Degelijk onderwijsbestuur

REN VECHTEN LETTERLIJK TEGEN DE HANDHAVING VAN DE LESNORM VAN 1040 UUR. LERAREN LEVEN SOMS IN ONMIN MET BESTUURDERS, WAARDOOR ZELFS GESPROKEN WORDT VAN EEN NIEUWE SCHOOLSTRIJD. DE SERIE SCHOLEN ZIJN DE LAATSTE JAREN HET TONEEL VAN STRIJD GEWEEST. SCHOLIE­ ONDERWIJSVER­ NIEUWINGEN VAN DE AFGELOPEN DECENNIA LIGT DEZE MAAND ONDER VUUR IN EEN PARLEMENTAIRE ONDERZOEKSCOMMISSIE. DE VRAAG IS HOE DE RUST IN HET ONDERWIJS KAN TERUGKEREN EN ALLE BETROKKENEN GEZAMENLIJK KUNNEN WERKEN AAN GOED ONDERWIJS. HET WETSVOORSTEL GoED ONDERWIJSBESTUUR IN PRIMAIR EN VOORTGEZET ONDERWIJS MOET DEZE VREDE GAAN BRENGEN.

Achtergrond wetsvoorstel

Goed bestuur van een school is uiteraard een belangrijke voorwaarde voor het waarborgen van goed onderwijs. Allerlei belangen moeten op een effectieve manier gebundeld worden om de kwaliteit van het onderwijs te verzekeren.Vanzelfsprekend staat de inhoudelijke kwaliteit van het onderwijs voorop. Maar ook moet gedacht worden aan de benodigde onderwijsvoorzieningen en bijzondere zorg voor leerlingen. Het gaat bij al deze factoren om een juiste afstemming en waardering van belangen en betrokkenen. Met die afweging door schoolbesturen is het de afgelopen jaren regelmatig misgegaan.

Schoolbesturen hebben de afgelopen jaren aanzienlijk meer beleidsruimte gekregen. Dit is vooral veroorzaakt door de invoering van het systeem van lumpsumfinanciering. Door lumpsumfinanciering krijgen schoolbesturen jaarlijks één zak geld uitgekeerd waarmee zij het personeel, de voorzieningen en het gebouw moeten bekostigen. De uitkomsten van die bestedingsvrijheid worden op de werkvloer niet altijd met gejuich ontvangen en pakken ook niet altijd goed uit voor de kwaliteit van het onderwijs.Afstemming van beleid was vaak gebrekkig. De toenemende autonomie van besturen, veroorzaakt door de grote nadruk op decentralisatie, vraagt om een betere verantwoording van beslissingen. Dit wetsvoorstel probeert daarvoor een passende oplossing te vinden.

Goed bestuur

De eerste pijler van het voorstel richt zich op de verplichting van scholen om een goed en inzichtelijk bestuur te garanderen. Kernpunt hiervan is de scheiding tussen bestuur en toezicht.Van schoolbesturen wordt verwacht dat zij aangeven welke personen belast zijn met bestuur en welke met het toezicht. Ook is er de mogelijkheid tot het instellen van een afzonderlijke raad van toezicht. Door deze scheiding van bestuur en toezicht wordt de nadruk gelegd op intern toezicht. Het is de bedoeling dat controle van het beleid allereerst binnen de school plaats vindt. Externe controle, bijvoorbeeld door de inspectie, is volgens het wetsvoorstel pas de volgende stap.

De scheiding van bestuur en toezicht is een goede zaak. Het idee dat de slager zijn eigen vlees keurt is namelijk onwenselijk. Om goed toezicht te kunnen uitvoeren is een onafhankelijke positie noodzakelijk. De functie van het interne toezicht komt hierdoor beter uit de verf. Het is vooral positief dat in dit voorstel rekening wordt gehouden met de specifieke situatie van de school. Er komt geen verplichting voor scholen om een aparte raad van toezicht in te stellen. Elke school krijgt de bevoegdheid om de scheiding op eigen wijze vorm te geven. Dat is vooral voor kleinere scholen een uitkomst.

Goede kwaliteit

De zorgplicht voor goede kwaliteit is het tweede kernpunt van dit voorstel.Van ieder bestuur wordt gevraagd om bij de zorg voor goed onderwijs de eigen des­ kundigheid en verantwoordelijkheid van het personeel tot haar recht te laten komen. De kwaliteit van het onderwijs wordt immers vooral bepaald in het klaslokaal, zo wordt gezegd. Een belangrijk middel hiervoor is de'Code goed bestuur', een verzameling van basisprincipes die het bestuur moet leiden bij de besluitvorming. Ook sluit de minister convenanten met scholen om de kwaliteit van het onderwijs te verhogen. Als het gaat om de kwaliteit ligt de bal dus vooral bij het bestuur

Het is van groot belang om de verantwoordelijkheid voor het onderwijs weer te leggen bij de leraar in zijn klas. Over de directe omgeving waarin de leraar verkeert, zal hij dus meer gehoord moeten worden. Dat geldt zeker voor onderwijsinhoudelijke zaken. De SGP-fractie betwijfelt of de zorg voor goede kwaliteit automatisch goed komt wanneer het schoolbestuur een zorgplicht krijgt. Het nabije verleden stemt niet gunstig. Een mooie formulering in de wet is absoluut onvoldoende. Er zullen concrete regels moeten komen om de rol van de leraar vast te leggen en zijn inspraak te vergroten. Het onderwijs is in essentie een gedeelde verantwoordelijkheid van ouders, leraren en besturen. Een volwaardiger evenwicht tussen werkvloer en bestuurskamer is daarom wenselijk.

Tot slot

De SGP-fractie is van mening dat dit voorstel inderdaad een verbetering van de structuur en kwaliteit van schoolbesturen kan betekenen. Deze inzichtelijkheid is met het systeem van lumpsumfinanciehng zeer wenselijk geworden. Een schoolbestuur dat zichzelf respecteert, zal hechten aan open relaties en samenspraak. Verantwoording aan ouders en leerlingen was naar onze overtuiging al voldoende gewaarborgd. De positie van de leraar binnen de school mag echter niet wankel blijven. Dit voorstel biedt een onzekere basis voor de verbetering van deze positie. Daardoor lijkt een wezenlijke oplossing voor het beslechten van een zogeheten schoolstijd nog niet gevonden.

Cijsben Leertouwer

Medewerker Tweede Kamerfractie

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen