Omgaan met droogte

U HERINNERT ZICH VAST NOG DE DROGE ZOMER VAN 2003. EEN AANTAL VANZAL DE RECORDDROOGTE VAN 1976 OOK NIET SNEL VERGETEN. RiVIEREN DIEIJNA DROOG STAAN, BEPERKT SCHEEPVAARTVERKEER, EEN GEBREK AAN IRRIGAiEWATER... Is DAAR WAT AAN TE DOEN? EN ZO JA, WIE MOET DAN DOEN?

Droogte en waterschaarste

Droogte en waterschaarse zijn geen synoniemen van elkaar, maar zijn wel onderling gerelateerd. Onder'droogte' wordt een tijdelijk verminderde beschikbaarheid van v^ater verstaan, bijvoorbeeld ten gevolge van onvoldoende neerslag. Wanneer we het hebben over'waterschaarste' betekent het dat de vraag naar schoon water groter is dan het aanbod.

Nederland heeft niet vaak met ernstige droogte en schaarste van water te maken, mede dankzij de gestage toevoer van water door de rivieren.Toch veroorzal', en een gebrek aan neerslag en een grote verdampingsgraad soms voor problelen. In Zuid-Europa zijn droogte en waterschaarste echter jaarlijks terugkerende verschijnselen. Dat heeft deels een natuurlijke oorzaak. Zo valt de meeste regen in het Middellandse Zeegebied in de winter en is het in de zomer heet en droog waardoor de bodem uitdroogt. Daarnaast kent de problematiek menselijke oorzaken.Ten gevolge van slecht bodemgebruik (bijv. boskap) of slechte agrarische praktijken treedt sneller uitdroging van de bodem op, waardoor waterreserves worden aangetast. Daarnaast iegt ook de toeristische sector een enorm beslag op de aanwezige watervoorraden.

Nederlands droogtebeleid

De mlljardenschade van de droogte in 1976 leidde ertoe dat de Nederlandse overheid een droogtebeleid heeft opgestart. Rijkswaterstaat ontwikkelt in het zomerhalfjaar droogteberichten in samenwerking met het KNMI, gebaseerd op de verwachte rivlerafvoeren, de gevallen neerslag, de watertemperaturen en het grondwaterpeil.Verder wordt in preventieve zin water gebufferd in bijvoorbeeld het IJsselmeer en worden stuwen gesloten. Bij dreigende watertekorten gaat de Landelijke Commissie Waterverdeling (LCW) aan de slag om het water te verdelen onder alle gebruikers. Dit gebeurt volgens een vast stramien, de zogenoemde verdringingsreeks, bestaande uit een prioritering in een viertal categorieen. Hoogste prioriteit heeft de veiligheid en het voorkomen van onomkeerbare schade.Te denken valt aan het nathouden van veengronden omdat de bodem anders teveel daalt. In de tweede categorie gaat het om het draaiende houden van nutsvoorzieningen. Daarbij moet u denken aan het zekerstellen van de drinkwater- en energievoorziening. De derde categorie betreft toedeling aan kleinschalig hoogwaardig gebruik, zoals het beregenen van kapitaalintensieve gewassen. De laatste categorie bevat de overige belangen, waarbij het meeste water naar die sectoren gaat waar de meeste schade voorkomen kan worden (zoals scheepvaart, landbouw en natuur). Bij de uitvoering van dit droogtebeleid is er een nauwe relatie tussen Rijkswaterstaat en de waterbeheerders, om een zo rechtvaardig mogelijke verdeling van water te bewerkstelligen. Dit beleid heeft zijn vruchten afgeworpen tijdens de droogte In de zomer van 2003, waardoor de schade relatief beperkt is gebleven.

EU en droogte

Het is duidelijk dat voornamelijk de Zuid-Europese landen met droogte en waterschaarste te maken hebben. Dat is een reden voor de Europese Commissie (EC) om een mededeling uit te doen over het omgaan met waterschaarste en droogte In de EU. De EC presenteert zeven beleidsrichtingen waarmee het probleem aangepakt kan worden. Als mogelijke maatregelen noemt men het beprljzen van water (zoals in Nederland al gebeurt), het integreren van droogterisico's in beheersplannen voor stroomgebieden van rivieren, het efficiënter verdelen van water en het bevorderen van een zuinige omgang met water Een mededeling kan in potentie een opstap zijn naar regelgeving op Europees niveau. Begin september 2007 heeft de Europese Milieuraad in Lissabon vergaderd over dit onderwerp. Europarlementariër Hans Blokland heeft toen, evenals staatssecretaris Hulzlnga, opgeroepen om de oplossing meer te zoeken In (bilaterale) samenwerking tussen betroffen landen dan in Europese wetgeving.

Geen wetgeving

De Eurofractie ChristenUnle-SGP erkent het probleem van droogte en waterschaarste, zoals dat zich voordoet in Zuid-Europa en Incidenteel in Midden- Europa.Toch is de Eurofractie terughoudend als het gaat om wetgeving op dit gebied. Ons inziens hebben we geen aparte wetgeving nodig voor deze problematiek.Ten eerste omdat de problematiek primair een regionaal (Zuid-Europees) karakter heeft, ten tweede omdat eventuele maatregelen prima binnen bestaande wetgevingskaders verwerkt kunnen worden. Een geschikte manier hiervoor Is om dit te Integreren in de Europese Kaderrichtlijn Water. Wel ziet de Eurofractie een mogelijkheid voor de EC om de mededeling over waterschaarste en droogte op te schalen naar een strategiedocument met vrijblijvende handreikingen voor lidstaten, zodat het probleem op lidstaatniveau opgelost kan worden. Landen, zoals Nederland, die al ver gevorderd zijn op het gebied van droogtebeleid, kunnen een goede dienst bewijzen door uitwisseling van kennis en best practices. Hans Blokland heeft dit standpunt recent aangekaart op een Internationale conferentie over waterschaarste en droogte. De EC, die daar ook aanwezig was, gaf aan hetzelfde voor ogen te hebben. Het lijkt dus de goede kant op te gaan.

Waker van Luik

Beleidsmedewerker Eurofractie Christen- Unie-SGP

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen