Drank

ALCOHOL IS TEGENWOORDIG IN ONZE SAMENLEVING EEN GROOT PROBLEEM.WERD ER IN DE NEGENTIENDE EEUW VOORAL GEDRONKEN UIT ARMOEDE, OMDE GRAUWE ELLENDE VAN HET ARBEIDERSBESTAAN TE ONTVLUCHTEN, THANS ISDE OVERDADIGE ALCOHOLCONSUMPTIE VEELEER EEN WELVAARTSVERSCHIJNSEL.MAAR DAARMEE IS HET NIET MINDER ERG.

Recent was het met name de drankketen op het platteland die de aandacht trok. Niet alleen zijn ze planologisch illegaal en ontbreekt een horecavergunning, maar de jeugdige bezoekers drinken veel en veel meer dan verantwoord is. Bier en andere alcoholica zijn daar immers goedkoop. Daarbij geeft het te denken dat ook in de zogenoemde biblebelt deze drankketen een bekend verschijnsel zijn. "Drank maakt meer kapot dan je lief is", zo luidt al jarenlang een slagzin tegen overmatig alcoholgebruik. En dat is zeker niet overdreven. Bij alcoholverslaving richten mensen zichzelf lichamelijk en maatschappelijk te gronde. Hun baan komt op de tocht te staan, hun huwelijk of relatie gaat kapot. Kinderen lijden zwaar onder een vader of moeder die aan de drank is. Dronken automobilisten zijn een gevaar op de weg. Overmatig alcoholgebruik tast de lever aan en kan leiden tot het syndroom van Korsakov, waarbij men vroegtijdig gaat dementeren.

Geheelonthouders

Geen wonder dat er mensen zijn die, geconfronteerd met deze drankellende, de fles radicaal hebben afgezworen.Vanouds vond je deze geheelonthouders met name in socialistische en in evangelische kring. Anderen gingen zo ver niet, maar zochten het in een matig gebruik. De 19" eeuwse Volksbond tegen Drankmisbruik, onder leiding van de liberaal Goeman Borgesius, beschouwde het al als een hele verbetering wanneer de arbeiders voortaan bier zouden drinken in plaats van jenever. Men voerde dan ook actie om het bier meer ingang te doen vinden! Maar of dat nu echt verstandig was? Dat de Bijbel geen handboek is voor geheelonthouders, kan duidelijk zijn.Wijn was in de bijbelse tijd een heel normale drank.Wel vinden we in de Bijbel tal van waarschuwingen tegen dronkenschap. „De wijn is een spotter, de sterke drank is woelachtig; al wie daarin dwaalt zal niet wijs zijn" (Spn 20: l).We lezen ook over Jonadab de zoon van Rechab, die zijn nageslacht verbood om wijn te drinken. Het wordt in hen geprezen dat ze zich aan dat verbod houden (jer 35).

Na de Eerste Wereldoorlog hebben een aantal landen zoals de Verenigde Staten en ook Finland, serieus gepoogd om de alcohol in de ban te doen. Na verloop van tijd moest men echter op die drooglegging terugkomen. Het afgekondigde verbod op de productie en verkoop van alcoholische dranken, stimuleerde op grote schaal de smokkel van drank en het illegaal produceren er van. De onderwereld voer er wel bij.Wel hebben de Scandinavische landen nog lange tijd een uiterst restrictief alcoholbeleid gekend. In de VS staan veel protestanten nog steeds zeer terughoudend of zelfs afwijzend tegenover drank.

Minder aversie

In Nederland bestaat in de gereformeerde gezindte vanouds veel minder aversie tegen drank. Zo was het vroeger in bepaalde streken gebruikelijk dat er na het huisbezoek een borreltje geschonken werd. Gezien de huidige alcoholproblemen met jongeren, ook in SGP-kring, moeten we wellicht concluderen dat er te weinig oog is geweest voor het gevaar van alcohol. Een glaasje of meer hoorde er bij en ouders vergoelijkten het vaak, wanneer hun kinderen af en toe over de streep gingen.

Inmiddels is het overmatig alcoholgebruik van jongeren een belangrijk aandachtspunt voor de overheid geworden: zowel lokaal als landelijk.Vorige maand presenteerden de ministers Klink, Rouvoet en Ter Horst hun alcoholbrief.Voor hun 16" jaar moeten kinderen van de drank afblijven en ook daarna zouden ze minder moeten drinken. Bovendien wilhet kabinet dat gemeenten optreden tegende drankketen.

Die ontwikkeling is positief. Maar de vraag is wel hoe effectief dat beleid zal zijn. Het probleem begint er al mee dat drank zozeer in onze cultuur geaccepteerd is. Als thuis regelmatig de fles op tafel komt, hoeft het niet te verbazen dat jongeren dat drinkgedrag over nemen er dan vaak in versterkte mate. Daarbij komt dat het ouderlijk gezag over jongeren van 17, 18 jaar duidelijk is verminderd.Veel ouders hebben totaal geen greep op het uitgaansgedrag van hun kin deren. Die vermindering van het ouderlijk gezag heeft de overheid zelf in de hand gewerkt. En vanaf hun 18° jaar zijn ze officieel meerderjarig.

Sociale druk

Jongeren hebben duidelijk meer geld te besteden dan vroeger en in veel vriendengroepen hoort een forse alcoholcon sumptie er gewoon bij. Anders is het nie gezellig. Gemakkelijk leidt dat ook tot allerlei vormen van uitgaansgeweld. Niet alle jongeren die regelmatig te veel op hebben, eindigen hun leven in de goot, maar het drinkgedrag van jongeren wordt wel als een probleem gezien. En als de 'wereld' dat al zo ziet, is er zeker voor kerkelijk meelevende ouders reder om zich zorgen te maken.

Nu geldt ook hier dat het makkelijker is om de zaken uit de hand te laten lopen, dan om ze weer in het goede spoor te krijgen. Dat is zeker zo voor de drankke ten die jarenlang gedoogd zijn. De regering wil het jongeren moeilijker maken om aan drank te komen. Zo mogen gemeenten de leeftijdsgrens voor drankverkoop op 18 jaar stellen. Afgedacht va het punt dat het werken met leeftijdsgrenzen in de praktijk niet zo makkelijk is, betekent de gemeentelijke beleidsvrij heid dat het verbod simpel omzeild kan worden. Als het in de ene gemeente nie. mag, ga je naar de volgende. Jongeren zi| tegenwoordig uiterst mobiel.

dr. C.S.Ljanse

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen