Een ander Arabisch geluid

Over die negatieve reacties doet Wali niet geheimzinnig. “Ik schrijf al enige tijd regelmatig columns voor Al-Hayat, de grootste Arabische krant. en steeds wanneer er zelfmoordaanslagen plaatsvonden, heb ik die veroordeeld. Dat heeft mij in bepaalde kringen nou niet bepaald vrienden opgeleverd. Ik behoor tot een kleine groep van Arabische schrijvers die het openlijk waagt geweld te veroordelen. Met dit boek heb ik mijn nek echter nog meer uitgestoken: Ik ben naar Israël gereisd. Dit reisbericht is uniek in de geschiedenis van de Arabische literatuur. Want van Israël, onze grootste vijand, koesteren wij slechts een officieel beeld. en daar heb ik tegenin geschreven.”

“Overigens loont het een nauwkeuriger blik te werpen op de groepen die mij nu kritiseren. enerzijds zijn het Palestijnse publicisten, aan de andere kant islamisten die me beschimpen en bedreigen. Ik sta zelfs op de dodenlijst van het zogenaamde Iraakse verzet. Ik geld als een verrader. Dat kan vooral mijn familie in Irak in gevaar brengen. Ik heb trouwens ook een paar Duitse vrienden verloren. Zij konden het blijkbaar niet accepteren dat ik hun vooroordelen weersprak.”

Vijfde colonne
Waarom ligt Wali eigenlijk zo zwaar onder vuur? Dat komt door zijn eerlijkheid. Wali hekelt bijvoorbeeld het politieke misbruik van het Palestijnse vraagstuk in het Midden-Oosten. “De Arabische regeringen zeggen simpeltjes: ‘Jammer, maar democratie kunnen wij pas invoeren wanneer het conflict rond Palestina is opgelost.’ Of: ‘Armoede? Ja, die is er bij ons. Maar dat komt omdat we voor de bevrijding van Palestina ons geld in het leger moeten steken.’ en zo gaat dat bij elk probleem dat zich in de Arabische wereld voordoet. Wij worden eenvoudig met Palestina gechanteerd.”

Als de Arabische staten zich zoveel zorgen zeggen te maken om Palestina, rijst de vraag: Waarom behandelen zij dan de Palestijnse vluchtelingen op eigen grondgebied eerst niet eens beter? een netelige vraag die op de volledige instemming van auteur Najem Wali kan rekenen! “Prima vraag. In de Arabische landen lost men het Palestijnse vluchtelingenprobleem bewust niet op. De officiële verklaring daarvoor luidt: de Palestijnen mogen hun identiteit niet verliezen. Wanneer wij hen immers als burgers met dezelfde rechten zouden behandelen, vergeten zij hun identiteit. Daarom krijgen de meeste Palestijnen geen pas. Zij moeten in kampen blijven leven tot Palestina wordt bevrijd.”

“De Palestijnen in Israël daarentegen genieten aanzienlijk meer vrijheden en rechten dan de Palestijnen in de Arabische staten. Ik was in Haifa en heb me daar lang onderhouden met Palestijnen. Zij zijn vrije burgers, hebben eigen vertegenwoordigers in het Israëlische parlement. Vergelijk dat eens met de Palestijnen in de Arabische wereld! Daar krijgen zij slechts één rol toebedeeld: Ze worden als vijfde colonne tegen de inheemse bevolking ingezet.”

Twee verrassingen
Dat contrast tussen de levensomstandigheden van Palestijnen buiten en binnen de Joodse staat Israël was voor Najem Wali werkelijk de grootste verrassing van zijn ‘reis in het hart van de vijand’. Al die Arabische verhalen over het grote, onafgebroken lijden van de Israëlische Arabieren zijn één grote leugen, oordeelt hij nu. “In geen enkel Arabisch land leeft een Palestijn zo goed als zij.” Om zijn stellingname te onderbouwen verwijst de Iraakse schrijver naar het verbod van twee Palestijnse partijen in de aanloop naar de Israelische parlementsverkiezingen. “Het Israëlische Hooggerechtshof heeft het verbod in beide gevallen opgeheven. Zoiets gebeurt in geen enkel Arabisch land. Niet in egypte, noch in Libanon. Nee, nergens! Dat was de grote verrassing voor mij. een tweede verrassing was de angst die Israëli’s evengoed als wij kennen. Het zijn dus niet de ‘superduivels’ van de Arabische beeldvorming. Ik heb hun angst voor de vernietiging bijna dagelijks geproefd.”

Pro-Israël
En passant nuanceert Najem Wali het extreem negatieve beeld van Israël in de Arabische wereld. Dat geldt absoluut niet voor de Irakezen. Wat wil je met een gemeenschappelijke geschiedenis die reikt tot in de Babylonische tijd?! “De Joodse gemeenschap in Irak is een van de oudste in de regio”, doceert Wali. Deze gedeelde historie brengt veel Irakezen zijns inziens tot de prangende vraag: Waarom moet Israël per se onze vijand zijn? Zeker, Najem Wali wil niet ontkennen dat er in het huidige Irak lieden zijn die de Joodse staat haten. Denk aan de trawanten van Saddam Hussein. Denk ook aan radicale sji’ieten. “Maar de meerderheid van de bevolking”, zo informeert hij, “heeft meer sympathie voor de Israëli’s dan voor de Palestijnen.” Dat gaat vooral voor zuidelijk Irak op.

Wali geeft een sprekend voorbeeld van de pro-Israëlische houding in zijn vaderland. “er is bijvoorbeeld een Iraakse parlementariër die recent voor de tweede keer een bezoek bracht aan Israël. Dat beviel zijn collega’s allerminst. De meerderheid van het Iraakse parlement sloot hem vervolgens buiten. De afgevaardigde diende met succes een klacht in bij het hoogste gerechtshof. Nu is de man bij de jongste verkiezingen met een grotere meerderheid dan de vorige keer herkozen.”

Eens was de Joodse gemeenschap in Irak groot in aantal én groots qua intellectuele inbreng, mijmert Najem Wali. “Met de Joodse emigratie heeft Irak ongelooflijk veel verloren.”

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen