Crisis

DE WERELDWIJDE FINANCIËLE EN NU OOK ECONOMISCHE CRISIS IS EN BLIJFT ON­ DERWERP VAN GESPREK. GEEN WONDER, WANT WAT ER NU GEBEURT, KENT ZIJN WEERGA NIET IN DE GESCHIEDENIS. HET IS NOG ALLERMINST DUIDELIJK WAAR DIT ALLEMAAL EINDIGT. EvENMIN IS ER ZICHT OP DE GEVOLGEN ERVAN, NIET ALLEEN IN DE PORTEMONNEE VAN BEDRIJVEN EN PERSONEN, MAAR OOK ANDERS­ ZINS. DIE OPENBAREN ZICH VAAK VEEL LATER, EN NIET ZELDEN OP ONGEDACHTE PLAATSEN EN MANIEREN.

Ook 'Den Haag' had en heeft de handen vol aan de kredietcrisis.Van met name minister van Financiën Bos wordt dezer dagen veel gevraagd. Bijna iedere dag moeten er snel beslissingen v/orden genomen, waarbij het gaat om bedragen die in de miljarden lopen. De overname van Fortis en een restant ABN AM RO liep daarbij (tot nu toe) nog het meest in het oog.

Dat speelde allemaal juist in de week van de algemene financiële beschouwingen. De Kamer overlegde uitvoerig met de minister van Financiën en de staatssecretaris over de Miljoenennota en, nu dus ook, de financiële toestand in het algemeen.Woordvoerder Van der Vlies zette namens de SGP maar direct in met de turbulente actuele ontwikkelingen en onzekerheden.Wat dat betreft konden de financiële beschouwingen niet beter getimed zijn.

Fortis

De naam die tijdens het debat het meest genoemd werd, was natuurlijk Fortis, de bank/verzekeraar die ten tijde van de beraadslagingen nog gered leek te zijn met een investering van ruim 7 miljard. Wat niemand - op een paar uitzonderingen na - toen nog wist, was dat er achter de schermen al werd gewerkt aan een volledige 'nationalisatie' van de bank. Geen optie waar de SGP graag voor kiest, ware het niet dat gegeven de omstandigheden het andere kwaad nog veel erger zou zijn, te weten een 'omvallende' bank en mensen die daardoor in geldnood zouden kunnen komen.

Van der Vlies zei er dit over: "Of de geruchten over de bank nu klopten of niet, feit was dat de op vertrouwen gebaseerde koers zo snel kelderde dat de minis­ ter de noodgreep wel móest hanteren om als grootaandeelhouder een belang in Fortis te nemen. Mijn fractie heeft daarvoor - gezien het ontbreken van een private investeerder - alle begrip." Niet dat de SGP verder geen vragen meer had (Van der Vlies stelde er - net als veel andere fracties trouwens - meerdere), maar die namen niet weg dat de SGP het kabinet op dit punt steunt.Veel keus is er momenteel niet.

Een punt waar de SGP uitdrukkelijk de vinger bij legt, is de rol van de financiële toezichthouder(s). Opnieuw Van der Vlies: "Als één ding duidelijk is geworden, dan is het wel dat de Invisible Hand van de econoom Adam Smith, die ervan uitgaat dat er als vanzelf een marktevenwicht ontstaat als de markt volledig wordt vrijgelaten, in zijn pure vorm definitief naar de prullenbak verwezen kan worden. Goed toezicht is essentiëler dan ooit."

Niet dat het in Nederland niet goed geregeld is, maar het kan en moet nóg beter "Financiële instellingen namen de afgelopen jaren steeds grotere risico's zonder dat ze daarvoor teruggefloten werden door de toezichthouder." Net als president Wellink van De Nederlandse Bank wil de SGP dat de toezichthouders meer gaan kijken naar de lange termijn en 'het brede plaatje'. En ook moet er anders worden omgegaan met (de prikkels in) de beloningssystemen. De SGP doelt op de huidige manier van belonen van succes (absurd hoge bedragen), en het niet afstraffen van falen. Dat systeem werkt het nemen van (onverantwoorde) risico's in de hand, en moet dus anders!

Miljoenennota

En dan de gevolgen voor de Nederlandse schatkist, de Rijksbegroting. De eerste zin van de Miljoenennota luidt: "Nederland is goed voorbereid op economische omslag."Van derVlies: "Mooier kan een minister van Financiën het in economisch zware tijden niet maken, maar bij de presentatie van diezelfde Miljoenennota hield de minister al heel wat meer slagen om de arm. En toen hadden we nog niet eens de huidige omvang van de crisis in beeld." Vandaar de vraag: hoe ziet het plaatje er nu uit? De situatie is vrij drastisch veranderd, en dat heeft uiteraard gevolgen.Welke? De SGP had liever een "voorzichtiger manier van begroten gezien", aldus Van der Vlies.

Koopkraciit

Onder het kopje 'koopkracht' deed de SGP een goed woordje voor de positie van chronisch zieken en gehandicapten. Zij zouden, bijna als enigen, erop achteruitgaan in het komende jaar Dat kan en mag niet, en al helemaal niet van een kabinet als dit. Ook andere partijen brachten dit onderwerp in. Uiteindelijk blijkt dit pleidooi effect te hebben gehad, want twee weken na de financiële beschouwingen kwam de regering, vlak voor het Najaarsoverleg met de sociale partners, alsnog over de brug met een tegemoetkoming voor deze groep mensen.

Die onderwerpen ten slotte. Allereerst de algemene heffingskorting in de belastingen. Het kabinet wil die afschaffen, wat ten koste gaat van de eenverdieners, dus de gezinnen die de ta ken op de klassieke manier verdelen tussen man en vrouw.Van derVlies herhaalde nog maar eens dat dit toch echt de slechtste dienst is die je gezinnen met kinderen kunt bewijzen.

Ten tweede de Defensie-uitgaven. Daar is, zegt de SGP al jaren, de bodem nu toch echt wel in zicht. Personele en materiële problemen spelen haasje-over en dus worden de tekorten groter Er moet een fundamentele keuze worden gemaakt.Willen we geloofwaardig internationaal troepen kunnen (blijven) inzet ten, dan moet er geld bij. Doen we dat niet, dan moet Nederland zich maar terugtrekken. Het is van tweeën een. Ten derde: de politie. Van derVlies: "H£ is onbegrijpelijk dat er 100 miljoen wordt bezuinigd, terwijl politiekorpsen al een tijd lang te maken hebben met een chronische onderbezetting binnen de basispolitiezorg en de opsporingsdiensten." Met andere woorden: deze bezuiniging moet teruggedraaid worden.

Aan het slot van zijn bijdrage wenste de SGP de bewindslieden op Financiën veel wijsheid toe.Van derVlies deed dat als volgt: "Vertrouwen blijkt in deze economisch zware tijden een heel onrustig bezit. Vertrouwen is als een emmer die je enl< el druppel per druppel kan vullen. Eén dom of onhandig gebaar is echter voldoende om hem te ledigen. Ik wens de minister heel veel sterkte en wijsheid om dat vertrouwen de komende tijd te herstellen!"

Energie

De energievoorziening is en blijft een aangelegen punt, ook voor de regering. De Tweede Kamer debatteerde er vorige week maandag uitvoerig over met minister Van der Hoeven van Economische Zaken. Ook hier trad Van derVlies na- Tiens de SGP aan. Uit zijn 'verhaal' een paar opmerkingen.

De eerste is het streven naar duurzame ïnergie. Het is goed dat daar continu landacht voor blijft. Uiteindelijk zal het daar toch van moeten komen. Olie, gas jn kolen raken een keer op en, nog los daarvan, ze vervuilen zó erg dat als we gewoon' doorgaan met het verstoken /an deze brandstoffen, de leefomgeving T steeds beroerder van wordt. Maar wat r ook gedaan wordt om duurzame energiebronnen aan te boren, het blijft och allemaal net ietsje te vrijblijvend, en ooral: te weinig.Voor een niet onbelangijk deel is dat te wijten aan het feit dat )rojecten die worden opgezet om stapjen voorwaarts te zetten, niet of nauwelijks van de grond komen.Van derVlies: Het huidige beleid biedt onvoldoende teun bij de marktintroductie van nieuwe : echnologieën, het is te gefragmenteerd en wordt te vaak abrupt stopgezet." Kortom: een wat consequenter en 'stabieler' beleid is hard nodig!

'^rderop in zijn bijdrage aan het debat ^ing de SGP-woordvoerder onder meer n op het gebruik van restwarmte en : "neer decentrale opwekking van energie, i-aat mensen zelf hun gang gaan (uiteraard binnen bepaalde grenzen), juist dat biedt kansen voor de toekomst.Voorwaarde is dan wel dat de overheid een duwtje in de rug geeft als dat nodig is. Van derVlies haalde in dit verband een particulier initiatief uit de landbouw aan: "De ondernemer die ik sprak heeft proefgedraaid met een nieuwe mestverwerkingtechniek. Zijn methode levert een kunstmestvervanger op én energetische gunstige biomassa voor verbranding via WKK.Twee vliegen in één klap. Hij wil gaan draaien op praktijkschaal. Het probleem is echter dat hij dit niet kan financieren en dat bedrijven en banken pas over de brug komen als zich een betrouwbare investeringspartner heeft gemeld." Zoiets frustreert. Hier ligt dan ook een taak weggelegd voor de overheid.

Zondag

Nieuw is de constatering niet, maar hij moet - helaas - blijven worden herhaald: de Winkeltijdenwet is krachteloos. Steeds weer wordt er door ondernemers met succes geprobeerd om uit te komen onder het verbod op zondagsopenstelling. De ene winkel bedenkt allerlei feestdagen, de andere winkel doet zich voor als een avondwinkel en een derde claimt toeristisch te zijn. Gemeenten treden daar niet tegen op of voelen zich gedwongen om ontheffingen te verlenen, terwijl zij dat niet willen.

De SGP vindt dat het nu echt eens afgelopen moet zijn met deze uitholling van de Winkeltijdenwet.Van derVlies wil daarom dat dit kabinet, waarin bewindslieden van CDA en CU op sleutelposten zitten, de mazen in de wet dicht. De SGP deed dat naar aanleiding van het feit dat een winkel in Amsterdam een feestdag in een ver land aangreep om hier op zondag open te zijn, kennelijk omdat er in de buurt van die winkel nogal wat immigranten uit dat verre land wonen. Bespottelijk natuurlijk, en daarom trok Van derVlies in schriftelijke vragen aan de bel bij het kabinet.

Orgaandonatie

En onderwerp dat ook niet van de Kameragenda weg te branden is, is de orgaandonatie. Daar wordt vaak heel zwart-wit over geredeneerd, terwijl dit nu typisch een onderwerp is waarbij zorgvuldigheid en voorzichtigheid passen. Van derVlies begon zijn bijdrage aan het debat met een citaat van de prominente PvdA'er Cuperus, die schreef: "Het echte probleem is dat er twee moraliteiten hard op elkaar botsen, die van de patiënt en die van de nabestaanden. Het is één ding om op een achternamiddag een donorcodicil in te vullen vanuit abstracte solidariteit met nierpatiënten; het is een ander ding om als nabestaande in diepe rouw het afscheid van je dierbare verstoord te zien door transplantatieprocedures."

Zo is het.Als het allemaal eenvoudig lag, dan zou het percentage mensen dat het formulier of codicil invult veel hoger zijn. Van derVlies: "De SGP-fractie gelooft bij deze discussie niet in een rationele keuze.Wanneer we spreken over leven en dood, mag best huiver en emotie doorklinken. Orgaandonatie is geen optelsom van rationeel plussen en minnen."

"De SGP heeft steeds principieel gekozen voor een systeem van instemming. Ons lichaam is geen publiek bezit. Elk systeem dat direct of indirect een claim legt op de organen van de overledene gaat te ver. De overheid mag aan haar burgers indringend de vraag voorleggen om organen af te staan, maar nooit zonder toestemming van de overledene doen alsof hij door niets in te vullen 'ja' heeft gezegd."

Vanuit dit wezenlijke uitgangspunt bepaalde de SGP haar oordeel over de vele voorstellen die er in dit kader gedaan zijn de afgelopen maanden en weken. Dat zijn er inmiddels zo veel, dat geen van die voorstellen op dit moment kan rekenen op een meerderheid in de Tweede Kamer. Wordt vervolgd dus.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen