Hoger onderwijs is geen speelbal!

Wat is nu precies de langstudeerboete, en waarom duurt het zo lang voordat men hierover een besluit neemt? In dit artikel gaan wij hierop in. 12 september zijn er weer Tweede-Kamerkiezingen. Weer een paar maanden campagne, terwijl juist een daadkrachtige regering zo nodig is in deze tijd van crisis! In Den Haag wil men vast geen ‘langregeerboete’ riskeren, aangezien men niet langer regeert dan twee jaar. Daarnaast beloven in verkiezingstijd de meeste partijen meer dan ze na de verkiezingen waar kunnen maken, en wij zijn bang dat ook de draai van het CDA inzake de langstudeerboete hieronder valt. Dat is erg slecht voor het aanzien van de politiek en de regeerbaarheid van ons land. De langstudeerboete is in feite een verhoging van het wettelijk collegegeld voor studenten die uitlopen met hun studie. Iedere student mag zowel over de bachelor als over de master één jaar langer studeren dan de nominale studieduur. Binnen deze tijdgrens betalen studenten het wettelijke jaarlijkse collegegeld van (dit jaar) 1713 euro. Bij uitloop moet er een verhoogd collegegeldtarief worden betaald. Dit vormt het normale collegegeld plus de boete. De studiefinanciering staat hier los van, omdat die alleen ontvangen wordt voor de normale duur van de studie.

3000 euro boete

Voor het schooljaar 2012-2013 bedraagt de langstudeerboete 3000 euro. Ieder jaar dat de student langer doet over de opleiding dient deze de boete te betalen. Er zijn uitzonderingen gemaakt op het gebied van langdurige medische klachten om schrijnende gevallen te voorkomen. Uitzonderingen voor studenten die twee studies volgen zijn helaas niet mogelijk. Enerzijds is dit begrijpelijk, anderzijds erg jammer, omdat hiermee juist de ambitieuze talenten beknot worden. De langstudeerboete is een voorstel van het kabinet-Rutte. Ook in het Vijfpartijenakkoord is deze boete gehandhaafd. Zo probeert men te voorkomen dat studenten uitlopen met hun studie. Dat kost de overheid meer geld en de studenten gaan niet de arbeidsmarkt op. Het betalen van een groot deel van de studie is namelijk een investering die de overheid doet in jonge mensen, met de gedachte dat dit zich na hun studie terugverdient. Door middel van onder andere belastingen wordt het geïnvesteerde bedrag teruggehaald bij de oud-studenten. De overheid heeft er dus baat bij dat studenten zo spoedig mogelijk afgestudeerd de arbeidsmarkt betreden. Hier enkele cijfers over de zogenaamde langstudeerders. Het ministerie van Onderwijs heeft berekend dat er in 2011 meer dan 40.000 zogenaamde langstudeerders zijn. Qua kosten praat men dan over een slordige driehonderdmiljoen euro. Direct kosten deze studenten geld, omdat de overheid een groot deel van hun onderwijs financiert. Indirect kosten deze studenten geld, omdat ze nog niet de arbeidsmarkt op gaan en daarom nog geen belasting betalen. Het doel is aan de ene kant om geld te verzamelen in het teken van de grote bezuinigingsronde. Aan de andere kant wil het ministerie dit geld weer investeren in het onderwijs, om zo het onderwijs te verbeteren. Goedkoper, sneller en ook beter onderwijs is het idee.

Zijlstra verstandig

Toch konden we de afgelopen tijd zien dat niet iedereen deze mening toegedaan was. Er waren allerlei (studenten)demonstraties die soms zelfs een gewelddadige afloop hadden. En niet alleen de politiek maar ook de rechter moest zich over de rechtmatigheid van de boete uitspreken. En nu de verkiezingen voor de deur staan en de partijen aan hun campagne zijn begonnen, zien we dat sommige partijen helaas weer draaien. Hierdoor is er op dit moment geen meerderheid meer voor de langstudeerboete aangezien het CDA recent zich ook tegen de boete gekeerd heeft, terwijl het voorstel voor de boete nota bene uit de koker van het CDA komt. Maar staatssecretaris Zijlstra wil het voorstel niet schrappen, omdat dit financiële en juridische consequenties heeft. Wij vinden dit een verstandige beslissing, omdat het van weinig daadkracht en visie getuigt om een impopulaire beslissing vlak voor de verkiezingen terug te draaien. Daarnaast is er de kans dat de langstudeerboete inderdaad afgeschaft wordt. Daarvoor in de plaats komt dan een sociaal leenstelsel. Zo bekeken kan de draai van het CDA juist weleens heel slecht uitpakken voor studenten en het hoger onderwijs. Bij een sociaal leenstelsel is er geen sprake meer van studiefinanciering maar biedt de overheid je de mogelijkheid van een lening. In dat geval raken veel studenten van de wal in de sloot.

Vorming centraal

Als SGP-jongeren zijn wij voorstander van een harde aanpak van studenten die er met de pet naar gooien. Wat dat betreft is de langstudeerboete een goede maatregel. Toch maken wij daarbij een kleine nuance. Er zijn langstudeerders die om goede redenen uitlopen met hun studie. Daarbij doelen we onder andere op de groep studenten die zich tijdens hun studie bezighouden met nevenactiviteiten. Dat kan bijvoorbeeld door ondernemen, bestuurswerk of verenigingen zijn. Wij zijn van mening dat hun prestaties op deze gebieden niet afgeremd mogen worden door de langstudeerboete. Onderwijs draait om het ontwikkelen van mensen. Niet de cijfers, maar de vorming moet centraal staan. Het is goed om studenten te prikkelen om door te studeren, maar slecht om hen af te remmen, ook al levert dit misschien geld op.

Hendrik Mulder en Job de Visser Commissie Onderwijs

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen