Tour de Force

Eenzame fietser
Vorig jaar verschenen er twee boeken over dit CDA-boegbeeld. Het eerste boek is geschreven door dr. A. Koster, fractievoorzitter van het CDA in de gemeente Haarlemmermeer. Hij schreef De eenzame fietser, ondertitel: insiders over de politieke loopbaan van Dries van Agt. Het boek is leuk opgezet: de diverse periodes in Van Agts politieke leven worden themagewijs behandeld, en dat niet geijkt beschrijvend door een derde, maar opgetekend uit de mond van alle toenmalig betrokkenen. Dat geeft mooi weer hoe situaties door verschillende personen verschillend worden ervaren en beleefd. De verbindende teksten van Koster beperken zich tot een minimum. De auteur vermijdt ook om, als hoofdrolspelers elkaar tegenspreken, de lezer aan het slot op te zadelen met zijn eigen conclusie.

Dé biografie
Kosters pennenvrucht laat zich uitstekend lezen naast het tweede Van Agtboek. Dát boek is dé biografie over Van Agt. De drie auteurs waren ten tijde van het schrijver ervan verbonden aan het Centrum voor Parlementaire geschiedenis van de Radboud Universiteit te Nijmegen. Johan van Merriënboer, Peter Bootsma en Peter van Griensven gaven de biografie de passende ondertitel mee: ‘Tour de Force’. Goed gekozen, want het is niet alleen een knipoog naar Van Agts luisterrijke idioom, maar verwijst daarenboven ook nog eens naar ’s mans vaak beleden voorliefde voor de wielersport én het feit dat Van Agts optreden in een van de meest turbulente perioden in onze recente politieke geschiedenis inderdaad een enorme krachttoer is geweest.

Om kort te gaan: van eenvoudig en onbekend wetgevingsjurist op het ministerie van Justitie klom Van Agt op tot een als progressief bekend staand hoogleraar Strafrecht aan -toen nog- de Katholieke Universiteit van Nijmegen. Vrij onverwacht werd hij daar vandaan geplukt door de onvermoeibare en enthousiasmerende architect van het CDA (Piet Steenkamp) om minister van Justitie te worden. eerst in het centrum-rechtse kabinet- Biesheuvel, daarna in ‘het meest linkse kabinet na de oorlog’, het kabinet-Den Uyl.

Daar botste van Agt zó vaak met de linkse drammers en hun machtsspelletjes, dat hij zijns ondanks uitgroeide tot de eerste en zelfbewuste voorman van het tegen de verdrukking in geboren CDA. Dat leverde hem het premierschap op van drie kabinetten: eerst vier jaar lang met de VVD van zijn kompaan Hans Wiegel, vervolgens ruim een jaar lang hangen en wurgen met Den Uyls PvdA, om te eindigen met een rompkabinetje samen met D66. Dat was inderdaad een hele tour de force.

Wijn
De biografen van Van Agt hebben de zaak voortreffelijk aangepakt. Alle bronnen zijn aangeboord. Het archief van de hoofdpersoon zelf natuurlijk, maar ook de papieren van andere politici en de politieke partijen. De Handelingen van Tweede en Eerste Kamer uiteraard, alle notulen van de ministerraad en de archieven van de ministeries, Van Agts redevoeringen en artikelen, en, last but not least: gesprekken met de beschrevene zelf en met diens mede- en tegenspelers. een mer à boire, maar de mélange die er na de schifting uiteindelijk is overgebleven, laat zich nog het best lezen bij een goed glas wijn en een heerlijk geurende cigarillo.

Kortom: een boek om van te genieten. Wie deze periode bewust heeft meegemaakt, herkent veel. Wie dat niet heeft gedaan, krijgt een prachtige inkijk in de jaren die zó lang de politieke verhoudingen in Nederland hebben bepaald. Het is ook treffend dat de biografie van Van Agt vrijwel gelijktijdig verscheen met die van zijn grote tegenstrever, Den Uyl. De een is niet te kennen zonder de ander, en de ander niet zonder de een. Waarbij je moet vaststellen dat nu de tijd z’n werk aan het doen is en ‘de boeken’ opengaan, het in de jaren ’70 en ’80 gevormde beeld dat van beide kemphanen is ontstaan, langzaam maar zeker kantelt. Dat werkt in het voordeel van Dries van Agt, en terecht.

N.a.v.
* De eenzame fietser, Insiders over de politieke loopbaan van Dries van Agt A. Koster
Uitgeverij: Van Duuren Media B.V.
Prijs: € 24,90
* Van Agt, Tour de Force J. van Merriënboer e.a.
Uitgeverij: Boom
Prijs: € 25,00 (paperback)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen