Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Vergaderpraktijken (5)

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Vergaderpraktijken (5)

9 minuten leestijd Arcering uitzetten

Na de invoering van het dualisme heeft een aantal gemeenten gekozen voor een andere vergaderstructuur. Andere gemeenteraden kozen voor verbetering van de werkwijze binnen de bestaande structuur. De gemeenteraad van Gouda vergadert tegenwoordig wekelijks en korter dan voorheen, classificeert onderwerpen volgens een driesterrensysteem en heeft het BOB-model1 ingevoerd.

In Gouda is het iedere woensdag ‘raadsdag’. ’s Avonds van acht tot elf uur worden bijeenkomsten gehouden waarop inwoners van Gouda welkom zijn. De gemeenteraad verzamelt dan informatie van bewoners en deskundigen en discussieert hierover. In de pauze is er de mogelijkheid tot informeel contact met de individuele raadsleden. eens in de drie weken vindt een korte besluitvormende bijeenkomst plaats, waarin de gemeenteraad besluiten neemt over de verschillende onderwerpen. Welke onderwerpen waar en wanneer aan bod komen, is te vinden in de agenda op de gemeentepagina’s in de Goudse Post en op de website van de gemeente. Bij de onderwerpen op de agenda staan blokjes. Het totale aantal blokjes geeft aan hoe vaak een onderwerp behandeld wordt. Als alle blokjes zwart zijn gaat het om de besluitvorming in de gemeenteraad.

Nieuwe werkwijze
Enkele jaren geleden signaleerden Goudse raadsleden knelpunten in het destijds gehanteerde vergadersysteem. Daarom is de gemeenteraad in september 2007 gestart met een nieuwe werkwijze, waarin geen sprake meer is van afzonderlijke commissie- en raadsvergaderingen. In plaats hiervan kwam de wekelijkse ‘woensdag raadsdag’. Om tot besluitvorming te komen hanteert Gouda sinds de omslag het BOB-model, met achtereenvolgens de fasen beeldvorming, oordeelsvorming en besluitvorming. De rondvraag is afgeschaft; raadsleden stellen hun vragen via de mail. Wie een punt op de agenda wil krijgen moet daartoe een gemotiveerd verzoek indienen.

Inwoners van Gouda die op de hoogte willen blijven van de activiteiten van de gemeenteraad kunnen zich abonneren op een digitale nieuwsbrief. In de rubriek ‘Politiek podium’ van de lokale krant geven de verschillende fracties hun mening over actuele kwesties in Gouda. Verder legt de raad werkbezoeken af samen met vertegenwoordigers van organisaties, instellingen, bedrijven en belangengroepen waarvan wordt verwacht dat die later gebruik zullen gaan maken van inspraakmogelijkheden.

Driesterrensysteem
Sommige onderwerpen zijn belangrijk en raken veel mensen. Andere onderwerpen, zoals een bestemmingsplan voor een bepaalde buurt, raken minder mensen en vragen dus minder tijd. Door onderscheid te maken naar prioriteit kan er meer aandacht worden besteed aan politiek belangrijke onderwerpen. Daarom heeft Gouda een ‘driesterrensysteem’ ingevoerd: elk onderwerp uit het collegeprogramma heeft een status gekregen van één, twee of drie sterren. Het aantal sterren bepaalt hoe de gemeenteraad het onderwerp behandelt en dit heeft ook invloed op het moment dat burgers het beste aanwezig kunnen zijn om hun mening te laten horen.

Een onderwerp met drie sterren heeft grote maatschappelijke impact en doorloopt de hele procedure van verkenning en informatie via meningsvorming naar raadsdebat en -besluit. Dit in tegenstelling tot een onderwerp met slechts één ster, waarover niet gedebatteerd hoeft te worden. een onderwerp met twee sterren – een groot deel van de onderwerpen – komt drie keer aan de orde. De eerste keer verkennen de raadsleden wat er allemaal speelt en kunnen burgers meepraten. De keer daarna debatteren de raadsleden met elkaar over het betreffende onderwerp. De derde keer neemt de voltallige gemeenteraad besluiten. tijdens deze besluitvormende vergadering kunnen burgers, voordat het plenaire gedeelte begint, de raad kort toespreken. tegelijkertijd kunnen burgers via dit ‘open podium’ aandacht vragen voor onderwerpen die niet op de agenda staan en in drie minuten een actueel probleem onder de aandacht van de raad brengen.

Resultaten evaluatie
Bij het nadenken over de vergaderpraktijk is destijds gekozen om vooral in te zetten op twee hoofddoelstellingen:
1. Het moest voor burgers, deskundigen, maatschappelijke organisaties en bedrijven eenvoudiger worden om in een vroegtijdig stadium mee te praten, op een moment dat de standpunten van de fracties nog niet vastliggen en er dus nog reële beïnvloedingsmogelijkheden bestaan. Betrokkenen dienden bij belangrijke onderwerpen actief uitgenodigd te worden voor vergaderingen.
2. De raad moest de regie nemen en meer onafhankelijk van het college gaan opereren. Daarnaast moest de raad meer tijd besteden aan de belangrijke onderwerpen.

Bij de invoering van de nieuwe werkwijze was afgesproken dat er een experimenteerperiode zou gelden tot 1 januari 2009 en dat op grond van een evaluatie een definitieve werkwijze zou worden geformuleerd.2 Uit de evaluatie bleek dat de positie van de burgers is versterkt doordat zij tijdens het voorbereidingsproces van de besluitvorming de gelegenheid krijgen mee te praten. De inbreng van burgers is hierdoor zowel kwantitatief als kwalitatief toegenomen. De raad heeft door de behandeling van onderwerpen afhankelijk van de politieke prioritering invulling gegeven aan zijn bevoegdheid van het vaststellen van de agenda. Het driesterrensysteem leidt tot een relatief snelle afhandeling van veel onderwerpen waarover weinig of geen politieke meningsverschillen bestaan, waardoor er meer tijd is voor de behandeling van belangrijke onderwerpen.

Naast het bereiken van de hoofddoelstellingen blijkt de nieuwe vergaderpraktijk nog meer voordelen met zich mee te brengen. Door de fasering in het voorbereidingsproces (beeldvorming, oordeelsvorming en besluitvorming) en een duidelijker afbakening van de doelstellingen per fase is er geen sprake meer van een herhaling van de discussies in commissieen raadsvergadering. Daarnaast is de doorlooptijd verbeterd door de verhoging van de frequentie van besluitvormende raadsvergaderingen. ten slotte is een groter aantal raadsleden medeverantwoordelijk voor de organisatie van raadsbijeenkomsten door de invoering van een zogenaamde voorzitterspool. De betrokkenheid en kwaliteit van de voorzitters is hoog en draagt bij aan een positieve waardering van de nieuwe werkwijze.

Kanttekeningen
Naast de positieve resultaten zijn er ook kanttekeningen te plaatsen bij de nieuwe werkwijze. tijdens de evaluatiegesprekken is gebleken dat veel bezoekers moeite hebben de structuur in de voorbereidingsbijeenkomsten te ontdekken. Het volgen van een onderwerp vanaf het begin tot aan de besluitvorming vraagt veel tijd. Ook is de tijdsdruk tijdens de behandeling van een onderwerp in een voorbereidingsbijeenkomst vaak erg groot. Gezien het grote aantal te behandelen onderwerpen en de beperkt beschikbare tijd is er namelijk meestal maximaal een uur de tijd per onderwerp. Hierdoor kunnen sprekers en geïnteresseerden doorgaans slechts enkele minuten het woord voeren. Bovendien is het voor burgers vaak onduidelijk wat de gemeenteraad concreet gaat doen met hun inbreng. ten slotte blijkt de nieuwe werkwijze onvoldoende flexibel ten aanzien van het aantal besprekingen van een bepaald onderwerp.

Ervaringen SGP-fractie
De meerderheid van de gemeenteraad is tevreden over de nieuwe werkwijze, zo bleek uit de evaluatie. De SGP is als de kleinste fractie met één zetel in de Goudse raad vertegenwoordigd. We vroegen burgerraadslid C. Verdouw naar de ervaringen van de Goudse fractie met de vernieuwde vergaderpraktijk.

Twee jaar geleden werd het nieuwe vergadermodel ingevoerd om door een veranderde vorm de inhoud meer voorop te stellen. Is het gelukt om de beoogde cultuuromslag te bewerkstelligen?
“In Gouda is de vergadercultuur veranderd. Vroeger, voor de invoering van het dualisme, was het moeilijk als niet-collegepartij collegepartijen achter jouw standpunt te krijgen. Zij bleven vasthouden aan het standpunt van het college van burgemeester en wethouders. tegenwoordig is men flexibeler. Dit komt door meerdere factoren. In de eerste plaats de ontkoppeling van het college en de gemeenteraad door het dualisme. Daarnaast hebben burgers en organisaties een grotere rol gekregen in het publieke debat. Zij dwingen collegepartijen nog eens na te denken over hun standpunt.”

Welke positieve en negatieve ervaringen hebt u met de nieuwe werkwijze en hoe beoordeelt u deze?
“Een positieve ervaring is de ontkoppeling van inspraak (door burgers en organisaties) en het politieke debat. Vroeger kwam het politieke debat in de verdrukking doordat er voornamlijk werd gereageerd op de insprekers. Aan een algemene belangenafweging (na afweging in de fracties) kwamen we in de raad niet goed toe. een tweede positieve ervaring is de weging van onderwerpen met sterren. Niet-belangrijke onderwerpen waar vroeger wel tijd aan werd besteed, gaan nu gelijk als hamerstuk door naar de raad. Dat scheelt tijd. een negatieve ervaring is dat sommige onderwerpen wel drie keer op de agenda staan: eerst informatief, dan meningsvormend (politiek debat) en tot slot besluitvormend. Daardoor treedt wel eens herhaling op van wat al gezegd is. een andere negatieve ervaring is de werkdruk voor kleine fracties. tijdens de raadsdag vindt er regelmatig een parallelle sessie plaats. In het geval van een éénmansfractie (zoals de SGP) mag gelukkig een burgerraadslid namens de fractie in één van de twee vergaderingen het woord voeren.”

Vanaf september 2007 vergadert de gemeenteraad vaker en korter. Hoe ervaart u de werkdruk van het raadslidmaatschap? Is deze anders dan in de oude situatie?
“Volgens mij is deze afgenomen. In de oude situatie kwam het voor dat er meerdere commissievergaderingen per week waren. en er waren regelmatig extra informatieavonden. tegenwoordig is dat in principe samengebracht op de woensdagavond. Daarnaast is er nog wel eens een vergadering voor fractievoorzitters. en natuurlijk de fractievergaderingen. Maar in principe kan het politieke werk nu in twee avonden per week, terwijl dat er vroeger vaak drie waren.”

In het lokale SGP-verkiezingsprogramma 2006-2010 ‘Bestuur met een basis’ wordt gepleit voor vergroting van de betrokkenheid van burgers, al blijft besluitvorming een taak van de raad. In hoeverre is dit speerpunt bereikt door de nieuwe wijze van vergaderen?
“De nieuwe werkwijze sluit heel goed aan op de doelstelling in het verkiezingsprogramma. In de informatieve fase krijgen burgers en organisaties alle ruimte om hun mening kenbaar te maken. In de volgende fase (het meningsvormende publieke debat) komen de verschillende politieke stromingen tot hun recht, die op hun eigen manier o.a. de inbreng van de burgers inkleuren. en tot slot is de besluitvorming in de derde fase helemaal aan de raad. In Gouda is de betrokkenheid van burgers ook erg vergroot door de invoering van ‘gast van de raad’. Sinds september 2007 kunnen burgers zich aanmelden als ‘gast van de raad’. Zij worden dan een half uur voor het begin van de vergadering door twee raadsleden ontvangen, die het een en ander vertellen over het functioneren van de raad en het college. Vervolgens wonen zij de raadsvergadering bij, waar ze door de voorzitter ook apart welkom worden geheten. In de afgelopen jaren hebben al meer dan 250 personen hier gebruik van gemaakt.”

Wilt u meer weten over de Goudse raad, meldt u dan gerust aan als ‘gast van de raad’ of bezoek de website www.gouda.nl/gemeenteraad.

Volgende keer: Vergaderervaringen van een griffier


Noten:
1 Zie voor een bespreking van het BOBmodel het Doelwitar tikel in De Banier 2009-20.

2 Stadsmonitor, maar t 2008.

Dit artikel werd u aangeboden door: Staatkundig Gereformeerde Partij

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 22 januari 2010

De Banier | 24 Pagina's

Vergaderpraktijken (5)

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 22 januari 2010

De Banier | 24 Pagina's