Sociaal bezuinigen

Crisistijd

Na een relatief rustige start waarin veel plannen uit het regeerakkoord van VVD en CDA met gedoogsteun van de PVV voorbereid werden, buitelden de voorstellen van de regering (met name de laatste maanden voor de zomer) over elkaar heen. De meeste maatregelen van dit kabinet op sociaal-economisch terrein zijn samen te vatten met financieel orde op zaken stellen en hervormen. Uit de Prinsjesdagstukken blijkt dat mensen de bezuinigingen van 2012 het meest in de portemonnee gaan voelen.

De SGP is ervan overtuigd dat bezuinigingen en hervormingen om meerdere redenen nodig zijn. Het is immers nog altijd crisistijd. Na de val van de grote Amerikaanse bank Lehman Brothers ging de bankencrisis al snel over in een economische crisis. En op dit moment zitten we midden in een spannende eurocrisis, waarvan de uitkomst nog hoogst onzeker is. Maar de financiële crises zijn niet de enige reden waarom nu fors in de uitgaven gesneden moet worden. Al vele jaren is bekend dat de Nederlandse overheid op te grote voet leeft. Daar komt bij dat de Nederlandse bevolking in rap tempo vergrijst en ontgroent. De SGP vindt het daarom goed dat die feiten nu eindelijk onder ogen worden gezien.

Grote gevolgen

Hoewel elk ministerie een forse bezuinigingsdoelstelling heeft, zullen toch met name de ‘grote uitgevers’ van Volksgezondheid en Sociale Zaken & Werkgelegenheid de grootste absolute bezuinigingen moeten doorvoeren. Dat kan ook niet anders, omdat juist deze ministeries samen ongeveer zestig procent van al het geld uitgeven. In het publieke debat wordt vaak gezegd: Schaf dan geen JSF’s aan, maar bezuinig niet op de zorg en de sociale zekerheid! Hoe begrijpelijk die gedachte ook is, het is geen oplossing. Van al de JSF’s kan welgeteld slechts één maand zorg betaald worden.

Het zal duidelijk zijn dat de aangekondigde bezuinigingen en hervormingen voor burgers die van de huidige regelingen gebruikmaken, grote gevolgen kunnen hebben. Zoals de afgelopen maanden zichtbaar is geworden, loopt de SGP niet voor deze grote en moeilijke opgave weg. Net als Jozef, de wijze onderkoning van Egypte, moeten we ervoor zorgen dat de overheid haar financiën zó organiseert dat we de volgende klap weer kunnen opvangen. Als SGP voegen we daar het sociaal solide beleid aan toe, omdat de meest zwakken in de samenleving zoveel mogelijk ontzien moeten worden. De overheid dient, zeker in moeilijke tijden, een schild der zwakken te zijn. De SGP combineert daarmee het goede van links (oog voor hen die steun nodig hebben) met het goede van rechts (oog voor een gezond economisch beleid).

Eigen bijdrage

Hoe de SGP de balans tussen het financieel daadkrachtige en sociaal solide probeert te zoeken, kan goed geïllustreerd worden aan de hand van het voorstel van minister Schippers om een eigen bijdrage van 275 euro te introduceren voor de patiënten in de tweede lijn van de geestelijke gezondheidszorg (GGZ). Tijdens een pittig debat hierover op de laatste dag voor het zomerreces bracht Van der Staaij in dat de SGP niet principieel tegen de zogenaamde ‘remgelden’ is. Die kunnen mensen bewuster maken van de kosten van de gezondheidszorg en hen ervan weerhouden om een onnodig beroep op de zorg te doen. Tegelijkertijd riep Van der Staaij de minister nadrukkelijk op de meest kwetsbaren te ontzien. Daarmee wilde hij voorkomen dat sommige mensen, bijvoorbeeld met een inkomen rond het sociaal minimum, de noodzakelijke zorg gaan mijden. Na het debat, waarin de minister in eerste instantie geen concessies wilde doen, heeft de SGP een motie ingediend om de meest kwetsbaren die getroffen zouden worden door de hoge eigen bijdrage te ontzien. Het kabinet kon daarbij kiezen uit twee mogelijkheden: 1) een generieke verlaging van de eigen bijdrage voor de tweedelijns GGZ, of 2) een specifieke uitzondering voor de meest kwetsbare groepen, bijvoorbeeld uitkeringsgerechtigden die in de verslavingszorg terecht zijn gekomen. De SGP-motie werd met algemene stemmen aangenomen. Het gevolg is dat de eigen bijdrage is verlaagd naar 200 euro. Daarmee koos de minister voor een algehele verlaging, en niet voor een gerichte uitzondering voor bepaalde groepen. De minister schreef hierover dat het, na overleg met de sector, heel lastig is gebleken om die groep psychiatrische patiënten heel precies aan te duiden en uit te zonderen.

De inzet van de motie is en blijft het voorkomen dat mensen met een laag inkomen zorg zullen mijden als gevolg van de introductie van een eigen bijdrage. Dat is ook de reden dat we de regering ertoe blijven oproepen te zoeken naar mogelijkheden om de eigen bijdrage nog verder te verlagen of bepaalde kwetsbare groepen uit te zonderen per 2013.

Geerlof de Jong MSc Beleidsmedewerker Tweede Kamerfractie

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen