Europees Parlement · Vluchtelingenstroom

Van 8 tot 10 juni bracht Europarlementariër Hans Blokland met een delegatie van het Europees Parlement een bezoek aan de opvangcentra voor immigranten op de Canarische eilanden. Deze Spaanse eilanden kampen al maanden met een enorme toestroom van mensen die per boot de Europese Unie proberen te bereiken. In gesprek met de Spaanse autoriteiten zoekt Blokland naar een oplossing voor dit Europese probleem.

Zuidgrens met Afrika

De kust van Spanje, ook wel de zuidgrens van Europa genoemd, is lang. Een zuidgrens die duizend kilometer naar het zuiden openstaat voor immigranten die vanuit Afrika naar Europa willen komen.Want de Canarische eilanden zijn Spaanse eilanden, die deel uit maken van de Europese Unie.

Deze immigranten hebben alles achter zich gelaten om in Europa een nieuw bestaan op te bouwen.Velen hebben met gevaar voor eigen leven de overtocht gewaagd. Na veertig dagen in een opvangkamp te hebben gezeten, moeten de immigranten volgens de Spaanse wet vrijgelaten worden, als ze tenminste niet teruggestuurd kunnen worden. Zolang hun identiteit niet is vastgesteld, mogen de immigranten niet teruggestuurd of opgesloten worden.Van de meer dan 6.000 immigranten die sinds november 2005 zijn binnengekomen, hebben de Spaanse autoriteiten er slechts 73 kunnen terugsturen naar het land van herkomst.

Rem op immigratie

Dit probleem staat niet op zichzelf. Medio december 2005 bleek hoe immigranten via de Spaanse enclaves Ceuta en Melilla de kortste weg over land gebruikten om de EU binnen te komen. Vrijwel direct begon men met het bouwen van hogere hekken. Ook werden er afspraken gemaakt met de Marokkaanse autoriteiten om immigranten te weren. Maar om te voorkomen dat men uitwijkt naar de Canarische eilanden zijn andere maatregelen nodig.

De bouw van hekken rond de enclaves was duidelijk een kortetermijnmaatregel die even effect had maar al snel omzeild werd. Om daadwerkelijk een rem te zetten op de ongewenste illegale immigratie is een wetswijziging nodig. Samenwerking in Europa is hierbij noodzakelijk. Daarbij zal Europa zich moeten richten op samenwerking met de landen van herkomst. De huidige maatregelen staan vaak op zichzelf en maken geen deel uit van internationale samenwerkingsovereenkomsten.

Verwerking immigrantenstroom

Op korte termijn moet de noodopvang over voldoende faciliteiten beschikken om de stroom mensen op te vangen. Zonder goede voorzieningen is zowel de gezondheid van de medewerkers als die van de immigranten in gevaar.Terecht vragen organisaties als Amnesty aandacht voor de omstandigheden in de opvangkampen. Het zijn bovendien niet alleen illegale immigranten die op de Canarische eilanden aankomen. Asielzoekers nemen dezelfde route om Europa binnen te komen. In de opvangkampen moet men hen wijzen op de mogelijkheid een asielverzoek in te dienen. Het maken van duidelijk onderscheid tussen illegale immigranten en mensen die asiel behoeven is essentieel. Voor de langere termijn moet Europa een visie ontwikkelen op immigratie. Immigratie kan Europa arbeidskrachten bieden die zij in de toekomst wellicht nodig heeft. Daarbij is het noodzakelijk dat immigratie plaatsvindt in overeenstemming met de internationale afspraken. De invoering van een zogenaamde 'green card' om tijdelijk als economische migrant in Europa aan de slag te gaan, moet worden onderzocht.

Welvaart verhogen in West Afrika

De Europese lidstaten moeten met de landen van herkomst terugnameovereenkomsten aangaan. Bij veel immigranten is de herkomst onduidelijk vanwege het ontbreken van identiteitspapieren. Verder ontbreekt het, met bijvoorbeeld Senegal, aan een overeenkomst om mensen terug te sturen. Door het nadrukkelijk opnemen van een terugnameregeling voor illegale immigranten in handelsovereenkomsten, kan Europa landen beïnvloeden. Een Europees terugkeerfonds, waarvoor op dit moment het plan op de Brusselse vergadertafels ligt, kan een goede aanvulling zijn om vorm te geven aan een serieus terugkeerbeleid. Dit kan alleen succesvol zijn als de politieke inspanningen gericht zijn op het bereiken van een stabiel bestuur in de landen aan de westkust van Afrika. Hier ligt de mogelijkheid om immigratie te voorkomen en welvaart en toekomst te bieden aan mensen in Afrika. De lidstaten moeten hun verplichting nakomen en 0.7 procent van het BNP aan ontwikkelingssamenwerking besteden. Die samenwerking in combinatie met het afschaffen van de torenhoge importtarieven zal bijdragen aan werkgelegenheid in Afrikaanse landen.

Europese verantwoordelijkheid

Ten slotte moet Europa werken aan een geharmoniseerd beleid ten aanzien van asiel en illegale immigratie. Het beleid van Spanje en ook Italië staat immers onder kritiek van lidstaten waarheen de vrijgelaten immigranten doorreizen. Daarmee kent illegale immigratie een Europese dimensie. In sommige lidstaten is illegale immigratie een delict en mogen de illegale immigranten voor onbepaalde tijd opgesloten worden. In andere lidstaten is detentie maar zeer beperkt mogelijk.

Het bezoek aan de opvangkampen maakt duidelijk dat tijdelijke opvang vooral tijdelijk moet zijn. Immigranten brengen hun dagen in ledigheid door en voor activiteiten wordt nauwelijks gezorgd. De huisvesting is in een kazerne of legertent. Gebrek aan zeep gecombineerd met de warmte veroorzaken een onaangename situatie. Van gezond en afwisselend eten is in een gaarkeuken geen sprake. Om dan nog maar te zwijgen over de cultuurverschillen tussen de immigranten die afkomstig zijn uit verschillende landen en waarvan velen moslim en sommigen christen zijn. Het bouwen van hekwerken of het verlengen van de detentieperiode is dan ook niet de oplossing. Dat zal er alleen toe leiden dat immigranten de kortste weg kiezen om via de tijdelijke detentie in de illegaliteit te verdwijnen. Die situatie is mensonterend en past niet bij de beschaving die we als Europese landen pretenderen te hebben.

drs. Jan Harm Boiten, beleidsmedewerker

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen