Maartje, Han en Bart

In het juryrapport staat dat Sommer in korte tijd is uitgegroeid tot een ‘gezaghebbende stem in politiek Den Haag’: “Zijn grote belezenheid stelt hem in staat om zijn onderwerpen in een bredere context te plaatsen, inclusief internationale vergelijkingen. Daarbij blijft zijn proza toegankelijk, origineel en humoristisch.”

Vooral de zaterdagcolumns van Sommer vallen op. Ze zijn in De Banier ook ettelijke keren aangehaald. Als ‘hommage’ aan de prijswinnaar neem ik de Volkskrantcolumn van twee weken geleden integraal over. Het gaat over de bezuinigingen van het kabinet en de manier waarop de oppositie daar een slaatje uit wil slaan. ‘Politiek van de snik’ stond erboven. Aanleiding was het door de PvdA-voorman aangevraagde spoeddebat over de tranentrekkende bezuinigingen.

Job, Jolande en Arie

De oppositie vindt gemakkelijk voorbeelden van slachtoffers van de bezuinigingen. Tegen persoonlijk leed valt niet op te beredeneren. Toch is de vraag of de oppositie er veel mee opschiet. .

PvdA-leider Job Cohen haalde premier Mark Rutte donderdagavond naar de Kamer voor een instant-debat over de bezuinigingen en ‘de meest kwetsbare mensen’. In vijf minuten werd zonneklaar waarom de zorgkosten door alle plafonds heen schieten. Cohen had voor zijn bijdrage de slechtziende Maartje uit Zoetermeer gevonden, een jonge vrouw die viervoudig gepakt gaat worden, met haar Wajong, haar kinderopvang, haar persoonsgebonden budget (pgb). Maartje had werk bij het doven- en blindennetwerk, en ‘laat het kabinet nou net bij dit soort netwerken flink gaan snoeien’.

Harteloos

Tegen de ellende van Maartje viel voor Rutte niet op te redeneren met zijn harteloze percentages en getallen. Daarna kwam Jolande Sap van GroenLinks. Zij had Han. Han zit in een rolstoel. Arie Slob van de ChristenUnie was Bart tegen het lijf gelopen, met zijn spierziekte. Bart heeft huursubsidie, jongeren- wao en een pgb.

Tegen zoveel leed begin je als bezuinigende premier niet veel. En dat is dus ook het bezwaar: het is politiek van de snik, om zo uit te pakken met schrijnende gevallen. Of de bezuinigingen op de zorg fatsoenlijk zijn, kan ik lastig beoordelen. Ik denk wel in mijn slechtheid: hoe lang heeft Cohen moeten zoeken voordat hij vierdubbel gepakte Maartje uit Zoetermeer had opgescharreld? De zorgkosten gaan in deze kabinetsperiode van 60 miljard naar 75 miljard. En onder druk van de PVV wordt er niet eens gekort, het wordt alleen maar minder meer. Je zou denken dat er toch wat moet gebeuren.

Bezetens

Dat is in Nederland bijna niet te verkopen. Na het debat zat ik in de trein met een mevrouw. Zij was architect, en vertelde dat ze een speciale lift had gebouwd in een stadhuis. Voor één invalide ambtenaar. Die liet nooit zijn gezicht zien. Uit oogpunt van gelijkheid is het hele land de afgelopen jaren berijdbaar en bereikbaar gemaakt voor gehandicapten. Het is schitterend en een toppunt van beschaving. Er zijn nauwelijks tegenargumenten mogelijk. Maar het heeft ook iets bezetens. Iedereen recht op alles. En de overheid moet het opknappen.

Wij spreken hier over de zogeheten ‘monetarisering van de zorg’. Dat staat in de stukken die aan de pgb-bezuinigingen ten grondslag liggen. Het betekent dat de kop koffie die u vroeger aan uw zieke buurvrouw bracht, nu via de staat wordt verrekend. Iets soortgelijks speelt in de kinderopvang, waar oma en opa worden betaald voor het oppassen.

Ook in die sector steeg de verontwaardiging tot grote hoogten bij de aankondiging van een forse korting. Ook daar kwamen de gepakte gevallen voorbij marcheren, nota bene in De Telegraaf. Allemaal jonge vrouwen die zich nu in de armoedeval storten. Zij gaan ophouden met werken omdat ze geen vergoeding voor kinderopvang meer krijgen.

Buitenbeentje

Nederland is hier een buitenbeentje. Niet omdat het bij ons allemaal zoveel slechter is geregeld, zoals je vaak leest. Het SCP deed een groot onderzoek naar ‘de opmars van het pgb’. En vergeleek de toestand met Engeland en Duitsland, waar ze ook zoiets hebben (Pflegeversicherung). Het keurige SCP stelde met één wenkbrauw omhoog vast dat de kostencurve voor persoonsgebonden budgetten in die landen anders dan hier níet steil omhoog gaat. Omdat men daar nog altijd vindt dat familiebanden niet door de staat gesubsidieerd horen te worden. In Nederland heeft men die morele inhibities kennelijk niet meer.

Het gezin heeft afgedaan, de staat neemt de boedel over. Ik herinner me dat oud-minister Els Borst een paar jaar geleden suggereerde dat mensen best zelf hun rollator konden betalen. Dat deden ze toch ook met de kinderwagen. Een gehuil steeg op. Nu je het zegt, waarom betaalt de staat eigenlijk mijn kinderwagen niet? In retorisch opzicht zijn die Maartjes, Hannen en Barts onverslaanbaar.

Schandelijk

Toch is de vraag of de oppositie er veel mee opschiet. Individuele gevallen zijn er immers ook aan de andere kant van het spectrum. Iedereen hoort op verjaardagen over kleine fraudeurs, gezinnen waar alle deelnemers voor elkaar ‘een pgb’tje’ hebben geritseld. Ondanks Maartje, Han en Bart kwam premier Rutte ongeschonden uit het debat. Hij rekende voor dat de uitgaven voor de pgb’s teruggaan naar het niveau van 2010, niet naar de barbarij.

En in dezelfde Telegraaf die uitpakte over de schandelijke bezuinigingen op de kinderopvang stond nog een bescheiden berichtje. ‘Een Nederlander werkt gemiddeld tot 17 juni voor de staat. Pas daarna verdient hij voor zichzelf.’ Pas vanaf volgende week vrijdag gaan we voor onszelf verdienen. Dat maakt uiteindelijk toch meer indruk dan Maartje, Han en Bart bij elkaar.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen