Rumoer rond Oostvaarderswold

Als voorbeelden van zulke onderwerpen valt te denken aan de ontwikkeling van de stad Almere, het organiseren van de Floriade en de ontsluiting van deze stad, de planologie voor het Markermeer/ IJmeer, het windmolenbeleid van opschalen en saneren, de overdracht van de jeugdzorg naar de gemeentes. Natuurlijk ook de besteding van de Zuiderzeelijngelden door de gemeenten Urk en Noordoostpolder en de realisering van de Hanzelijn tussen Lelystad en Zwolle. Nog veel meer thema’s hebben de afgelopen maanden de aandacht gevraagd. Eén onderwerp is er echter waarin ik in deze bijdrage niet omheen kan en dat is Oostvaarderswold. Deze denkbeeldige natuurstrook tussen de Oostvaardersplassen en het Horsterwold bij Zeewolde werd de afgelopen maanden fataal voor het college. Op 3 oktober boden de vier gedeputeerden uit het college van Gedeputeerde Staten (GS) hun ontslag aan.

Aanleiding

In de maand maart van dit jaar deden zich twee belangrijke gebeurtenissen voor in het kader van Oostvaarderswold. Op 7 maart deed de Raad van State uitspraak over het Provinciaal inpassingsplan (PIP). Dit inpassingsplan was op 2 december 2010 unaniem vastgesteld en veranderde definitief de bestemming van de oorspronkelijk agrarische gronden. Veel politieke partijen voelden zich op die avond onder druk gezet. De dreiging van financiële claims was erg sterk. De Raad van State oordeelde echter anders. De financiële onderbouwing was niet op orde en daarom werd het PIP vernietigd.

Op 22 maart deed de bestuursrechter in Zwolle ook een duit in het zakje. Het beroep dat de provincie Flevoland had aangetekend tegen het besluit van de minister werd vernietigd. Het betrof hier het besluit over de Rijksbijdrage voor de aanleg van het Oostvaarderswold.

Een flinke streep door Oostvaarderswold; dat was natuurlijk goed nieuws voor de SGP. We keken immers altijd al met een kritische blik naar dit plan. De onzekerheden over financiële claims overschaduwden het geheel echter wel. De grote vraag is: Hoe had het zover kunnen komen? De twee genoemde gebeurtenissen waren voor Provinciale Staten aanleiding voor een onderzoek over het proces van de laatste jaren.

Onderzoek

Al in de volgende Statenvergadering op 28 maart 2012 werd er een motie ingediend die unaniem werd aangenomen. Deze motie riep op om een werkgroep uit Provinciale Staten in te stellen die in korte tijd inzicht kon geven in de procesgang van het project Oostvaarderswold. Een onderzoekscommissie werd in het leven geroepen waarin zowel coalitiepartijen als ook oppositiepartijen vertegenwoordigd waren. Ook de SGP maakte hiervan deel uit. Gedurende de zomermaanden werden in samenwerking met een gespecialiseerd bureau interviews afgenomen en veel stukken opgevraagd. Op 26 september werd het rapport door de voorzitter van de onderzoekscommissie in een persconferentie aangeboden aan de voorzitter van Provinciale Staten. Het rapport toont feitenmateriaal vanaf het jaar 2000 tot begin 2012. Vanuit de feiten zijn uiteindelijk een aantal conclusies geformuleerd. Sterk ingekort zijn dit de belangrijkste:

- De provincie Flevoland is vanaf de vaststelling van het omgevingsplan ambitieus en voortvarend te werk gegaan, maar is er onvoldoende in geslaagd om voldoende draagvlak te creëren.

- De ambitie om Oostvaarderswold uiterlijk in 2014 te realiseren was leidend en heeft ertoe geleid dat er veel verplichtingen zijn aangegaan. Er was sprake van risico’s die onvoldoende in kaart zijn gebracht.

- Nadat er in 2010 signalen kwamen dat de rijksbijdrage mogelijkerwijs onder druk komt te staan is er een strategie gehanteerd om zo snel mogelijk voldongen feiten te creëren.

- Gedeputeerde Staten hebben deze strategie niet voldoende gecommuniceerd met Provinciale Staten. Evenmin zijn Provinciale Staten voldoende op de hoogte gebracht van de risico’s die er verder nog aan verbonden waren.

- Provinciale Staten hebben gedurende het proces geregeld kanttekeningen geplaatst bij het gevoerde beleid. Zij hadden echter moeten doorvragen, informatie moeten opvragen en onderbouwing moeten afdwingen.

Het rapport stond op de agenda van de Statenvergadering van 3 oktober. Eerst zou de portefeuillehouder namens Gedeputeerde Staten een reactie geven. Daarna zou er tijd zijn voor het debat. Een debat over zulke ernstige conclusies kon natuurlijk ook niet zonder consequenties blijven. Daarbij werd gedacht aan de positie van de verantwoordelijke Gedeputeerde van de vorige periode, mevrouw A. Bliek en de huidige portefeuillehouder dhr. M. Witteman. Uiteindelijk is het toch anders gelopen. Na een korte verklaring aan het begin van de vergadering boden de vier Gedeputeerden ontslag aan.

Op zoek naar vertrouwen

Als SGP hebben we in een reactie respect getoond voor het besluit van het college. Wat we jammer vonden, was dat er op deze manier geen debat meer mogelijk was naar aanleiding van het rapport. Een debat wat we wat ons betreft nog een keer tegoed hebben. De laatst genoemde conclusie is er natuurlijk één die Provinciale Staten zelf aangaat. Als SGP willen we dit kritiekpunt ook ter harte nemen. Anderzijds kan er alleen maar sprake zijn van een werkbare situatie als er ook een zekere basis van vertrouwen is. We hopen dan ook dat het vertrouwen weer snel terugkeert.

Hoe nu verder?

De lezer zal zich afvragen wat er nu gaat gebeuren met al de gronden die in de loop der tijd zijn verworven. Dat is een hoofdstuk apart. Daarover werd in de Statenvergadering van 30 mei jl. een motie aangenomen die GS verzoekt om zo snel mogelijk een ‘open planproces’ te starten. De term ‘open planproces’ houdt in dat er vanuit heel veel gezichtspunten gekeken wordt naar een aantal vaststaande kaders. Deze kaders zijn: De uitspraak van de Raad van State en de bestuursrechter, de toezeggingen van de rijksoverheid en natuurlijk het coalitieakkoord. Verder spelen er zaken als natuurcompensatieverplichtingen en de nieuwe verantwoordelijkheid van de provincie vanuit het te sluiten natuurakkoord. Het wordt dus een brede discussie waar en hoe we natuur willen ontwikkelen in Flevoland. Een onafhankelijk voorzitter (dhr. R. Bekker) zal met veel belanghebbenden een gesprek voeren en in de maand december met een advies komen. Dit advies zal leidend zijn voor de besluitvorming in de Staten. Ook de SGP heeft zich gecommitteerd om dit advies zwaar te laten wegen. We hebben echter in de laatste begrotingsbehandeling wel gezegd dat het ons niet ontslaat van het gebruiken van ons gezond verstand. In een tijd dat alle seinen op rood staan, kan het niet zo zijn dat we alle beschikbare financiën gebruiken voor een project als dit. Er spelen momenteel veel onzekerheden een rol die in financiële zin hun tol zullen eisen. We noemen het verplicht Schatkistbankieren, gevolgen van de Wet Hof, onzekerheden in het Provinciefonds maar ook een typisch Flevolands onderwerp als de ‘stillelastenproblematiek’. We hopen over ‘stille lasten’ op een ander tijdstip verder in te gaan.

Al met al blijft de onzekerheid heersen in Flevoland. De SGP-fractie hoopt dat de vruchtbare gronden van Zeewolde bestemd blijven voor de landbouw. Ook dit jaar was daar de oogst weer rijk. Juist dan doet het zeer als er zo minzaam wordt gesproken over het werk van onze Schepper en Onderhouder. De SGP is een groot voorstander van natuurontwikkeling, maar we geloven dat we op dat onderwerp ook kunnen doorslaan.

Een hartelijke groet uit Flevoland,

J.N. Simonse, Statenlid Flevoland

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen