij zijn te allen tijde gehouden tot volstrekte zuiverheid van oordeel. Genoemde omstandigheden staan die, voordat je het beseft, in de weg." Uiterste zorgvuldigheid is daarom geboden.

Had de SGP dan geen vragen bij het optreden van minister Verdonk? Uiteraard wel. Zo zette de SGP-woordvoerder vraagtekens bij de wel erg snelle actie van de bewindsvrouw, zeker nadat zij aanvankelijk nog had verklaard dat er geen nieuws onder de zon en geen vuiltje aan de lucht was. Bevreemding wekt ook het feit dat de minister helemaal In haar eentje handelde. Bij zo'n uiterst gevoelige kwestie, nota bene met een kamerlid in de hoofdrol, zou enig overleg met de minister van Justitie of de minister-president of vice-premier Zalm voor de hand hebben gelegen. Maar niets van dat alles. Rita wenste recht door zee te gaan - in haar eentje. Het resultaat was ernaar Het klinkt natuurlijk allemaal kordaat, dat valt niet te ontkennen, maar wijsheid is een minstens zo belangrijke eigenschap als kordaatheid.

Onstuimig

Hierna ging de voorman van de SGP in op het spanningsveld dat er kan zijn tussen recht en billijkheid.Van derVlies: "Voor de SGP geldt altijd dat het resultaat van politiek-bestuurlijke besluitvorming rechtmatig moet zijn. Dat is een eis van de rechtsstaat. Een besluit moet ook billijk zijn, waarbij wordt bezien of, gewogen alle omstandigheden, het resultaat recht doet aan de menselijke maat. Dat geldt altijd en zeker ook nu! Een prudent evenwicht tussen wat recht en billijk is, voor ons norm van christelijke wijsheid. De vraag naar dat evenwicht kan een hele worsteling betekenen, wij erkennen dat. De onstuimige verwikkelingen van de laatste uren geven echter weinig rust om dat evenwicht te vinden." Tot zover enkele onderdelen uit de SGP-bijdrage. Het debat liep door tot even voor drieën 's nachts. Uiteindelijk dwong de Tweede Kamer de minister tot een uitleg van de wet waarvan zij zelf in alle toonaarden had gezegd dat die niet juist is. Politiek lijfsbehoud moet uiteindelijk de reden zijn geweest waarom de minister dan toch maar toezegde een Kamermotie uit te zullen voeren waarvan ze zelf de overtuiging had en heeft dat dat eigenlijk niet kan. Een onbevredigende situatie, oordeelde ook de SGP.

Om op dit punt, dat betrekking heeft op (de verwerving van) het Nederlanderschap, voor de toekomst meer duidelijkheid te krijgen, diende Van der Vlies een motie in met de strekking om desnoods de wet te wijzigen, opdat in de toekomst in gevallen als deze alle omstandigheden mogen en kunnen worden meegewogen Indien blijkt dat er bij de aanvraag van het Nederlanderschap dingen mis gingen. Een 'automatische piloot' of robot kan in dit soort kwesties nooit de oplossing zijn, blijkt nu. Het gaat per slot van rekening altijd om ingrijpende en menselijke besluiten, waarbij dus ook fouten kunnen worden gemaakt. Laat dat de les zijn van deze avond en nacht, aldus Van der Vlies.

Ontpolderen

Ruim een maand geleden trok de SGP bij het kabinet aan de bel over de plannen in Zeeland om een paar polders onder water te laten lopen. Het provinciebestuur staat op het standpunt dat het daartoe verplicht is vanuit een goed nabuurschap naar België, waarbij men zich beroept op gemaakte afspraken tussen de regeringen van Nederland en Vlaanderen. De ontpoldering maakt onderdeel uit van eerder gemaakte afspraken die betrekking hebben op de (her)inrichting van hetWesterscheldebekken, In het bijzonder wat betreft de toegankelijkheid, de veiligheid en het milieu.

De SGP heeft altijd op het standpunt gestaan dat goede grond niet opnieuw ten prooi moet worden gegeven aan de golven. Dat geluid sluit ook naadloos aan op wat de Zeeuwen zelf in overgrote meerderheid vinden. Een geruststelling was dat minister Veerman een tijdje geleden stelde dat ontpolderen alleen aan de orde kan zijn als degenen die erbij betrokken zijn, de boeren die in de polders wonen, bereid zijn om er vrijwillig aan mee te werken.Toen de SGP-fractie in de Tweede Kamer berichten bereikten dat de betrokkenen daar niets voor voelden, was dat voor Van der Staaij reden de regering nog eens te herinneren aan de uitspraak van minister Veerman. Met de duidelijke boodschap: er wordt niet ontpolderd!

Vorige week kwam het antwoord van het kabinet. Helaas viel dat antwoord vies tegen. Na geconstateerd te hebben dat de agrariërs in de betrokken polders inderdaad niet van zins zijn om hun boerderijen te verlaten, herhaalde Veerman nog eens dat voor hem vrijwilligheid voorop staat. Maar het venijn zat'm in de staart, want hij liet er direct op volgen dat onteigening niet moet worden uitgesloten als Iemand tóch weigert mee te werken. Het gaat nu eenmaal om zaken van nationaal, ja zelfs internationaal belang. Bovendien, antwoordde de minister, is het nog lang niet zeker waar er precies ontpolderd gaat worden. Dat Is een zaak van de provincie, en daar bemoei Ik me niet mee.

Een mooie manier van de minister om zijn eigen verantwoordelijkheid nog even te parkeren, maar we moeten wel vaststellen dat de eerdere spijkerharde uitspraken van het kabinet nu puntje bij paaltje komt toch minder hard zijn dan eerst werd gesuggereerd.

Rivieren

Het was 1996. De toenmalige bewindsman verantwoordelijk voor waterstaat presenteerde de'Beleidslijn Ruimte voor de Rivier'. Dat dat in 1996 gebeurde was niet toevallig. Kort daarvoor, In 1995 en in 1993, was Nederland verrast door waterstanden in de grote rivieren die het nodig maakten grote gebieden te evacueren. De schrik zat er daarna goed In, nu weer eens was gebleken dat de natuur grillig is en dat de krachten die dan loskomen verwoestend kunnen zijn. Op zulke momenten wordt Iedereen er weer bij bepaald hoe klein en nietig de mens Is.

De beleidslijn van het toenmalige kabinet-Kok was: In het rivierbed mogen voortaan alleen activiteiten plaatshebben die 'riviergebonden' zijn. Dus wel werk en bouwsels die te maken hebben met het beheer van het water en de gronden, maar géén hulzen en appartementen en andere onnodige toestanden. Een hele logische beleidslijn, want op die manier kun je een heleboel narigheid voorkomen.

Maar Inmiddels zijn we tien jaar verder De herinnering aan de dreigende overstromingen en massale evacuatie van mensen en vee uit het rivierengebied zijn vervaagd, en ziedaar: het kabinet stelt een nieuwe beleidslijn voor waarin weer ruimte wordt geboden voor nietriviergebonden activiteiten. Met andere woorden: de les van 1993 en 1995 is zo goed als vergeten.

Toen de Tweede Kamer hier vorige week over kwam te spreken. Het SGPwoordvoerderVan der Staaij daar onmiddellijk bij aantekenen dit een merkwaardige vertoning te vinden. Regeren is vooruitzien, en dat kun je echt goed als je ook achteruit hebt gezien, dat wil zeggen, de les van het verleden hebt geleerd.Waar in dit geval nog eens bijkomt dat hier weer dingen lijken te worden toegestaan die de ruimte voor de rivier opslokken, terwijl anderzijds er alles aan wordt gedaan om mensen duidelijk te maken dat de rivieren op andere plaatsen méér ruimte moeten krijgen. Al met al een hoogst rare gang van zaken waar, als het aan de SGP ligt, het laatste woord nog niet over is gesproken.

' Zie ook de nabeschouwing op dit debat door Van der Staaij op pagina 19.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen