Christelijke saamhorigheid

De Heere gaf de mens de opdracht de aarde te bouwen en te bewaren. Dit heeft ook betekenis voor de plaats die we in de samenleving innemen. Christelijk burgerschap vraagt van mensen om op de plaats waar ze door de Heere zijn gesteld en met de capaciteiten die ze gekregen hebben een bijdrage te leveren.

Burgerschap

Als burger maakt de mens deel uit van de samenleving. De laatste jaren is er veel aandacht voor wat van burgers wordt verwacht. Lange tijd werd er gesproken over de rechten van de burger. Nu staan ook de plichten centraal. Tijdens de eerste kabinetten van Balkenende kwam er een discussie op gang over waarden en normen. Door in het onderwijs aandacht te besteden aan burgerschap hoopt de overheid een mentaliteitsverandering van burgers te bewerkstelligen. Een goede burger wordt gezien als iemand die de kernwaarden van de samenleving onderschrijft en in praktijk brengt. In de praktijk blijkt dat de meningen verschillen over wat deze kernwaarden zijn.

Wanneer ben je in Nederland een goede burger? Seculiere politici weten het wel. Om er in Nederland bij te horen accepteer je homoseksualiteit, ben je tegen het voortbestaan van gewetensbezwaarde trouwambtenaren, vind je dat onverdoofd ritueel slachten moet worden verboden en ben je van mening dat geloof een privézaak is. Er is in ons land veelal weinig begrip voor mensen die er anders over denken. Het lijkt erop dat de intolerantie toeneemt tegenover mensen die op grond van hun godsdienstige overtuiging standpunten innemen en keuzes maken.

Het gevaar is dat christenen en andere minderheden door deze seculiere dominantie in het defensief kruipen en zich minder betrokken voelen op de samenleving. Ze worden beschuldigd van discriminatie, maar voelen zichzelf gediscrimineerd. Dit kan leiden tot gevoelens van onzekerheid of zelfs angst. Dit is niet bevorderlijk voor de participatie van deze mensen in de maatschappij. Wanneer er respect is voor de godsdienstige overtuiging van mensen en ze zich serieus genomen voelen, zal er veel eerder en gemakkelijker aansluiting zijn.

Barmhartigheid

De polarisatie tussen bevolkingsgroepen moet zoveel mogelijk worden teruggedrongen of voorkomen. Aan mensen moet niet worden gevraagd om onder dwang of drang hun geloofsovertuiging af te leggen. Belangrijker is te vragen wat mensen kunnen doen voor hun medeburger. Mensen zullen namelijk in de toekomst voor de benodigde zorg steeds meer aangewezen zijn op elkaar. Het is duidelijk dat de overheid een stapje terug moet doen. De vraag naar gezondheidszorg neemt toe. De bevolking vergrijst. Mensen worden ouder en hebben meer zorg nodig. De kosten van deze zorg zijn in de toekomst echter onbetaalbaar. Professionele zorgverleners blijven nodig, maar in toenemende mate zullen mensen zijn aangewezen op de zogeheten informele zorg.

Van christenen mag worden verwacht dat ze oog hebben voor de noden van hun naaste. De Bijbel laat daar geen misverstand over bestaan. Een wetgeleerde vroeg aan de Heere Jezus wie zijn naaste was. De Heere Jezus antwoordde toen met de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Een Jood was door reizigers overvallen. Een priester en een leviet die voorbijkwamen, lieten hem liggen. Totdat er een Samaritaan voorbijkwam. De Samaritanen en de Joden waren elkaars vijanden. Desondanks betoonde de Samaritaan hulp aan zijn Joodse naaste die in nood was. Hierin ligt een les voor ons. De Bijbel leert ons dat we inzonderheid voor ‘de huisgenoten des geloofs’ moeten zorgen. Maar daarvoor staat: “Laat ons goeddoen aan allen.” Calvijn wijst erop dat onze barmhartigheid zich niet moet beperken tot vrienden of bloedverwanten, maar zich moet uitstrekken tot het gehele mensdom.

De eerste christenen betoonden dat in de praktijk. Zij werden in de eerste drie eeuwen na Christus van tijd tot tijd vervolgd. Ondanks de vervolgingen hielpen ze hun naaste in nood. Van de heidenen in die tijd is bekend dat ze tijdens verschrikkelijke epidemieën hun zieken in de steek lieten en vluchtten naar veiliger oorden. De christenen organiseerden de hulpverlening en verzamelden voedsel, geld en kleding. Zo waren deze christenen zichtbaar en herkenbaar aanwezig in de samenleving. De vervolgingen waren voor de eerste christenen geen aanleiding om hun naaste in nood voorbij te lopen. Christenen in de 21e eeuw krijgen veel kritiek over zich heen. Maar laat dat ze niet weerhouden om goed te doen aan alle mensen.

Johan van Berkum Medewerker Wetenschappelijk Instituut voor de SGP

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen