Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

De krakers en hun woonrecht

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De krakers en hun woonrecht

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Sinds 1 oktober is de nieuwe antikraakwet van kracht. Maar veel heeft dat nog niet opgeleverd. Volgens het Haagse gerechtshof zit er een lacune in de wet. Krakers wordt niet de mogelijkheid geboden om een ontruiming vooraf bij de rechter aan te vechten. Dat zou in strijd zijn met hun woonrechten.

Wat moeten we daarvan denken? Is zo’n uitspraak toe te schrijven aan een overmaat van D66-rechters of zijn in het europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, waarop de krakers zich beroepen, de mensenrechten veel te ruim omschreven? Dat je niet in andermans huis mag wonen zonder zijn toestemming, lijkt toch een vanzelfsprekendheid. Daar hoef je geen rechten voor gestudeerd te hebben. Je mag ook niet zonder toestemming in de auto van een ander rijden of zijn fiets gebruiken. Ook al komt dat jou goed uit en heeft hij die auto of die fiets op dat moment niet nodig.

Geen huisvredebreuk
In 1971 sprak de Hoge Raad echter uit dat wie een leegstaand pand betrekt, zich niet schuldig maakt aan huisvredebreuk. Dat delict uit het Wetboek van Strafrecht heeft alleen betrekking op bewoonde panden. Omgekeerd kunnen krakers die eenmaal ergens met bed, tafel en stoel ingetrokken zijn, zich beroepen op de eerbiediging van hun woonrecht. Door het aanspannen van een civiele procedure was het voor eigenaren wel mogelijk om de krakers eruit te zetten. Maar dat was, ook al vanwege de anonimiteit van de krakers, vaak een langdurige geschiedenis. Bovendien moest de eigenaar voor de rechter aannemelijk kunnen maken dat hij op korte termijn iets wilde doen met het pand. De sinds de jaren zestig in Nederland gangbare kraakpraktijken betekenden dan ook een ontoelaatbare schending van het eigendomsrecht. terecht wil de nieuwe antikraakwet (een initiatief van CDA, VVD en ChristenUnie) de eigenaren van onroerend goed meer bescherming bieden. Dat had al veel eerder moeten gebeuren.

Eigendomsrecht
Nu zou het onjuist zijn om eigendom als een volstrekt absoluut recht te definiëren. In het oude Burgerlijk Wetboek (uit 1838) werd eigendom omschreven als het recht om over een zaak op de volstrektste wijze te beschikken. Dit ging wel erg ver. eigendom heeft ook een sociale kant. Wat we bezitten, hebben we ook gekregen om onze medemensen daarmee te dienen. Dat Bijbelse uitgangspunt mag en moet in de wetgeving en in het overheidsbeleid doorklinken. Zo werd in de eerste naoorlogse jaren vanwege de aanzienlijke woningnood die er toen bestond, in tal van gevallen woonruimte gevorderd. Mensen die ruim woonden kregen verplicht inwoning, of ze dat nu leuk vonden of niet. Die inwoning betekende een behoorlijke aantasting van hun privacy, maar je kon andere mensen nu eenmaal niet in de open lucht laten bivakkeren. Na voedsel, kleding en medische zorg, geldt een dak boven je hoofd als een fundamentele menselijke behoefte. tegenwoordig omschrijft men dat dan graag als een mensenrecht. In elk geval moet de maatschappij ervoor zorgen dat zo veel mogelijk in die fundamentele behoeften wordt voorzien.

Anarchisten en extremisten
Maar als krakers zich erop beroepen dat wonen een mensenrecht is en dat zij daarom leegstaande panden mogen betrekken zonder overleg met en toestemming van de eigenaar en zonder daarvoor huur te betalen, dan is daar geen enkele grond voor. Die brutale opstelling is vaak ook gebaseerd op een fundamentele afwijzing van de sociale en politieke orde. Krakers zijn niet alleen mensen die ergens willen wonen zonder daarvoor te betalen, maar kraakpanden in Amsterdam en elders zijn veelal bolwerken van militante radicalen en anarchisten. Veel te lang heeft men deze wantoestanden laten bestaan. In feite zijn dit nog de uitlopers van de rumoerige jaren zestig. Als ook de Hoge Raad van mening zou zijn dat aanpassing van de procedures onvoldoende is en dat de antikraakwet strijdt met het europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, is er uiteraard de mogelijkheid om de wet te repareren. Maar zoiets gaat een hele poos duren. In elk geval kan duidelijk zijn dat het betreffende verdrag zich uiterst moeilijk laat aanpassen. Al vaker is gebleken dat in dergelijke verdragen de mensenrechten wel erg royaal geformuleerd zijn. Gemakkelijk werkt dat averechts. Zo ook hier, nu het woonrecht van de krakers zo veel gewicht in de schaal legt.

Onroerendgoedmarkt
Dat er in de grote steden nogal wat panden leeg staan, heeft ook te maken met het feit dat je huurders er moeilijk weer uitkrijgt, wanneer je op een gegeven moment het pand zelf nodig hebt. In Nederland kennen we een omvangrijke huurbescherming. tegen die achtergrond bezien levert de commerciële verhuur van panden vaak te weinig op om aantrekkelijk te zijn. In het algemeen geldt dat de onroerendgoedmarkt, en zeker de woningmarkt, een bijzonder karakter draagt. Die markt werkt anders dan bijvoorbeeld de markt voor auto’s en meubels. Woningen zijn veelal uniek en staan in elk geval op een unieke locatie. Voor het overgrote deel van de mensen zijn woningen ook te kostbaar om die zomaar te kunnen betalen. Daarvoor hebben ze hypothecaire financiering nodig of ze besluiten een huis te huren. Woningen gaan erg lang mee en hebben ook een betrekkelijk lange bouwtijd. en de tijd die nodig is om alles planologisch rond te maken en de bouwvergunning af te geven, is nog veel langer. Dat alles leidt ertoe dat het marktmechanisme hier niet zo goed werkt. Onvermijdelijk is de overheid er daarom meer bij betrokken. Die moet ook haar best doen om leegstand van panden tegen te gaan. Maar het kraken van leegstaande panden moet zonder meer bestreden worden.

Dit artikel werd u aangeboden door: Staatkundig Gereformeerde Partij

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 26 november 2010

De Banier | 24 Pagina's

De krakers en hun woonrecht

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 26 november 2010

De Banier | 24 Pagina's