Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Onvergetelijke ontmoeting in Yad Vashem

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Onvergetelijke ontmoeting in Yad Vashem

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

Er zijn ontmoetingen die een mens niet snel vergeet, herinneringen die ons vormen, waar we graag aan terugdenken, vanwege de vreugde, de heroïek, soms ook vanwege de tragiek die er achter schuilgaat, of een combinatie van beide. Tijdens onze reis in Israël hadden wij een ontmoeting die diepe indruk achterliet, vanwege de heroïek en de tragiek tegelijk: een gesprek met Gabriel Bach. Het is ongebruikelijk om mensen ‘helden’ te noemen. Mag het een keer: Herr Bach is een held.

We ontmoetten Gabriel Bach in Yad Vashem, het indrukwekkende museum in Jeruzalem ter nagedachtenis aan de Shoah. Samen met Sander Kok nam ik namens SGP-jongeren op uitnodiging van de jongerentak van het CIDI deel aan de zogenaamde ‘fact finding mission’, een politieke reis naar Israël. Bach werd internationaal bekend als aanklager in ‘het proces van de eeuw’ tegen Adolf Eichmann, de bureaucraat die namens het Derde Rijk de systematische moord op het Europese Jodendom vormgaf, meest vanachter zijn bureau.

Gabriel Bach
Gabriel Bach werd geboren op 13 maart 1927 in Halberstadt. Met zijn ouders en veel andere welgestelde Joden ontvluchtte hij Duitsland in de jaren 1930. Het gezin vluchtte naar Nederland, naar Amsterdam. Bach: “Bij de grens kreeg ik een schop van een Duitse soldaat, zo ben ik Duitsland letterlijk uitgeschopt”. Kort voor het uitbreken van de oorlog in Nederland vertrok Bach naar Israël. Nu is Bach 84 jaar en behoort hij tot de elite van Israël - hij woont bijvoorbeeld in dezelfde straat als de president. een bewogen, maar ook waardig leven ligt achter hem. Gedreven vertelt Bach over zijn leven. Soms met ernst, soms met de fijnzinnige humor die hij ondanks al het leed heeft weten te behouden. Met name het fenomenale geheugen van deze man is bijzonder. Veel details weet hij moeiteloos voor de geest te halen. Deze persoonlijke anekdotes maken zijn verhaal levend, maar ook tragischer.

Gabriel Bach heeft zich vooral bezig gehouden met het vooronderzoek en heeft zodoende veel Joodse getuigenverklaringen aangehoord. Deze raakten hem zo dat hij soms, wanneer hij na een verhoor naar buiten kwam om de pers te woord te staan, niet meer verder kon met spreken. Het immense en onbegrijpelijke drama van de Holocaust werd in het verhaal van Bach teruggebracht tot verhalen van ontzaglijk persoonlijk leed, en dat maakt feitelijk het drama nog veel indringender. Hartverscheurend moet het zijn geweest. Diepe indruk maakte het verhaal van een Joodse man die zijn hele gezin verloor. Bach: “De man vertelde hoe hij zag dat zijn dochtertje in de verkeerde rij terecht kwam, die rechtstreeks naar de gaskamer voerde. Het meisje droeg een rood jasje, de man zag het langzaam verdwijnen uit zijn gezicht.“ Hij vervolgde: “En ik had net een rood regenjasje voor mijn eigen dochtertje gekocht.”

Eichmann
Hannah Arendt schreef een boek over Eichmann en beschreef hem als een marionet - Schreibtischtäter - van der Führer. Iemand die de wil van Hitler gedachteloos uitvoerde, zonder zelf de kwade genius te zijn. Bach deelde deze mening volstrekt niet. Ook iemand als Jacob Robinson komt tot een ander oordeel dan Arendt. Gabriel Bach: “Hij ging zelfs bewust tegen de Führer in.” Gabriel Bach heeft veel met Eichmann gesproken. Hierover was hij terughoudend. Volgens Bach was Eichmann een principiële man: “Alleen het doden van Joden telde”. er zat geen man vol berouw: “Het enige dat hem speet was dat hij het karwei niet heeft kunnen afmaken”, zei Bach zichtbaar bewogen. Eichmann was dol op statistieken. eens werd er ergens een groep Joden vermoord, niet onder zijn supervisie. Eichmann reageerde woedend, zijn statistieken klopten niet meer.

De visie van Bach wordt wetenschappelijk ondersteund, bijvoorbeeld door de Britse historicus Ian Kershaw die in zijn beroemde biografie van Hitler steeds de nadruk legt op het principe van ‘working towards the Fuhrer’, zoals hij dat noemt. Hitler was volgens hem een ‘zwakke dictator’. Met andere woorden: Hitler speelde mensen slim tegen elkaar uit, die vervolgens een heuse competitie starten om de gunst van Hitler. Zij handelden graag in de geest van Hitler en gingen daarbij meestal een stap verder. Zo ontstond het proces van ‘cumulatieve radicalisering’ van het Derde Rijk. eén van die partijfunctionarissen was Adolf Eichmann. Zijn personage past in de theorie van ‘working towards the Führer’. Herr Bach vertelde bijvoorbeeld hoe bezeten Eichmann was bij de uitvoering van zijn werk. Hitler wilde dat een gemeenschap van ongeveer 400 Joden in Praag gespaard werden - er waren onder deze Joden grote kunstenaars en wetenschappers die van belang waren voor het regime. Eichmann negeerde de mening van Hitler en liet de Joden in Praag toch ombrengen. Hij toonde een naijver groter dan de Führer. een marionet was hij allerminst.

Eens zag Gabriel Bach, toen hij de zaal betrad, het wapen van Israël achter het gezicht van Adlof Eichmann: “Ik voelde heel sterk het belang van de creatie van Israël.”

Dit artikel werd u aangeboden door: Staatkundig Gereformeerde Partij

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 3 september 2010

De Banier | 24 Pagina's

Onvergetelijke ontmoeting in Yad Vashem

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 3 september 2010

De Banier | 24 Pagina's