Internet: gevaar op de digitale snelweg!

RISICO’S
Er zijn veel risico’s aan te wijzen in het digitale verkeer. Bovendien duiken er continu nieuwe gevaren op. Een voorbeeld hiervan zijn zogenoemde DDoS-aanvallen. Hierbij wordt er zo veel internetverkeer naar een website gestuurd, dat deze overbelast raakt. Verschillende overheidswebsites werden in het verleden door zo’n aanval getroffen en waren enige tijd offline. Dat is hinderlijk voor mensen die gebruik willen maken van diensten als DigiD, maar toont ook aan dat overheidswebsites onvoldoende beveiligd zijn. Menselijke fouten, maar ook hacken en gebrekkige communicatie tussen systemen zijn er vaak de oorzaak van dat gegevens in verkeerde handen vallen. Privacyexperts hebben hier jarenlang voor gewaarschuwd, maar helaas zijn de overheid en het bedrijfsleven er niet in geslaagd om hier voldoende op te anticiperen. Bij het lekken van persoonlijke gegevens is de schade vaak nog te overzien, maar als het gaat om informatie van inlichtingendiensten is dit een directe bedreiging voor de veiligheid van een samenleving als geheel.

BIG BROTHER IS WATCHING YOU!
De overheid en bedrijven verzamelen actief (persoons)gegevens. Dit jaar namen de Eerste en Tweede Kamer nog een wet aan die het mogelijk maakt dat de AIVD en de MIVD (meer) gegevens uitwisselen met inlichtingendiensten uit het buitenland. Het doel van deze wet is het tegengaan en voorkomen van terrorisme en cybercriminaliteit. Gegevens van burgers mogen voor dat doel drie jaar worden bewaard. De spanning in de nieuwe wet zit hem in het feit dat het delen van deze informatie ook mogelijk is als burgers geen verdachte zijn. Computers, telefoons, maar ook al je documenten in the cloud gelezen worden door de overheid.
Ook bedrijven als Google en Facebook zorgen ervoor dat de privacy van burgers steeds verder onder druk komt te staan. Denk maar aan de advertenties die je te zien krijgt als je op internet surft: vaak hebben die te maken met je eerdere gedrag op internet. En als jij je locatie op je telefoon aan hebt staan, weten sociale media ook nog eens waar je geweest bent. Er wordt weleens gezegd dat Google meer over jou en je interesses weet dan jijzelf. Google is de schaduw die je de hele dag volgt. Google kan met locatiebepaling precies zien waar jij je bevindt, waar je werkt, waar je boodschappen doet, een ijsje eet en ga zo maar door. In Googleresultaten van kerken wordt vaak vermeld dat bezoekers daar gewoonlijk anderhalf uur besteden – rond 11 uur zondagmorgen is een piek te constateren in het aantal (geregistreerde) bezoekers.

ZIJN ER VOORDELEN VAN EEN OPEN INTERNETCULTUUR?
Natuurlijk hebben de mogelijkheden om anderen te volgen voordelen. Op maandag 14 augustus werd een van de meest gezochte criminelen, Hektor Mahmutaj, aangehouden. Een Flexibel Interventie Team heeft hem bij Rotterdam aan de kant gezet na het checken van het kenteken van het voertuig waarin hij reed. Door het checken van de kentekens kunnen deze speciale teams zien of een auto gestolen is of door een verdacht bedrijf verhuurd wordt. Ook door financieel recherchewerk worden veel criminelen opgepakt.
Zo kan de politie bankzaken nakijken van vermeende criminelen, waarbij wordt gekeken naar de officiële bankzaken en de levensstijl. Iemand die leeft van een uitkering, maar tegelijkertijd de duurste auto’s rijdt, kan op deze manier relatief eenvoudig doorgelicht worden.

In de strijd tegen terreur worden telefoontaps, het uitlezen van internetverkeer en het registreren van verplaatsingen van mensen gebruikt. Afgelopen juli vierde de politie een groot succes: het was ze gelukt om een criminele website over te nemen en op eigen servers verder te laten draaien zonder dat de bezoekers dit door hadden. Duizenden drugstransacties konden worden geregistreerd en de namen van drugshandelaren worden ontcijferd. Zonder kennis en mogelijkheden in het cyberdomein zou dit onmogelijk zijn geweest.

DRUKTE OM NIETS?
Bescherming van privacy is allemaal drukte om niets, zal je wellicht denken. Je bent immers geen crimineel en hebt niets te verbergen voor de buitenwereld. Je kunt je surfgedrag verantwoorden en kunt iedereen over je schouders laten meekijken omdat je geen foute websites bezoekt. Maar let op! Zoals net al genoemd weet Google haast meer over jou dan jijzelf. Wil jij dat iedereen van je weet waar je woont? Wil je dat iedereen zomaar kan weten waar en wanneer je op vakantie gaat? En wat dacht je van je bankgegevens? Je foto’s met vrienden en familie? Allemaal informatie waarmee kwaadwillende mensen je schade kunnen toebrengen, het zij financieel of psychologisch.

DE ROL VAN DE OVERHEID
De overheid heeft een belangrijke taak in het beschermen van de privacy van burgers. Zo moet de uitholling van het medisch beroepsgeheim worden tegengegaan. Dit kan door het stellen van strengere wettelijke kaders zodat informatie van patiënten niet doorgespeeld kunnen worden naar commerciële partijen. Zo wordt voorkomen dat de gevoelige en persoonlijke informatie in de verkeerde handen terecht komt. Burgers kunnen makkelijk overgehaald worden om dergelijke informatie te delen in ruil voor kortingen op verzekeringen of andere producten. Maar veel mensen zijn niet bewust van de risico’s die hiermee gepaard gaan, zoals de verregaande inbreuk op privacy. Het is belangrijk dat de overheid goed voorlicht over de gevaren hiervan en dat zij, door middel van de wetgeving, dergelijke privacy schendende praktijken aan banden legt.

De overheid dient ook middelen vrij te maken voor de bescherming van belangrijke overheidswebsites waar mensen in kunnen loggen. Als een DigiD-nummer op straat komt te liggen vanwege een gehackte website, kan dit buitengewoon schadelijk zijn voor burgers. Ook moeten websites bestand zijn tegen aanvallen van hackers en ransomware. Dit geldt ook voor digitale systemen van Defensie die nog te vaak onvoldoende beveiligd zijn en daarmee een groot risico vormen voor de veiligheid van burgers in Nederland en daarbuiten. Volgens experts op het gebied van cyberveiligheid is Nederland kansloos bij een eventuele hack van een vijandig regime. Het is van levensbelang dat er in de aankomende kabinetsperiode voortdurend aandacht en budget is voor cyberveiligheid. Anders hebben investeringen in materieel en opleiding van veiligheidsdiensten weinig zin.

GEGEVENS ACHTER SLOT EN GRENDEL
SGP-jongeren maakt zich zorgen om het lekken van persoonlijke gegevens, zeker als dat gevoelige, medische informatie betreft. Daarom hebben we vorig jaar bij wijze van statement een hangslot aangeboden aan het Ikazia Ziekenhuis in Rotterdam. Medische gegevens horen achter slot en grendel. Patiënten zouden met een gerust hart informatie moeten kunnen delen met de zorgverzekeraar of het ziekenhuis, zonder daarbij bang te hoeven zijn dat deze zomaar op straat belanden.

WAT KUN JE ZELF DOEN VOOR JE EIGEN CYBERVEILIGHEID?
Veel dingen lijken heel logisch: een sterk wachtwoord kiezen, voorzichtig zijn met het doorgeven van je persoonlijke gegevens… Maar de meeste gegevens deel je onbewust. Denk aan het accepteren van privacyovereenkomsten. In het Windowssysteem en bij veel apps veranderen deze automatisch mee als je een update installeert. Het checken daarvan kost vaak veel minder tijd dan je denkt en kan je een hoop opleveren. Op 28 juli 2017 publiceerde de politie een tool om je gegevens te checken. Hier kun je testen of jouw e-mailadres in handen is van criminelen. Hiermee kunnen burgers weerbaarder gemaakt worden, bewuster van het risico van het delen van je gegevens op internet. Ook krijg je tips hoe te handelen. Zelf de digitale stand van zaken controleren?
- https://www.politie.nl/themas/controleer-of-mijn-inloggegevens-zijn-gestolen.html
- https://computertotaal.nl/online-veiligheid/

Quintijn Aman en Lianne Ruitenbeek
SGP-jongeren, Commissie Binnenland

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen