Parlementair logboek

Generaal pardon

Het onderwerp is niet van de Kameragenda te branden: hoe ga je om met asielzoekers die niet voldoen aan de voorwaarden die de Vreemdelingenwet stelt? Het vorige kabinet was daarover helder: wie niet voldeed aan de voorwaarden en geen schrijnend geval was, werd op het vliegtuig gezet richting land van herkomst. Dat allemaal op basis van een Vreemdelingenwet die de uitdrukkelijke bedoeling had om eens en voorgoed een duidelijke grens te trekken. En, voegde de bedenker van die Vreemdelingenwet, toenmalig staatssecretaris Cohen, daar toen ferm aan toe: er komt géén generaal pardon!

Zoals gezegd, het vorige kabinet, en dan met name minister Verdonk, hield zich daar aan. Maar de linkse partijen, van CU tot GroenLinks en SP, lieten niet na om keer op keer moord en brand te schreeuwen over het'onmenselijke beleid'. De minister die welisv\^aar erg pompeus, maar ook wel degelijk met oog voor schrijnende situaties deed wat in de wet was afgesproken, werd zelfs vergeleken met oorlogsmisdadigers van de ergste soort.Toen er na de verkiezingen van 22 november een nieuw kabinet geformeerd moest worden, was het generaal pardon dan ook een van de moeilijkste obstakels voor een kabinet van enerzijds het CDA (tegenstander generaal pardon) en PvdA/ CU. Uiteindelijk zwichtte het CDA. Met tegenzin, maar toch.

Kampen

Zo kon het gebeuren dat de Tweede Kamer vorige week opnieuw debatteerde over het generaal pardon. Globaal genomen kun je zeggen dat de Tweede Kamer in twee kampen verdeeld was. Aan de ene kant de partijen die het generaal pardon als een geweldige overwinning vierden, aan de andere kant de partijen die het generaal pardon slecht vinden.

De SGP zit in het tweede kamp. Woordvoerder Van der Vlies begon ermee te zeggen dat degenen die beweren dat het een kwestie is van barmhartigheid versus rechtvaardigheid, een valse tegenstelling maken. Hij stelde dat in een goed asielbeleid barmhartigheid en rechtvaardigheid samen horen op te trekken. Eenzijdig barmhartigheid levert problemen op. Eenzijdig rechtvaardigheid idem.

Van derVlies: "Een generaal pardon lijkt enkel uit te gaan van het principe van barmhartigheid - maar in werkelijkheid is het een vorm van willekeur en rechtsongelijkheid. In een werkelijk barmhartig en rechtvaardig beleid moet een zorgvuldige en grondige beoorde­ ling van de asielzoeker centraal staan. Niet een kille datum als norm, maar een vlotte, grondige beoordeling van individuele situaties. Om die reden heeft de SGP steeds gepleit voor een ruimhartig gebruik maken van de discretionaire bevoegdheid van de minister als noodzakelijke correctie op mogelijke onbedoelde consequenties van parlementair goedgekeurde regels.Voor schrijnende gevallen is dan altijd een uitweg mogelijk via een individuele beoordeling.Als mensen uiteindelijk niet terug kunnen, hoewel zij dat willen, vindt de SGP-fractie dat er alsnog een verblijfsvergunning moet worden verstrekt. Dan moeten mensen wel zelf de bereidheid hebben om consequenties te verbinden aan een negatieve uitspraak. De SGP is dus voor maatwerk."

Traineren

In het vervolg van zijn betoog somde de SGP-woordvoerder nog eens de hoofdbezwaren op tegen een generaal pardon.

I.Het ondergraaft in belangrijke mate het eigen democratisch vastgestelde beleid. 2. Een generaal pardon leidt tot rechtsongelijkheid. Degenen die de boel traineren mogen blijven, gewilligen hebben het nakijken. 3. Een generaal pardon geeft valse hoop.Ook nu moeten er weer grenzen getrokken worden. Elk generaal pardon roept een nieuw pardon op. 4. Omdat een generaal pardon suggereert dat de overheid weliswaar regels maakt, maar ze in de praktijk niet handhaaft, heeft zo'n pardon ook een aanzuigende werking op nieuwe asielzoekers.

Nu het kabinet ondanks deze bezwaren toch heeft gekozen voor een generaal pardon, is de vraag: hoe voeren we die uit? Daarbij is de insteek van de SGP om die nieuwe regeling zo duidelijk mogelijk te doen zijn. Geen rafelranden, voor iedereen in dezelfde omstandigheden gelijk en zo min mogelijk rechtson­ zekerheid en goed te controleren, zoals Van der Vlies het zei. En juist op die punten schiet de generaal-pardonregeling tekort. Nog niet bij benadering is te zeggen om hoeveel mensen het gaat. Forse kritiek leverde Van der Vlies ook op het onder de regeling laten vallen van mensen die een misdrijf hebben gepleegd.Al met al heeft de SGP dan ook niets op met een van de eerste beleidsdaden van het nieuwe kabinet.

Midden-Oosten

Een dag eerder sprak de Tweede Kamer met minister Verhagen van Buitenlandse Zaken over de toestand in het Midden- Oosten. Namens de SGP was Van der Staaij de woordvoerder - aardig om in dit verband te melden dat hij daags daarna naar Libanon afreisde voor een tweedaags bezoek van de Kamercommissie Defensie.

Van der Staaij kon niet anders dan een somber beeld schetsen van de huidige toestand in het Midden-Oosten. Feitelijk zijn we gewoon weer terug bij af, aldus Van der Staaij. Hij trok fors van leer tegen degenen die Israël overal en altijd de schuld van geven. Onzin, vindt de SGP Israël doet wat het kan en moet de eigen burgers beschermen tegen aanvallen van binnenuit en buitenaf. Dat is puur een kwestie van lijfsbehoud tegenover terroristische organisaties en schurkenstaten die er geen geheim van maken Israël liever vandaag nog dan morgen van de kaart te willen vegen.

Iran

En dan Iran. Als geen ander roept de president van lran, Ahmadinejad, bij voortduring op om Israël aan te vallen en de Joden uit te roeien.Van der Staaij liet er namens de SGP geen twijfel over bestaan dat het westen veel te slap reageert op wat de Iraanse president allemaal uitkraamt. Je kunt wel zeggen dat het een gek is die je niet serieus moet nemen, dat neemt niet weg dat nogal wat lieden in het Midden-Oosten de 'gek' Ahmadinejad wél serieus nemen - en handelen in zijn geest!

Van der Staaij: "Eén van de grootste obstakels voor vrede in het Midden-Oosten is Iran en zijn president Ahmadinejad. Ik denk aan zijn schandalige uitlatingen afgelopen zondag over de vernietiging van Israel op heel korte termijn. Al eerder heeft deze president opgeroepen om Israël van de kaart te vegen. Ik vind dat de minister dergelijke uitlatingen niet kan laten passeren. Heeft u de ambassadeur van Iran reeds op het matje geroepen? Zo nee, waarom niet? Krijgt Iran niet de indruk dat het alles ongestraft kan doen? Moet er niet veel meer druk op dit land worden uitgeoefend, diplomatiek en economisch? Nederland kent de nodige handel met Iran. Een stopzetting daarvan zou onderstrepen, dat het optreden van deze president een duidelijke prijs kent."

Wapensmokkel

Een apart punt is nog de wapensmokkel vanuit Iran en Syrië, maar ook vanuit Egypte naar Libanon. Daar staan verschillende bevolkingsgroepen elkaar naar het leven.Vooral de islamitische strijders trekken zich niets, maar dan ook niets aan van de Libanese regering. Van der Staaij: "Er wordt veel ophef gemaakt over de vluchten die Israel nog steeds uitvoert boven Libanon, maar zolang de internationale gemeenschap geen heel stevige druk uitoefent op Syrië en anderen om te stoppen met de vermeende wapenleveranties, kunnen wij dit Israel moeilijk kwalijk nemen." De minister mag dan zeggen onvoldoende harde bewijzen te hebben om de betrokkenheid van Syrië aan te tonen, maar een kind kan met een blik op de kaart begrijpen dat Syrië natuurlijk wel degelijk achter de destabiliserende krachten in Libanon zit. Bovendien: president Assad van Syrië laat zich publiekelijk voorstaan op zijn anti-westerse en anti-Israëlische houding. Laten we toch alsjeblieft niet naïef zijn!

Referendum

Een heel ander onderwerp is Europa. Het is nu twee jaren geleden dat zowel Nederland als Frankrijk overtuigend tegen de Europese Grondwet stemden. Daarmee leek die Grondwet van de baan. Immers: dat was van tevoren duidelijk gezegd. Nee is nee, en dus geen Grondwet.

Maar, zoals dat in 'Europa' wel vaker gaat, de Brusselse bureaucraten en nogal wat Europese regeringsleiders en staatshoofden, willen hun plannen tóch doorzetten. Op dit moment wordt er overal in Europa gekeken hoe het nu verder moet met die Grondwet. In Nederland is de eerstverantwoordelijke bewindsman op dit terrein staatssecretaris Timmermans. Zelf was hij als PvdA-kamerlid namens Nederland nauw betrokken bij de opstelling van die Grondwet, maar toen in 2004 de bevolking massaal 'nee' zei, was Timmermans een van de eersten die royaal en ruiterlijk erkende dat het dus anders moet. Hij gaf er daarmee blijk van zijn lesje te hebben geleerd.

Tot twee weken geleden! Toen deed uitgerekend deze staatssecretaris de uitspraak dat Nederland bij een eventueel volgend referendum gewoon 'ja' moet zeggen. Zo niet, dreigde de staatssecretaris, dan ligt Nederland eruit in Europa. Er is niet veel politiek inzicht voor nodig om te begrijpen dat zó'n uitspraak nogal wat rumoer veroorzaakte op en rond het Binnenhof Terecht sprong SP-kamerlidVan Bommel, verklaard tegenstander van de Europese Grondwet, op de ketting.

Ook de SGP deed mee aan het door de SP aangezwengelde interpellatiedebat. Van der Staaij begon z'n betoog zo: "Het enige dat men van de geschiedenis leert, is dat men niets van de geschiedenis leert. Zelfs niet als die geschiedenis heel recent is. Dat heeft staatssecretaris Timmermans met zijn dreigementen opnieuw bewezen. Nederland moet de EU uit, indien opnieuw een 'nee' wordt uitgesproken. Deze uitspraak is een beetje dom, prematuur en inhoudelijk onjuist."

Van der Staaij stelde dat de uitspraak van Timmermans de inhoudelijke discussie die er nog moet komen vervuilt: "Bijna niemand in dit huis zal serieus bepleiten dat bij een nieuw'nee' Nederland zich zou moeten terugtrekken uit de EU. Die consequentie is ook volstrekt geen logische. Het moet erom gaan dat wij te zijner tijd een inhoudelijke discussie voeren over het nieuwe verdrag. Op deze wijze trekt de staatssecretaris bovendien de positie van de eurosceptici in het belachelijke.Wie tegen een EUverdrag met grondwettelijke aspiraties is, kiest voor een Nederland buiten de EU. Dat verwerpt de SGP met kracht."

Is de SGP dan louter maar'tegen'? Helemaal niet, net zo min als de andere tegenstanders van de Europese Grondwet dat zijn. Opnieuw de SGP-woordvoerder: "Het gaat mijn fractie om een Europa dat zijn grenzen kent en zich tot kerntaken beperkt. Naar onze mening is de Brusselse bemoeienis op veel terreinen veel te ver doorgeschoten. In dit licht wensen wij ook geen EU-verdrag dat riekt naar een Grondwet. (...) De staatssecretaris zei in het interview dat hij het liefst een goede discussie over de EU wil voeren zonder de hete adem van een referendum in de nek. Mijn fractie voert vooral graag een inhoudelijke discussie zonder de hete adem van een dreigende staatssecretaris in de nek.

Realistisch

Kort daarna sprak de Kamer nog meer inhoudelijk over de vraag hoe Nederland nu verder moet opereren in Europa. Natuurlijk kon in dat debat de regering niet het achterste van de tong laten zien. Dat zou de Nederlandse onderhandelingspositie alleen maar ondermijnen. De SGP is in ieder geval blij met de toon die het kabinet (even afgezien van 'de misser van Timmermans')nu aanslaat, te weten: realistisch.Van der Staaij: "Het SGP-geluid ten aanzien van de voortgaande Europeanisering, dat vroeger als tegendraads of zelfs als achterhaald werd gezien, heeft inmiddels duidelijk bredere weerklank mogen vinden, zowel bij burgers als bij politici."^

En verder: "Denkend aan Europa zien wij een Europa voor ons dat zijn grenzen kent. Zowel in geografisch opzicht (géén EU-lid Turkije) als in omvang en diepte van het takenpakket. In dat licht willen wij dan ook geen Europese minister van Buitenlandse zaken, geen verdrag dat grondwet heet, geen vlag, geen volkslied of iets dergelijks dat meer thuishoort bij een Europese eenheidsstaat. Wat de SGP betreft, blijft de EU een samenwerkingsverband van soevereine staten en wil mijn fractie een aan de nieuwe omstandigheden aangepast verdrag. In die lijn willen we meedenken: nationaal beleid waar mogelijk, Europees beleid waar dat geboden is. Dit in het besef, dat burgers zich het beste in 'Europa' zullen herkennen als het bijdraagt aan de oplossing van concrete problemen."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen