Orangisten, geen monarchisten

DE 'LIJFKLEUR' VAN DE SGP is ORANJE. DAT IS GOED TE ZIEN AAN ONS PROPA­ GANDAMATERIAAL. ONZE AFFICHES, HET VERKIEZINGSPROGRAMMA, DE FOLDERS, ; N ZELFS DE SGP-PENNEN ZIJN ALLEMAAL ORANJE. DIE KLEUR IS NATUURLIJK ^iiET VOOR NIKS GEKOZEN. DE SGP WIL DAARMEE LATEN ZIEN DAT ZE EEN ORANJEGEZINDE PARTIJ IS.

Dat de SGP het'Oranje boven' hoog in haar vaandel heeft staan, blijkt ook uit ons beginselprogrannma. In artikel 9 staat: "Welke regeringsvorm overigens ook goed moge zijn, aan ons land is het constitutioneel koningschap, opgedragen aan het Huis van Oranje, door God gegeven." Uit dit misschien wat cryptisch geformuleerde artikel laten zich tenminste twee dingen afleiden.

Regeringsvorm

Het eerste is dat de SGP in z'n algemeenheid geen uitgesproken voorkeur heeft voor een speciale regeringsvorm. Vandaar dat artikel 9 inzet met de woorden: "Welke regeringsvorm overigens ook goed moge zijn..." De SGP slaat één bepaalde regeringsvorm dus niet hoger 3an dan andere. De reden daarvan is heel eenvoudig. Op grond van de Bijbel kun je niet zeggen dat een republiek beter is dan een monarchie, of omgekeerd, dat het in een monarchie beter marcheert dan in een republiek.

Het tweede dat zich laat afleiden uit het beginselprogram is dat de SGP, als het gaat over de Nederlandse regeringsvorm, wél een duidelijke voorkeur heeft. Die voorkeur gaat uit naar het constitutioneel koningschap.

En waar is die voorkeur op gebaseerd? Niet op het Woord van God, want daarin wordt met geen woord gerept over de Nederlandse regeringsvorm. Nee, de SGP beroept zich hierbij op de loop van de geschiedenis. De geschiedenis is nu eenmaal geen toevallige samenloop van gebeurtenissen, maar we mogen daarin Gods hand, Zijn vinger zien. Daarom staat er, met een verwijzing naar die geschiedenis, dat God aan Nederland het Huis van Oranje heeft gegeven.

Geboorte

Toch heeft die keuze alles te maken met Gods Woord. Wie de geschiedenis van Nederland bekijkt, zal namelijk zien dat 'de geboorte van onze natie' niet los is te zien van het optreden van de Oranjes én hun strijd en inzet voor de hervor­

ming, de op Gods Woord gegronde gereformeerde godsdienst. Nederland werd onafhankelijk na 80 jaar strijd tegen -om het met de historicus en Evangeliebelijder Groen van Prinsterer te zegge n- "Spaanse macht en pauselijke dwang". Dé man die gedurende die strijd werktuig was in Gods hand, was prins Willem van Oranje, die daarom de eretitel kreeg: vader des vaderlands.

Willems nakomelingen en familie speelden in de Republiek een vooraanstaande rol, weliswaar niet als koningen, maar als stadhouders. Omdat hun invloed echter erg groot was, en óók omdat het stadhouderschap na verloop van tijd erfelijk werd, was hun positie in de praktijk vergelijkbaar met die van de koningen en vorsten in de ons omringende landen. Gaandeweg raakten in de daaropvolgende jaren en eeuwen de lotgevallen van Nederland en van de protestantse Oranjes steeds nauwer met elkaar verweven. In 1815 werd deze ontwikkeling letterlijk bekroond toen de zoon van de laatste stadhouder in de grondwet werden opgewaardeerd tot Soeverein, later Koning der Nederlanden.Vanaf dat moment mochten zij zich Koning(in) der Nederlanden noemen en zijn we de facto een Oranjemonarchie.

Waar nog kort even het licht op moet vallen, is het woord 'constitutioneel'. Ook dat woord staat er niet voor niets. Daarin wordt uitgedrukt dat de SGP vindt dat de Koning gebonden moet zijn aan een constitutie, zeg maar een Grondwet. De eerste Oranjekoning maakte daar zélf, voordat hij de troon besteeg, een voorwaarde van."Ik aanvaard wat Nederland mij aanbiedt, maar ik aanvaard het alleen onder waarborging van een wijze constitutie, welke üw vrijheid tegen volgende mogelijke misbruiken verzekert, " zei hij. In die 'wijze constitutie' kregen ook ministers en de Staten-generaal een plaats.

Gratie

Wie het voorgaande nog eens op zich in laat werken, ziet dat de SGP zich in haar beginselprogramma heeft vastgelegd op de bekende drieslag: God, Nederland en Oranje. Daar is natuurlijk veel meer over en bij te zeggen. Als maar één ding duidelijk is: SGP'ers zijn Orangisten, geen monarchisten. En als zodanig sluiten we ons graag aan bij de felicitaties die er rond de 70'' verjaardag van koningin Beatrix zijn gesproken. Met daaraan toegevoegd de wens en bede dat zij zich 'koningin bij de gratie Gods' mag weten. In alles afhankelijk van de genade van de Koning der koningen en koninginnen.

Menno de Bruyne

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen