Pompen of...? Waterbeleid I

DE MAANDEN JUNI EN JULI 2007 WAREN ERG NAT. KENMERKEND WAREN DE GROTE HOOSBUIEN. NiET ALLEEN IN GLOUCESTERSHIRE (ENGELAND) EN BEI­ EREN (DUITSLAND, ) MAAR OOK IN VOERENDAAL EN KERKRADE KONDEN ZE ER OVER MEE PRATEN. ONDERNEMERS EN BEWONERS VAN DEZE - MAAR OOK ANDERE - GEMEENTEN VRAGEN ECHTER NIET ALLEEN OM DROGE VOETEN, MAAR OOK OM EEN GOEDE WATERKWALITEIT. EN, LATEN WE EERLIJK ZIJN, HET LIEFST BETALEN ÓÓK WIJ DAAR ZO WEINIG MOGELIJK VOOR. IN NEDERLAND ZIJN DIVERSE OVER­ HEDEN VERANTWOORDELIJK VOOR 'WATER': ALLEREERST DENKEN WE DAN AAN DE WATERSCHAPPEN. MAAR OOK GEMEENTEN HEBBEN MET BETREKKING TOT WATER HUN EIGEN TAKEN EN BEVOEGDHEDEN. IN EEN TWEETAL ARTIKELEN ZAL WORDEN INGEGAAN OP DE GEMEENTELIJKE WATERTAKEN EN OP WELKE WIJZE DE GEMEENTE(RAAD) DAAR UITVOERING AAN KAN GEVEN.

I. Water taken

Gemeenten en Waterschappen hebben te maken met diverse aan water gerelateerde opgaven. Denk aan de veiligheid van (primaire) waterkeringen, het voorkomen (of beperken) van wateroverlast, de inrichting van ecologische verbindingszones, etc. De verhouding tussen de diverse overheden, rijk, provincie, gemeenten, waterschappen is niet voor iedereen even helder; het staat niet zomaar in een overzichtelijk schema. Dit eerste artikel beperkt zich voornamelijk tot de wateropgaven van de gemeentelijke overheid.

2. Waterthema's

In de gemeente komen diverse vraagstukken met betrekking tot water voor Denk aan de veiligheid (waterkering), waterkwantiteit (wateroverlast of juist verdroging), waterkwaliteit (en ecologie), water in relatie tot ruimtelijke ontwikkeling (o.a. bebouwde kom), etc.Voor zover deze aan water gerelateerde thema's nog niet (allemaal) zijn opgepakt, zullen deze de komende jaren zeker opgepakt moeten worden.

3. Beleidskader

In de onderstaande paragrafen wordt ingegaan op diverse wettelijke regelingen met betrekking tot water. De 'beperkt' beschikbare ruimte heeft tot gevolg dat er een uitputtend overzicht is opgeno­ men maar het overzicht'beperkt' zich tot de meest belangrijke regelingen.Voor nuttige informatie over deze en andere wet- en regelgeving verwijs ik naar de websites zoals vermeld in §4.

3.1 HetNBW

Het Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW) is een akkoord tussen de rijksoverheid, de provincies (vertegenwoordigd door het IPO), de waterschappen (vertegenwoordigd door de UvW) en de gemeenten (vertegenwoordigd door de VNG) met betrekking tot de uitvoering van het waterbeleid in de 21"^ eeuw. Dit akkoord is in 2003 ondertekend. In het NBW staan afspraken over maatregelen die de betrokken overheden moet nemen om daarmee de kans op wateroverlast te beperken (of voorkomen). Gemeenten kunnen hieraan bijdragen door bijvoorbeeld realisatie waterberging en verhogen waterkwaliteit (aanpak problemen als gevolg van riooloverstorten).

3.2 De KRW

De Kaderrichtlijn Water (KRW) is een Europese richtlijn. Doel is de bescherming van het water in de Europese Unie en de bevordering van het duurzame gebruik van water. De KRW gaat uit van stroomgebieden en stelt daar doelen aar De KRW bevat een resultaatsverplichting. Deze verplichting houdt in dat de gestelde doelen in 2015 gehaald moeten worden. De vertaling in Nederlandse wetgeving vindt op dit moment plaats. Voor waterschappen betekent dit bijvoorbeeld de vaststelling van stroomgebiedbeheersplannen per 2009.Voor wat betreft de datum van 2015, een eventueel uitstel tot 2025 is mogelijk, mits goet gemotiveerd!

3.3 Nota Waterhuishouding

De 4' Nota Waterhuishouding (NW4) bevat het waterbeleid van het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Het beleid is gericht op gezonde en veerkrachtige wa tersystemen. Gestreefd wordt naar een gezamenlijke visie op water en doorvertaling naar bestemmingsplannen en waterbeheersplannen.

3.4 Nota Ruimte

Op 23 april 2004 heeft het kabinet de Nota Ruimte vastgesteld. Doelstellingen met betrekking tot het thema 'water' zijr onder andere de borging van de veiligheid tegen overstromingen, voorkoming wateroverlast of watertekorten en de verbetering van de bodem- en waterkwaliteit'. Deze doelstellingen moeten worden uitgewerkt in provinciale beleids- en streekplannen en gemeentelijke structuur- en bestemmingsplannen (uiterlijk 2007). In de Nota Ruimte wordt water een 'structurerend principe' genoemd. Dit betekent dat bij ruimtelijke ontwikkelingen nadrukkelijk rekening moet worden gehouden met water

3.5 Akkoord Waterketen 2007

Op 5 juli 2007 hebben de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), het Interprovinciaal Overleg (IPO), de ministers vanVROM enVWS, hetVewin en de Unie van Waterschappen (UvW) samen het Bestuursakkoord Waterketen 2007 (BWK- 2007) afgesloten. Overeengekomen is om in 201 I het BWK-2007 te evalueren.

Dit akkoord bevat afspraken die leiden tot versterking van het samenwerkingsproces tussen gemeenten (rioleringszorg), drinkwaterbedrijven en water- schappen (afvalwaterzuivering). Beoogd resultaat is een meer doelmatige en transparante uitvoering van de diverse watertaken'. Door een doelmatige samenwerking moeten de onvermijdelijke stijging van kosten (vanwege verbetering waterkwaliteit en bestrijding wateroverlast) binnen de perken worden gehouden.

Voor gemeenten (en waterschappen) betekent dit onder andere het volgende: i. Het doen van vergelijkend onderzoek(benchmark) om te komen tot een verbetering van de uitvoering van de wettelijke taken. Hierdoor wordt inzichtelijk gemaakt hoe de geleverde prestaties zich verhouden tot de gemaakte kosten. Gemeenten zullen richting burgers ook duidelijk moeten maken welke kosten verbonden zijn met het riool en rioleringssysteem; 'Op gebied van afvalwater zullen kennisen capaciteit bijeengebracht worden; i. Binnen drie jaar wordt het rioolrechtof de rioolheffing kostendekkend gemaakt.

J.óWaterwet

DeWaterwet is in behandeling bij de Eerce Kamer en zal naar verwachting I januari 2009 in werking tredenl De Waterwet integreert bestaande wetgeving op •et gebied van waterbeheer. De volgende •vetten worden, na modernisatie, geïntegreerd in de Waterwet: de Wet op de waterhuishouding, de Wet verontreiniging oppervlaktewateren, de Wet verontreiniging zeewater, de Grondwaterwet, de Wet droogmakerijen en indijkingen, de Wet op de waterkering, de Wet beheer rijkswaterstaatswerken, de Waterstaatsv/et 1900 en de Wrakkenwet. Met de invoering van de Waterwet vervallen, met uitzondering van de Wet droogmakerijen en indijkingen en de Wet op de waterkering de hiervoor genoemde wetten.

Achtergrond en doel van deze wetgevingsoperatie is om beter uitgerust te zijn om wateroverlast, waterschaarse en verontreiniging van water tegen te gaan. Bijkomend voordeel is dat de zes vergunningssystemen uit de afzonderlijke wetten plaatsmaken voor één (integrale) watervergunning.

3.7 Samenhangende Besluiten Awb

Met het wetsvoorstel 'Samenhangende besluiten Awb' wordt de Algemene wet bestuursrecht (Awb) aangepast. Het wetsvoorstel bevat een coördinatieregeling en de verplichting voor overheden om particulieren en bedrijven te informeren over benodigde vergunningen en/ of ontheffingen bij een bepaalde activiteit. Het wetsvoorstel treedt^ zoals nu voorzien, op I januari 2009 in werking.

3.8Watertoets

De watertoets kan omschreven worden als "het hele proces van vroegtijdig informeren, adviseren, afwegen en uiteindelijk beoordelen van waterhuishoudelijke aspecten in ruimtelijke plannen en besluiten.'"* Bij ruimtelijke plannen en/of besluiten die (mogelijk) gevolgen hebben voor de waterhuishouding moet een dergelijke toets worden uitgevoerd. De watertoets is wettelijk verankerd in onder andere de Wet op de Ruimtelijke Ordening (WRO) en het Besluit op de Ruimtelijke Ordening (BRO)^ De watertoets is een verplicht onderdeel bij de vaststelling van bestemmingsplannen en beoordeling van een vrijstellingsprocedure op grond van artikel 19 lid I WRO.^

Overigens komt deze verplichte watertoets te vervallen omdat met de nieuwe Wro de controlerende taak van de Provincie komt te vervallen. Dit ontslaat gemeenten echter niet van de verplichting het thema water bij het opstellen van bestemmingsplannen en het voeren van ontheffingsprocedures mee te nemen in de besluitvorming!

3.9 Overige beleid

Bevoegdheden, verordeningen en ontheffingen/vergunningen zijn gebaseerd op wetten.Voor het waterbeheer zijn onder andere ook van belang de Wet verontreiniging oppervlaktewater (Wvo), de Wet milieubeheer (Wm), deWet bodembescherming (Wbb). Meer formele bevoegdheden, waar liggen welke verantwoordelijkheden, zijn onder andere geregeld in de Provinciewet, de Gemeentewet en de Waterschapswet. Naast bovengenoemde beleidsstukken hebben gemeenten te maken met beleid van het waterschap (bijvoorbeeld hetWaterbeheerplan en emissieplannen) en eigen (gemeentelijke) beleid zoals het structuurplan en het gemeentelijk rioleringsplan (GRP).

4. Interessante websites

Op diverse websites kunt u informatie vinden over wet- en regelgeving met betrekking tot water en waterplannen. Hieronder een selectie van deze websites: - www.uvw.nl website Unie van Waterschappen. Informatie over beleid en de uitvoering daarvan door Waterschappen. Onder knop "Waterschappen" staan verwijzingen naar de diverse Waterschappen opgenomen.- www.waterland.net 'knooppunt' van informatie en kennis over water. Bundelt bestaande informatie over water. - www.helpdeskwaternl website overwaterbeleid, waterbeheer en - veiligheid. Onder verantwoordelijkheid van Rijkswaterstaat Waterdienst.- wvvw.vng.nl Onder beleidsveld "Ruimte, wonen, milieu mobiliteit" en de rubriek "praktijkvoorbeelden gemeenten" (daarna verder zoeken op 'milieu') treft u informatie aan over waterplannen e.d.- www.ipo.nl website InterprovinciaalOverleg (overlegorgaan 12 provincies) - www.vewin.nl website van de Vereniging van Waterbedrijven in Nederland. Informatie over drinkwater en waterkwaliteit.- wvvw.samenwerkenaanwater.nl gemeenschappelijke website van deVNG, de UvW en Vewin.Actuele informatie over gezamenlijke projecten, beleid e.d.

mr. C.P.W. (Peter) van den Berg Gemeenteraadslid in Waddinxveen namens de Protestantse Combinatie Waddinxveen (PCW: SGPICUIHKV)

' Nota Ruimte. Ruimte voor ontwil< .lieling, 2004, pagina 103 e.v. ' Op 25 maart 2008 heeft de TweedeKamer ingestemd met de Waterwet ' Op 20 december 2007 door TweedeKamer aangenomen, ligt nu ter behandeling bij de Eerste Kamer. '' Aanvulling Handreiking Watertoets 2, 2007, pagina I ' Artikel 10 WRO en artikel 12 en 19aBRO ' Per I juli 2008 projectbesluit (artikel 3.2Wet ruimtelijke ordening)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen