Nog niet verteerd

DE TAAK VAN POLITIEKE PARTIJEN, OOK DIE VAN DE SGP MET ALS GRONDSLAG DE BIJBEL EN DE DRIE FORMULIEREN VAN ENIGHEID, IS PRINCIPIEEL ONDER­ SCHEIDEN VAN DE OPDRACHT VAN DE KERK. DE TAAK VAN BEIDEN DIENT WEL GERICHT TE ZIJN OP ÉÉN DOEL: DE EER VAN GOD EN HET HEIL VAN DE NAASTE. AL 90 JAAR TRACHT DE SGP VANUIT DIE DOELSTELLING POLITIEK TE BEDRIJVEN. ZIENDE OP RESULTATEN PAST ONS BESCHEIDENHEID, ZIENDE OP HETGEEN WE NOG MOGEN HEBBEN VERWONDERING EN DANKBAARHEID.

Begin

De SGP, opgericht op 24 april 1918, is de oudste politieke partij in ons land. Dat zeggen we graag. Eerlijkheidshalve passen daar op z'n minst twee kanttekeningen bij. De eerste is dat deze status slechts is bereikt doordat de aller-oudste "echte" politieke partij, de Anti Revolutionaire Partij (ARP), opgericht in 1878, later is opgegaan In het CDA. Dat geldt ook de Christelijk Historische Unie (CHU), die in 1903 ontstond uit eerdere afsplitsingen van de ARP. Kanttekening twee is de volgende. Doordat de SGP zich profileert als oudste partij zou de gedachte kunnen rijzen dat deze partij baanbrekend werk verricht heeft voor politieke partijvorming op christelijke grondslag. Het tegendeel is waar. In de kerkelijke kringen waaruit steun verwacht kon worden, zagen betrekkelijk weinigen nut en noodzaak daarvan in, velen twijfelden en anderen wezen partijvorming principieel af. Die afstandelijkheid had ook te maken met het feit dat voor 1917 velen geen kiesrecht hadden, waardoor "de politiek" ver van hun vandaan stond. Er waren ook stemgerechtigden, zoals ds. P Zandt, die geen vertrouwen hadden in bestaande partijen. Bij zijn 25-jarig jubileum als Tweede Kamerlid zei hij: "Ik heb mij toch nimmer in vroegere jaren bij één van de toen bestaande partijen aangesloten, dewijl ik mij met haar programma's en streven niet kon verenigen.Vaak onthield ik mij zelfs van stemmen of stemde blanco. Dit heeft geduurd, totdat ik in 1922 gelegenheid kreeg mijn stem uit te brengen op de man mijner keuze en wel op ds. Kersten." Hoewel ds. Zandt van Godswege erbij bepaald was dat hij Tweede Kamerlid zou worden, in zijn vrije tijd richtte hij zijn studie daarop, voegde hij zich niet meteen bij SGP Bij de Tweede Ka­ merverkiezingen van 1918 stemde hij niet of blanco. Het heeft onze voorgangers ongelooflijk veel inspanning gekost om de achterban te overtuigen van de plicht hun stem te laten horen. Pas nadat ds. Kersten zich in 1922, ondanks tegenstand uit eigen kring, kandidaat liet stellen voor de Tweede Kamer kwam er groei in stem- en ledenaantal. Laat ons die bevochten erfenis bewaken.

Bespot

Het eerste optreden van ds. Kersten (1922-1925) trok aandacht en leidde tot instemming bij kiezers buiten zijn eigen kerkelijke achterban. Omdat in die tijd zaken zoals passief vrouwenkiesrecht en vaccinatie- en verzekeringsplicht ook binnen de ARP nog discussiepunten waren, zag men de SGP als een concurrent die niet scherp genoeg bestreden kon worden.Waarschijnlijk zijn SGP-ers nog nooit zo gehoond, met spotprenten in kranten verachtelijk weggezet en tijdens spreekbeurten gehinderd (de politie heeft een keer in moeten grijpen) dan ir de verkiezingscampagne van 1925. Het drietal bekendste sprekers, ds. Barth, ds. Zandt en ds. Kersten werd minachtend B.Z.K. geheten (een verwijzing naar een destijds bekend merk beste, zware, krul tabak). Desondanks verdubbelde het stemmenaantal ten opzichte van 1922 e kon ook ds. Zandt zitting in de Tweede Kamer nemen.Tijdens die campagne is < tussen ds. Kersten en ds. Zandt, twee or vergetelijke prominenten uit onze partij geschiedenis, een "warme vriendschap" ontstaan die, zei ds. Zandt op 15 septen ber 1950, "nimmer door enig geschil is verstoord geworden". Dachten beiden dan over alles gelijk? Nee, er was tusser hen bijvoorbeeld verschil van inzicht over het gebruik van het actieve kiesrecht door vrouwen. Dit stond echter hun "warme vriendschap" niet in de we; Laat ons deze les ter harte nemen.

Bewaard

Veel is er ondernomen om de SGP te treffen. Bijvoorbeeld een verhoging van de kiesdrempel en een ander systeem tot verdeling van restzetels. Hierover merkte de liberaal PJ. Oud op dat men kennelijk de bedoeling had de SGP uit d Kamer te weren. De SGP was, is en blijf voor velen een ergernis, een 'steen des aanstoots'. Wij zijn in zwaar weer terec gekomen.Welke partij is in ons land oo; gedagvaard voor rechtbanken over uitgangspunten die ruim 50 jaar geleden ir onze maatschappij nog vrij algemeen w: ren? Er zijn ook interne zorgen.Wannet wij de stemmenaantallen bekijken zien we, na het hoogtepunt in 1933 (2, 51% t een opkomstplicht), een voortdurende afkalving van onze aanhang.Toen 3 op 100, nu 2 op 150Tweede Kamerleden! Laat ons de hand in eigen boezem steken. Waar blijft ons "geboorteoverschot"? Hier ligt een grote zorg, een dure plicht en een gezamenlijke verantwoordelijkheid; ook voor kerk, school > ; gezin. Laat ons deze opdracht ter hand nemen in het besef dat de Heere God onze partij tot hiertoe bewaard heeft è met het gebed of Hij ons in Zijn gunst wil gedenken.

W. Kolijn

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen