Hoop op shalom?

OP 27 NOVEMBER KWAMEN IN ANNAPOLIS DE LEDEN VAN HET KwARTET (DE VN, VS, RUSLAND EN DE EU), ISRAEL, VERTEGENWOORDIGERS VAN DE PALES­ TIJNSE AUTORITEIT EN VERTEGENWOORDIGERS UIT DE ARABISCHE WERELD BIJ ELKAAR. SINDS HAMAS IN JUNI DE MACHT GREEP IN GAZA, IS DIT DE EERSTE PO­ GING OM DOOR TOPOVERLEG DE WEG NAAR DE ROAD MAP, HET STREVEN NAAR VEILIGHEID VOOR ISRAÈL ENERZIJDS EN EEN LEVENSVATBARE EN DEMOCRATISCHE STAAT VOOR DE PALESTIJNEN ANDERZIJDS, TE HERVINDEN.

Uitgesloten

Terwijl Fatah als volwaardige gesprekspartner aanwezig was op de conferentie, werd met Hamas niet onderhandeld, omdat de organisatie nog steeds op de Europese lijst van terroristische organisaties staat. In het Europees Parlement (EP) is de onvrede hierover groot. De grootste partij in het EP, de Europese Volkspartij, is een voorstander van steun aan de wettig gekozen Palestijnse Autoriteit van Mahmoud Abbas en houdt vast aan de beslissing om niet met Hamas te onderhandelen zolang deze op de lijst met terroristische organisaties staat. Dit komt overeen met de positie die de Europese Commissie (EC) en de Raad innemen in het conflict. Ook onze minister Verhagen van Buitenlandse Zaken heeft zich op dit standpunt gesteld. Recentelijk is door meerdere grote fracties in het EP een beroep gedaan op de Raad en EC om deze koers te wijzigen. De socialistische fractie is van mening dat als Hamas eerder als gesprekspartner was erkend, de machtsovername in Gaza voorkomen had kunnen worden. Onderliggende redenering is dat Arafat in de jaren tachtig ook als een terrorist werd beschouwd en dat de erkenning van Arafat als gesprekspartner en de daaruit volgende dialoog tussen 1993 en 2000 een eind zou hebben gemaakt aan de spiraal van geweld. De socialisten menen dat erkenning van Hamas eenzelfde 'einde' zal maken aan het geweld. De liberale fractie in het EP stelde dat de machtsovername door Hamas stabiliteit en vrede heeft gebracht in Gaza, alsmede een sterke afname van de corruptie. De fractie wil overwegen Hamas van de lijst van terroristische organisaties af te halen. De fractie De Groenen is eveneens van mening dat gesprekken moeten worden aangeknoopt met onder andere Hamas en Syrië.

Erkenning

De positie van de fracties gaat in tegen de eisen die door het Kwartet gesteld zijn aan de partijen die deel willen nemen aan het vredesproces, namelijk erkenning van Israël, afzwering van geweld en naleving van de bestaande afspraken met Israël. In reactie op de voorstellen van deze fracties stelde de heer Belder, namens de Eurofractie ChristenUnie-SGP, dat het ronduit verbijsterend is dat verschillende fracties Hamas, de doodsvijand van de staat Israël, als gelijke gesprekspartner wensen te vertrouwen.Tussen 1993 en 2000 ging Israël enkele malen de dialoog met Arafat aan. Ondertussen bleven de aanslagen tegen Israël doorgaan. Nadat in 2000 Arafat de vergaande vredesvoorstellen verwierp die premier Barak hem aanbood in Camp David, brak de Tweede Intifada uit. Sinds de machtsovername van Hamas heeft het Israëlische leger al meer dan duizend raket- en mortierinslagen vanuit de Gazastrook geregistreerd. Conclusie: de dialoog met de Palestijnse Autoriteit maakte geen eind aan het geweld. Het is niet realistisch te verwachten dat een dialoog met de veel radicalere Hamas, zonder voorwaarden te stellen, wèl een eind zal maken aan het geweld.

Beleidswijziging

De oproep aan de Raad en EC om het beleid ten aanzien van Hamas te wijzigen, komt wellicht voort uit de zienswijze die de liberalen verwoordden tijdens een debat, dat er "thans behoefte is aan een grote dosis pragmatisme, niet aan veroordelingen, noch aan sancties, en zeker niet aan een weigering om te onderhandelen." Dit pragmatisme gaat voorbij aan de tegenstellingen, haat en angst die in het Midden-Oostenconflict maar net onder de oppervlakte liggen en die al meer dan zestig jaar lang het conflict tamelijk uitzichtloos maken.Al sinds de jaren zeventig is de nadrukkelijke ondersteuning van de Palestijnse politieke identiteit een constante factor in het Europese Midden-Oostenbeleid. De Groenen, de linkse alliantie en de socialisten hebben zich lange tijd in het EP opgeworpen als voorvechters voor een Palestijnse staat. Eenzijdigheid kenmerkte het denken van deze fracties, die de verantwoordelijkheid voor de slechte omstandigheden in Palestina aan de Israëlische staat toeschreven. Daarbij werd Israël verweten dat de "regering Sharon de ergst mogelijke misdaden tegen het Palestijnse volk begaat" en een politiek van "staatsterrorisme" en "apartheidsbeleid" voert. De Palestijnse Autoriteit werd consequent niet op haar verantwoordelijkheden gewezen wat betreft de erkenning van de staat Israël en terrorismebestrijding. De EC en de Raad daarentegen, hebben de Palestijnse Autoriteit wel steeds op deze verantwoordelijkheden gewezen.

De gerenommeerde Midden-Oostenkenner Bernard Lewis schreef een commentaar op Annapolis. Hij stelde het schrijnende onderscheid aan de kaak tussen de uitingen over erkenning van Israël door de PLO en andere Palestijnse Vertegenwoordigers in diplomatieke kring enerzijds en uitingen voor eigen, Arabische parochie anderzijds. Palestijnse schoolboeken, politieke speeches en religieuze preken roepen niet op om een einde te maken aan het geweld, maar spreken slechts van een wapenstilstand. Zelfs het vluchtelingenvraag-stuk functioneert als zodanig. Niet de omvang, maar het bestaan van Israël is het pijnpunt voor verschillende Arabische staten. Als dit de achterliggende motivatie is voor hun ogenschijnlijk welwillende optreden binnen het vredesproces, kan van een structurele oplossing geen sprake zijn.

Lodewijk Kuiper

Lodewijk was stagiair bij de Eurofractie Christer]Unie-SGP (portefeuille Buitenlandse Zaken) van september tot en nnet november 2007.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen