Wat staat er op het etiket?

De E-nummers, zegt u dan. De kunstmatige voedingssupplementen die toegevoegd mogen worden aan levensmiddelen, zoals smaakversterkers. E-nummers worden Europees goedgekeurd door EFSA in Parma, Italië. Soms worden er Enummers geschrapt of toegevoegd, wanneer blijkt dat betere alternatieven beschikbaar zijn. Echter, nog meer van wat er op het etiket staat komt uit Europa. Eigenlijk wordt een groot deel van de inhoud van het etiket bepaald door Europa. Daar wil ik het met u over hebben.

Voedselinformatie

Het voorstel voor een verordening aangaande voedselinformatie doorloopt nu al jaren het wetgevingsproces in het Europees Parlement. Dit voorstel is door de Europese Commissie gepresenteerd in 2008. Vervolgens moest er een akkoord worden gesloten met de Raad en het Parlement. De eerste lezing van het Parlement zou nog voor de verkiezingen van 2009 gereed zijn, maar vanwege de grote hoeveelheid wijzigingsvoorstellen en de gevoeligheid van het dossier is besloten om de behandeling door te schuiven tot na de verkiezingen. Inmiddels is het rapport in tweede lezing behandeld in het Europees Parlement en is een akkoord met de Raad aanstaande. Waar gaat het dossier inhoudelijk over? Enkele van de belangrijkste discussiepunten zal ik achtereenvolgens toelichten.

Stoplicht

Het voorstel voor een verordening voor voedselinformatie is bedoeld om oudere wetgeving te vervangen door eenduidige wetgeving over de productinformatie (van levensmiddelen) die door fabrikanten moet worden verstrekt aan consumenten. In eerste instantie was de vraag of op de etiketten van levensmiddelen moest worden gewerkt met een kleuraanduiding om duidelijk te maken of het product goed of slecht voor de gezondheid zou zijn. Dit systeem is onder meer gebaseerd op de hoeveelheid vet en suiker in een product, waaraan vervolgens een kleurcode groen, geel of rood wordt gekoppeld. Dit in de volksmond geheten stoplichtsysteem, dat bijvoorbeeld praktijk is in Groot-Brittannië, heeft echter ook beperkingen, omdat het simplistisch is en bij verschillende producten een vertekend beeld geeft. Op kaas zou bijvoorbeeld kleurcode rood komen vanwege het vetpercentage, terwijl kaas ook goede eigenschappen heeft. Omdat de meningen zo divers waren, bleek het lastig om tot zo’n vereenvoudigd systeem te komen voor nieuwe etikettering. De gedane voorstellen kregen daardoor geen meerderheid in het Parlement. In plaats daarvan wordt het systeem gebaseerd op de welbekende aanduiding ‘dagelijks aanbevolen hoeveelheid’.

Porties

Er bleven echter genoeg discussiepunten over. De vraag of de energiewaarden op een product per 100 gram of per portie vermeld moeten worden, kwam regelmatig aan de orde. Verschillende belanghebbenden hadden verschillende argumenten. Sommigen bleven bij de vermelding per 100 gram zoals we die nu zien, om zo productvergelijking te vergemakkelijken. Anderen beargumenteerden dat porties veel nauwkeuriger aangeven wat consumenten binnenkrijgen, omdat 100 gram nu eenmaal geen standaardportie is. Bij boter gaat het bijvoorbeeld om een portie van 10 gram, terwijl het bij yoghurt om 200 gram per portie gaat. Het Europees Parlement heeft nu besloten om te blijven bij een vermelding per 100 gram, waarbij vrijwillig ook de voedingswaarde per portie vermeld mag worden. Op een verpakking is niet al te veel ruimte. Voor ontwerpers is het dus spelen met de ruimte, als je enerzijds een product moet aanprijzen en anderzijds alle verplichte informatie op het etiket moet zetten. Het Europees Parlement besloot om acht nutriënten verplicht te laten vermelden: energiewaarde, vet, verzadigd vet, transvet, suiker, zout, koolhydraten en eiwit. De vermelding van transvet is daarbij nieuw. De verordening spreekt zelfs over de lettergrootte op de etiketten. Etiketten moeten leesbaar en daarom niet te klein zijn, maar als je meer informatie op het etiket moet vermelden, kun je de letters ook niet te groot maken. De industriesector gaf als richtwaarde een lettergrootte van 1 millimeter, het Europees Parlement besloot tot 1.2 millimeter.

Herkomstbenaming

Een van de meest gevoelige elementen in het voorstel is de herkomstbenaming van vlees, melk, zuivelproducten, fruit en groenten, wanneer ze verwerkt worden in andere producten. Op deze producten moet staan waar de ingrediënten vandaan komen, aldus het Europees Parlement. Op het eerste gezicht logisch, maar bij nader inzien een lastige opgave voor de voedingsindustrie. De ingrediënten van bewerkte producten komen niet altijd van dezelfde oorsprong. De tomaten in tomatenpuree komen niet altijd uit hetzelfde land. Dat betekent dat bij iedere verandering in de supply chain nieuwe etikettering gemaakt moet worden. Dat kost extra geld en extra afval.

De laatste hand wordt nu gelegd aan het akkoord tussen het Europees Parlement en de Raad. Op het moment van schrijven is nog niet over elk element voldoende overeenstemming bereikt. Naar verwachting wordt het akkoord nog voor de zomer in stemming gebracht in het Europees Parlement.

Walter van Luik Beleidsmedewerker Nederlandse delegatie EFD-groep

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen