Zelfgekozen dood nooit een oplossing

“Het leven kan zwaar vallen. De dood kan heel erg beangstigen. De vrees voor toekomstig lijden en aftakeling kan ontzettend groot zijn, de levensvreugde verlammen. De ondersteunende brieven voor het burgerinitiatief dat wij vanavond bespreken, laten dit ook zien. Wij willen die onderliggende vragen en zorgen ook voluit serieus nemen. Die vragen en zorgen verdienen weloverwogen antwoorden.

De SGP-fractie is het er echter fundamenteel mee oneens om het antwoord op die vragen te zoeken in een zelfgekozen dood. Niet het uitblijven van de dood is het probleem, maar een als zinloos ervaren leven. Wij zijn er zeer bezorgd over dat, ook door de voordurende aandacht voor euthanasie en hulp bij zelfdoding, een waardige dood steeds meer synoniem wordt voor een zelfgekozen levenseinde.

De suggestie is dat vrijwel ieder mens ondraaglijk lijdt, voordat zijn levenseinde komt. Dat is niet zo. In de Volkskrant stond de terechte vraag: ‘Waar is de aandacht voor die andere 98 procent? (…) Mensen die aan de gevolgen van een ziekte overlijden en die het leven tot het einde toe willen dragen, met behulp van artsen, verpleegkundigen, naasten en gespecialiseerde vrijwilligers die goede zorg verlenen. Die zorg bestaat niet uit het doodmaken, maar uit het met zorg begeleiden van mensen naar een zo goed mogelijke, niet versnelde en evenmin vertraagde dood.’

Palliatieve zorg

In de achterliggende decennia is de wetenschappelijke kennis over palliatieve zorg en pijnbestrijding enorm toegenomen. Het probleem is dat burgers, verpleegkundigen en verzorgenden matig en ook artsen onvoldoende op de hoogte zijn. Ook staat de spirituele zorg in de palliatieve zorg nog maar in de kinderschoenen. Laat hier veel aandacht voor zijn!

Het burgerinitiatief richt zich op ouderen van boven de 70 jaar die hun leven voltooid achten. Heel gemakkelijk kan dit voeding geven aan de gedachte, dat mensen boven die leeftijd uitgeleefd zijn, niet meer van waarde zijn. We mogen ouderen niet beschouwen als een last. Er zijn niet weinig ouderen die zich nu al als een last ervaren voor hun kinderen en kleinkinderen. Specialist ouderengeneeskunde Ester Bertholet zegt hierover: ‘Familieleden lijden vaak meer onder de achteruitgang van hun vader of moeder dan de oudere zelf. Niet zelden voer ik gesprekken met familieleden die mij proberen te overtuigen van de hoge lijdensdruk van de oudere.’

De individualisering van onze samenleving heeft de hoge tol geëist dat mensen hun oude dag vaak in grote eenzaamheid slijten. De samenleving zal dus juist moeten zoeken naar een oplossing van de achterliggende problematiek van eenzaamheid. We zullen dus de vraag onder ogen moeten zien hoe we de cultuur zo kunnen veranderen dat ouderen hun leven niet langer als zinloos en voltooid beschouwen. Dat is niet zozeer een politieke, maar vooral een maatschappelijke opdracht. Hier ligt een taak voor familieleden, vrijwilligers, sociale verbanden en zorginstellingen.

Wie kennis neemt van de euthanasiegeschiedenis van de achterliggende veertig jaar laat zien dat stap voor stap de grenzen verlegd worden. Bij euthanasie staat de vraag naar de dood nog in het kader van alternatieve behandelmogelijkheden. Dit initiatief gaat veel verder. Alternatieven zijn uit zicht.

Nóg meer mogelijkheden voor levensbeëindiging zorgt voor meer druk op ouderen. Het uitgangspunt van de rationele, sterke, zelfstandig beslissende mens, leidt gemakkelijk tot marginalisering van de zwakkere in de samenleving. Zelfdoding blijft een daad waarbij een mens zijn eigen vrijheid inzet om zichzelf te vernietigen. Dat is huiveringwekkende tragiek. De SGP-fractie is fundamenteel van overtuiging dat wij mensen ten diepste niet over leven en dood mogen beschikken, maar dat in Gods hand is. Wij geloven dat God de Schepper en onderhouder ook in lijden en zinloosheid steun en troost kan bieden.“

Kabinetsformatie

De kamer discussieerde de afgelopen weken over een nogal uitgekauwd voorstel van D66. De partij stelt voor om na elke formatie standaard een debat te houden over de formatie. De SGP ziet daar helemaal niets. Leest u maar wat Van der Staaij hierover naar voren bracht:

“‘Hoe vaak kun je met elkaar over een thema spreken, zonder dat het begint te vervelen en er eigenlijk geen nieuwe argumenten naar voren te halen zijn?’ Die vraag kwam bij mij op toen ik het thema van het debat van vanmiddag zag. Sinds de bekende en weinig succesvolle motie- Kolfschoten uit 1971 zijn er tal van voorstellen geweest. In 2010 is het laatste debat over dit thema gehouden, maar de indieners kregen toen hun zin niet . Daarom doen ze een nieuwe poging tot een ‘broodnodige’, ‘hoogst noodzakelijke’ en ‘onvermijdelijke’ staatsrechtelijke vernieuwing om met eerdere bedenkers van zo’n voorstel te spreken.

De staatsrechtgeleerde mr. A.M. Donner zei al eens: “Overtuigde lieden hebben geen moeite om hun denkbeelden in wel tien variaties aan de orde te stellen.” Dat geldt in het bijzonder D66. Het interessante is dat D66 in 1971 tegen de motie- Kolfschoten stemde, omdat het niet ver genoeg ging. Wat is dit voorstel dan een slap aftreksel van wat D66 wil. (…)

De indieners zeggen met dit voorstel het primaat van de Tweede Kamer te garanderen, door het hele formatieproces in handen van de Kamer te leggen. Maar wat doen de indieners feitelijk? Ze ontnemen de democratisch gekozen nieuwe Kamer de mogelijkheid om een eigen procedure te bepalen, door een verplichtende keuze vast te leggen. Wanneer de nieuw gekozen Kamer een andere procedure zou willen kiezen, moet er eerst in haast een wijziging van het Reglement van Orde worden vastgesteld. Dit voorstel vestigt dus op zijn hoogst het primaat van de Oude Kamer door de nieuwe Kamer voor te schrijven hoe te handelen.

Wij delen de opinie van de vorige vicepresident Tjeenk Willink tijdens de ‘Parlementaire conferentie Staatsrecht en formatie’ op 21 april 2010: ‘Het probleem is dat die hele discussie steeds uitgaat van de vooronderstelling dat het huidige proces niet transparant en democratisch is. Dat is nog maar de vraag, want juist het begin van het proces, zoals het nu is, is buitengewoon transparant, de rest niet meer. (…) Men concentreert zich zo op die beginfase dat men niet ziet dat het alternatief mogelijkerwijze wel eens minder transparant en minder democratisch zal zijn dan in de huidige situatie.’(…)

Laten we dat dan hier in Den Haag ook zou houden en niet een strak keurslijf in het Reglement van Orde opnemen. Het is een kwestie van overbodige en betuttelende regelgeving waar we als Kamer maar niet aan moeten beginnen. Het voorstel zegt meer over de visie van de indieners dat het staatshoofd zich moet beperken tot het knippen van linten, dan dat het echt wat oplevert voor een betere formatieprocedure. Ondanks de waardering die ik heb voor de inspanningen van de collega’s Van der Ham en Schouw om het oude voorstel een nieuw jasje te geven, kan ik niet anders zeggen dan dat het een talloze malen uitgekauwde en overjarige maaltijd is, die opnieuw uit de ijskast is gehaald. Het uitgangspunt hierbij is: ‘Na ontdooien niet opnieuw invriezen’. Laten we snel beginnen met het oplossen van de vragen die echt een probleem zijn.”

Griekenland

De Kamer gaf aan deze oproep van de SGP gehoor. Er werd gedebatteerd over een groot probleem: Griekenland. Vooralsnog raken ze er in de Tweede Kamer niet over uitgepraat. De econoom van de SGP, Dijkgraaf, deed ook een duit in het zakje: Een ongecontroleerd faillissement van Griekenland kan grote gevolgen hebben. Niet alleen voor de financiële, maar ook voor de sociale stabiliteit van en in Griekenland:

“De SGP is vanaf het begin duidelijk geweest. Als je landen als Griekenland tot de euro toelaat krijg je Griekse toestanden. Plato zei het al in de Politeia: “Ik zou mijn schuld graag inlossen en de hoofdsom betalen, (..) maar op dit moment moet ge het doen met de rente. Ik geef u daarom het kind in handen, de telg van het goede zelf. Maar pas op dat ik de rente niet per ongeluk verkeerd bereken en u iets over het kind op de mouw speld.” Een oude waarheid die de meerderheid van dit parlement blijkbaar vergeten was. Dat is een dure fout gebleken. Een fout van 130 miljard. Als het daarbij blijft. (…)

Eerlijk gezegd zou de SGP liever een einde maken aan het euro-avontuur van de Grieken. Maar daar wreekt zich opnieuw het verleden. We kunnen de Grieken niet dwingen de euro te verlaten. Alternatief is dan om ze maar failliet te laten gaan. Maar duidelijk is dat dan lang niet uitgesloten is dat de rekening voor hen in sociaal opzicht zeer hoog is. Ook zullen de gevolgen voor onze burgers mogelijk fors zijn. Een ongecontroleerde faillissement kan grote gevolgen hebben. Niet alleen voor de financiële en sociale stabiliteit in Griekenland, maar zelfs voor alle andere eurolanden. Dat is een risico dat we niet moeten willen nemen als er een begaanbaar alternatief is. (…)

Nieuwe lening

Sommigen hadden hun hoop gevestigd op rapporten die aan zouden tonen dat er alternatieve routes zijn. Bijvoorbeeld door zelf, met enkele anderen, uit de euro te stappen. Ik constateer echter dat op dit cruciale moment niemand in staat is een dergelijk rapport te leveren. Het lijkt me praktisch gezien ook ondoenlijk. Theoretisch kun je van alles veronderstellen. Maar ook bij dit scenario zijn er grote bedreigingen die niemand in kan schatten. Nog los van het punt dat een splitsing van de euro om geopolitieke redenen nagenoeg ondenkbaar is.

Dit brengt de SGP tot de conclusie dat een nieuwe lening van 130 miljard onder de afgesproken strenge voorwaarden, momenteel waarschijnlijk de minst slechte optie is. Dat is geen constatering waar je vrolijk van wordt. Maar het is wel een feit. Voor Europa is essentieel dat in volle vaart ingezet wordt op drie zaken. In de eerste plaats Griekenland aan de afspraken houden en daar van dag tot dag op toezien. In de tweede plaats werken aan veel striktere afspraken met alle landen om problemen als deze in de toekomst te voorkomen. We zullen toemoeten naar een verdrag met duidelijker consequenties als men zich niet aan de afspraak houdt, zoals het intrekken van stemrecht en het recht landen uit de euro te zetten. In de derde plaats veel harder werken aan de concurrentiepositie van alle landen, inclusief die van ons zelf. Ik vraag de regering of ze de komende tijd langs deze lijnen haar beleid wil voeren.’’

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen