Praktische beginselen (25)

Rehábeam luisterde niet! Het volk keerde zich af van Davids huis. Alles lag onder Gods voorzienigheid: “Deze omwending was van den HeeRe.” Handelde Rehábeam Bijbels door volksinvloed te negeren? De uitkomst bewijst het tegendeel. Volksinvloed dus altijd honoreren? Artikel 8 van het Program van Beginselen verwoordt het SGP-standpunt.

Continuïteit?
Het standpunt van de SGP is sinds 1918 op dit essentiële punt niet gewijzigd. In het Program der Staatkundig Gereformeerde Partij (1918) staat in artikel 3: “De overheid regeert bij de gratie Gods. Zij ontleent dus haar gezag niet en kan dat ook nimmer ontleenen aan het volk.” Behoudens de toevoeging over het ambtsgebed is zelfs de redactie gelijk. Stonden onze vaderen kritisch tegenover het kiesrecht in zijn algemeenheid? Nee, in artikel 12 staat: “Haar gezag oefent de overheid onder medewerking van het volk. Die medewerking wordt verkregen door het kiesrecht zooveel mogelijk allen kringen van ons volk toe te kennen.” Wie belijdt dat de overheid regeert bij de gratie Gods, kan het volk niet zien als de bron van het gezag. De stem van het volk is echter voor een overheid van niet geringe betekenis. Dat is niet tegen Gods Woord. De SGP ziet het kiesrecht als een middel voor het volk om zijn stem te laten horen. Continuïteit in dit beginsel is dus aanwezig.

Discontinuïteit?
Onze partij functioneert in een parlementaire democratie. Het woord ‘democratie’ betekent dat het volk regeert. Het gezag ontleent de overheid aan het volk. Is het functioneren binnen de democratie niet strijdig met het beginsel dat de overheid regeert bij de gratie Gods? De leermeester van Groen van Prinsterer, Bilderdijk, oordeelde niet mild over de democratie. De democratie is “een misgeboorte van ’t menschelijk onverstand, een bron van al wat onmenschelijk is” en zij is “een Godslasterlijke en hersenschimmige afgod van volksmajesteit”. Democratie is volgens hem opstand tegen God en Zijn wetten. Zij is een product van de Verlichting en de Franse Revolutie. Bilderdijk voorspelde dat vroeg of laat de volkssoevereiniteit zal omslaan in anarchie of tirannie. Staat het Program van Beginselen niet op gespannen voet met de principes die Bilderdijk en zijn volgelingen praktiseerden? In zijn betoog zit toch de Bijbelse gedachte van Gods soevereiniteit in plaats van volkssoevereiniteit? Is er sprake van discontinuïteit met het verleden?

Democratie
De Staatkundig Gereformeerde Partij heeft de democratie aanvaard. De democratie is te verkiezen boven bijvoorbeeld tirannie, dictatoriale staatsmacht of een militair regiem. Maar de stelling dat de SGP de democratie aanvaardt, behoeft wel nuancering. Kanttekeningen zijn op hun plaats. Aanvaarding betekent niet de erkenning van de volkssoevereiniteit als de bron van het gezag. Aanvaarding betekent niet de omarming van de revolutionaire beginselen. Aanvaarding betekent niet het respecteren van de autonomie van de mens. Aanvaarding betekent niet het onderschrijven van het beginsel ‘de helft plus één regeert’. De SGP aanvaardt de parlementaire democratie als staatkundige werkelijkheid. De democratie is in haar ogen een staatsinrichting met grondwettelijk gereguleerde zeggenschap van het volk. Daarom staat er ook in het Program van Beginselen dat de overheid haar ambt uitoefent onder medewerking van het volk. De SGP maakt sinds de jaren twintig van de vorig eeuw al deel uit van het parlement en wil binnen de kaders van de democratische rechtsstaat de beginselen van Gods Woord uitdragen. Niemand kan de SGP verwijten buiten die democratische rechtsorde te opereren of geopereerd te hebben. Democratie moet wel genormeerd zijn. Zij vereist een gelijke grondslag. Naar de mening van de SGP moet die norm en grondslag Gods Woord zijn. Nee, niet de norm ontlenen aan de autonome verstandige mens. Nee, niet de grondslag leggen in de individuele vrijheid van de mens. De praktijk wijst uit dat hierdoor chaos ontstaat. Normering is noodzakelijk, anders krijgen wij beleden vrijheid van het individu en gepraktiseerde dictatuur van de helft plus één.

Organisch kiesrecht
Het kiesrecht kan op verschillende manieren vormgegeven worden. De overheid kan het toekennen aan een individu: het individualistische kiesrecht. Het is ook mogelijk om iemand te laten kiezen namens een orgaan of bijvoorbeeld het gezin. De SGP bepleit het organisch kiesrecht. De overheid zou een organisch kiesrecht moeten “bevorderen dat rekening houdt met het gezin als cel van de samenleving”. In onze sterk geïndividualiseerde tijd behoort het organisch kiesrecht tot het verleden. Individualisering kennen we o.a. in het huwelijksrecht, in arbeidsverhoudingen en in het belastingstelsel. Waarom een beginsel propageren dat elke realiteitszin mist? Het beginsel waarin de overheid opgeroepen wordt het organisch kiesrecht te bevorderen met het oog op de belangrijke plaats van het gezin, is een beginsel waarin de SGP zich uitspreekt tegen de toenemende individualisering.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen