Onbehagen over nieuwe Nederlanders

Voor alle duidelijkheid: onder ‘oude Nederlanders’ verstaat de minister ook jonge mensen. Het is nieuw beleid om de aanduiding allochtoon te vermijden, en in plaats daarvan over ‘nieuwe Nederlanders’ te spreken. Dat is niet erg gangbaar taalgebruik, om niet te zeggen: ongelukkig. Het leidt tot schimmige en verhullende zinnen als: “In steden zijn wijken ontstaan met een groot aantal nieuwe Nederlanders die tot de laagste Inkomenscategorieën behoren.”

Aanpassing
In veel ‘probleemwijken’ wordt door de bewoners zelf een ander onderscheid gehanteerd: tussen Nederlanders en buitenlanders. Juridisch klopt dat natuurlijk vaak niet. Veel buitenlanders hebben een Nederlands paspoort op zak. Maar het is wel zo dat het spreken over ‘buitenlanders’ vaak een treffende uitdrukking is van een ervaren integratieprobleem. Veel goed geïntegreerde nieuwe Nederlanders worden niet meer als ‘buitenlanders’ ervaren. Dat komt niet door een bijscholing anti-racisme voor oude Nederlanders, maar door een geslaagde aanpassing aan Nederland door nieuwe Nederlanders.

Vervreemding
Die aanpassing begint natuurlijk met het spreken van de Nederlandse taal. Het is goed dat daarop nu inmiddels stevig wordt ingezet. Ik heb daar wel een simpele, maar belangrijke vraag bij. Leidt het leren van de Nederlandse taal er nu ook toe dat nieuwe Nederlanders daadwerkelijk Nederlands met elkaar en met de buurman gaan spreken? Heel veel gevoelens van vervreemding en onbehagen hebben er immers mee te maken dat, niet zelden op luide toon, op straat of in de achtertuin een onverstaanbare taal wordt gebezigd. Natuurlijk leent de taalkeuze tussen de schuttingen van de achtertuin zich niet voor wet- en regelgeving. Maar daarmee is niet alles gezegd. terwijl in het beleid de ‘grote onderwerpen’ als eerwraak en vrouwenbesnijdenis terecht veel aandacht krijgen, zijn het vaak de veel meer alledaagse ergernissen waar de autochtone Nederlanders in probleemwijken tegenaan lopen. Behalve de taal zijn dat kwesties als de afzichtelijke schotels die aan de huizen worden bevestigd als een krachtig symbool van non-integratie, veelgebruikte megabarbecues die rookwolken in de buurt verspreiden, de vertrouwde winkels die veranderen in oosterse bazars. en als er dan nog eens een reuzenmoskee wordt gebouwd, rijst de vervreemding al helemaal de pan uit.

Gemiste kans
Het zou goed zijn als hiervoor meer oog komt. Het gaat voor een bevredigend samenleven nu eenmaal om meer dan alleen het strikt naleven van wettelijke regels. en juist het voorbeeld van de megamoskee laat zien hoe onverstandig het kan zijn, om het onderste uit de kan van de vrijheden te willen hebben. Luidruchtige gebedsoproepen en megamoskeeën werken vervreemding bij uitstek in de hand. Daar is op zijn minst wijze zelfbeperking en een krachtig ontmoedigingsbeleid geboden. Het is verhullend dat de beleidsbrief wel de hoofddoekjes, maar niet de minaretten en gebedsoproepen als voorbeeld van gevoelens van vervreemding benoemt. In de kabinetsvisie ontbreekt daarbij ook een onverholen erkenning van de donkere kanten van de islam. Dat is een gemiste kans. Meer aandacht is ook nodig voor een andere bron van onbehagen: positieve discriminatie. Het wekt wrevel als voorkeursbeleid wordt gevoerd, waardoor het gevoel ontstaat dat allochtonen worden voorgetrokken: “Zij krijgen wel de banen en de huizen.” Lang niet altijd is dat verwijt terecht. Maar punt is wel dat positieve discriminatie vaak meer problemen oproept dan oplost.

Historische dimensie
Voor een goed samenleven is meer nodig dan alleen een gedrag dat niet strijdig is met wettelijke regels. terecht spreekt de beleidsbrief van het kabinet ook over de morele plicht voor immigranten om zich te richten naar de Nederlandse samenleving. Maar dat moet niet betekenen dat iedereen klakkeloos moet applaudisseren voor de ‘moderne verworvenheden’. Je bent niet pas geïntegreerd als je het homohuwelijk het einde vindt en abortus en euthanasie toejuicht, om maar wat te noemen. De echte identiteit van een land wordt niet gevormd door de laatst aangenomen wetten, maar door datgene wat zich in de eeuwen heeft bewezen, en waarin de wijsheid van meerdere generaties haar beslag heeft gekregen. Wat dat betreft is het relevanter dat een allochtoon weet wat een Statenbijbel is, dan waar de NVVe voor staat, om maar iets te noemen. Die historische dimensie mis ik helaas helemaal in de kabinetsvisie op integratie. Het Nederlandse burgerschap zoals dat uit de Verlichting voortkwam, wordt op de voorgrond gesteld. Maar waarom wordt niet gerept over de christelijke identiteit die een stempel heeft gezet op onze rechtsorde? Het is een wezenlijk gebrek dat aan het christelijk geloof waarmee Nederland groot is geworden, wordt voorbijgegaan.

Houden van je land
Wat is integratie? Daarover zijn boeken volgeschreven. Maar het is goed om ook te luisteren naar wat oude Nederlanders in oude wijken hierover zeggen. een tijdje geleden gaf zo’n bewoner een mooie omschrijving: integratie is houden van het land waarin je bent neergestreken. Ondanks allerlei kritiek die je kan en mag hebben: houden van je land. Niet af te dwingen met wetten en regels. Maar wel heel essentieel.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen