EEN BRIEF

De Bibliotheek van een Christen

Waarde vriend.

De sterke drift, om veel boeken te lezen, welke men dikwerf voor eene levendige begeerte naar onderwijs houdt, is wellicht juist eene der grootste oorzaken, dat vele menschen in onkunde en twijfeling blijven. Wanneer de mensch van weinig ondervinding zich waagt in die woelige zee van verschillende meeningen, loopt hij gevaar ginds en her door eb en vloed gedreven te worden, elk nieuw stelsel te omhelzen, en gedurig in het onzekere te zijn, met betrekking tot het onderscheiden van hetgeen waarschijnlijk of we-zentlijk waar is. En wanneer hij ten laatste den draad gevonden heeft, welke hem door den doolhof, waarin zoovelen verdwalen, kan leiden, zal hij bij terugzage moeten erkennen, dan door hetgeen hij zich herinnert gelezen te hebben, (want hij heeft misschien het grootste gedeelte vergeten) hij weinig meer gewonnen heeft, dan te ontdekken, dat eene menigte dwalingen, onzekerheden en onbeduidende dingen met vinnigheid en verwaandheid voorgedragen, niet zelden der wereld onder eenen schoonschijnenden titel aangeboden worden.

Het is verre van mij, om zonder uitzondering de waarde van alle boeken te verminderen of derzelver nuttigheid te ontkennen. Het nauwkeurig lezen, herlezen en bepeinzen van eenige wel uitgekozen schriften, zal onze moeite rijkelijk beloonen; doch het vele lezen brengt zelden veel goeds te weeg. Behalve de verwarring, welke hierdoor in ons oordeel en geheugen ontstaat, neemt het oneindig veel tijd weg, verhindert ons diep door te denken, en doet ons arm blijven te midden van schijnbaren overvloed; vermits het ons verplicht op vreemden kost te teren, in plaats dat wij zouden trachten den voorraad onzer eigene denkbeelden te vermeerderen en op woeker te stellen.

Ieder wetenschappelijke kennis brengt bezwaren met zich; doch nimmer wordt zulks levendiger gevoeld, dan in godsdienstige zaken. Geen land heeft wellicht zooveel godsdienstige geschriften voortgebracht als het onze; vele van deze zijn voorzeker uitmuntend; doch het meer-endeel van die, welke het meest verspreid en zoowel door beroemde namen als door den algemee-nen smaak worden aanbevolen, zulllen eerder den onderzoeker op een dwaalspoor, dan in de paden der wijsheid en des vredes brengen.

Zelfs in die boeken, welke doorloopend met het Woord Gods overeenstemmen, ontmoet men vaak zoovele blijken van menschelijke zwakheid, van twist- en partijzucht, zoovele menschelijke toevoegingen aan de eenvoudige Waarheid des Evangelies, dat men, tenzij de begrippen reeds gevestigd zijn, zeker in gevaar loopt, om, eer men het bemerkt, door verkleefdheid aan eenig geliefkoosd schrijven, in dwaling of vooroordeel gesleept te worden.

Alhoewel ik derhalve de nuttigheid van een voorzichtig en gepast gebruik van menschelijke schriften erken, zoude ik echter één nog uitne-mender weg ter verkrijging van ware kennis aanwijzen :—een middel, namelijk, zonder hetwelk alle andere pogingen (althans grootendeels), vruchteloos zullen zijn; doch hetwelk, bij getrouw gebruikmaken van hetzelve, onder ootmoedige inwachting van Gods hulp, ons niet alleen als van zelf langs den kortsten en zekersten weg tot de wijsheid zal leiden, maar daarenboven eene dubbele kracht zal verleenen aan alle andere ondergeschikte hulpmiddelen.

Indien het mij vergund is, het woord “boek” zinnebeeldig te gebruiken, zoude ik zeggen, dat de Allerhoogste, Zich schikkende in Zijne neder-buigende liefde naar de zwakheid onzer vermogens, de kortheid onzes levens, en de menigvuldigheid onzer werkzaamheden, welke zooveel van onzen tijd wegnemen, al de wetenschap, welke tot ons waarachtig geluk dienstig is, in vier groo-te boekdeelen heeft begrepen. Het eerste, dat wij als den tekst zouden kunnen beschouwen, is goedkoop, draagbaar en beknopt; zoodat niemand, die deszelfs waarde kent, in ons begunstigd land zonder hetzelve behoeft te zijn; terwijl de andere drie, die er de zuiverste en voortreffelijkste uitlegging van zijn, steeds tot ons onderzoek voor handen liggen; daar wij dezelve te allen tijde, in alle plaatsen en alle omstandigheden kunnen raadplegen.

Men zal lichtelijk bevroeden, dat ik onder het eerste deel den Bijbel, dat volmaakt en onfeilbaar samenstel van Waarheid, versta. De eenvoudigheid, majesteit en het gezag van dit boek, hetwelk den vollen raad Gods met den mensch in zich bevat, zijn zoovele inwendige kenmerken, welke aan elk verlicht gemoed deszelfs Godde-lijken oorsprong op het nadrukkelijkst bewijzen. Voor hen, die bevoegde rechters zijn, om deze blijkbaarheid te beoordeelen, zijn dan ook de bedenkingen van sommige zoogenaamde wijzen, die voorgeven, dat de Bijbel een louter menschelijk samenstel is, van even zoo weinig gewicht, alsof hun gezegd werd, dat de zon door menschen gemaakt en in het uitspansel geplaast was. Uit deszelfs volheid leert men deszelfs Auteur, kennen. Geene omstandigheid heeft zich ooit voorgedaan en zal zich ook nimmer voordoen, waarin niet door dezen onwaardeerbaren schat is voorzien geworden. Hier kunnen wij, en niet tevergeefs, naar wapenen zoeken ter bestrijding en overwinning van alle dwalingen, en naar alles wat strekken kan, om alle geestelijke Waarheden op te klaren en te bevestigen. Het Woord bevat beloften voor alle nooden, besturingen in alle zwarigheden, welke nimmer zouden kunnen oprijzen. Hier is melk voor kinderen, vleesch voor volwassenen; hier zijn geneesmiddelen voor kran-ken, hartsterkingen voor vermoeiden. De geschiedenis van alle eeuwen en van alle volken, en de bijzondere ondervindingen van elk geloovige, van den aanvang tot de voldoening der eeuwen, zijn op eene treffende wijze in dit enkele boekdeel vervat; zoodat al wie hetzelve aandachtelijk en met nut voor zich zelven leest, daarin zijnen staat, zijne vorderingen, verzoekingen, gevaren en verplichtingen, zoo onderscheidenlijk en nauwkeurig ziet aangeteekend, alsof het alles alleen voor hem geschreven ware. Ook in dezen opzichte derhalve, evenals in zoovele andere, is de verborgenheid der godzaligheid groot.

Zoowel de eenvoudigheid als de hoofdinhoud van den Bijbel bewijzen zijnen goddelijken oorsprong. Ofschoon dezelve diepten bevat, welke genoeg in staat zijn, om de hoogmoedigste pogingen der ongeheiligde rede te bezwijmen en te beschamen, wordt er echter in het algemeen geene bijzondere schranderheid vereischt, om den Bijbel te verstaan, daar hij geheel naar elks vatbaarheid geschikt is. Aangezien de waarheden, welke hij bevat, van algemeen belang zijn, worden zij op eene wijze voorgesteld, waardoor het onderzoek van allen kan opgewekt en bevredigt worden; terwijl de geleerden, met betrekking tot hunn geestelijke behoeften, hier niets boven de minderen vooruit hebben. Dat de Bijbel door zoo-velen gelezen wordt, zonder dat zij er onderwijs of zegen van genieten, moet ganschelijk aan hunne onoplettendheid of ijdelheid geweten worden. En zulks wekke eerder droefheid dan verwondering bij ons op! Immers de Bijbel leert ons dit zelf te verwachten. Het Woord Gods verklaart ons, dat de natuurlijke mensch de dingen Gods aannemen noch verstaan kan. Hetzelve wijst ons de noodzakelijkheid van het onderwijs van een Hemelschen Leeraar, den Heilige Geest aan, Die beloofd heeft degenen, die Hem in het gebed zoeken, in alle waarheid te leiden. Allen, die Zijne hulp inroepen, vinden de zegels geopend, het voorhangsel weggenomen, en den weg des heils voor hen gebaand.

(Wordt vervolgd)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen