BOEKBESPREKING

LEVEN EN WERK VAN DR. JOHN OWEN

Uitgeverij G. Kool - Veenendaal

In 1857 is dit werk verschenen onder de titel: „De Gedenkschriften over het leven, de geschriften en het kerkelijk standpunt van Dr. John Owen”, door William Orme uit het engels vertaald door J. W. Felex in leven predikant te Heeg. Het is „nu getrouwe lijk overgezet in de hedendaagse spelling”.

Owen was een bekwame engelse theoloog. Hij werd in 1616 te Stadham geboren en overleed op 24 augustus 1683 te Ealing. Hij behoorde eerst tot de Presbyterianen, maar ging later over tot de Independenten.

Deze biografie geeft een indruk van de betekenis van deze theoloog. Hij was een man met grote godsvrucht en heilige wandel. Hij had vele talenten van de Heere ontvangen en heeft die zijn hele ganse leven nuttig besteed in het belang van Gods koninkrijk.

Ds. Joh. van der Poel schreef een kernachtig voorwoord, waaruit we het volgende overnemen:

„Naar Gods raadsbesluit van eeuwigheid moest John Owen geboren worden om wedergeboren te worden, opdat hij niet alleen door uitwendige godgeleerdheid doctor zou worden, maar opdat hij ook de ware Wijsheid zou deelachtig worden.

Toen hij nog in Adam verloren en zonder geloof was, was hij reeds uit vrije ontferming verkoren in Christus van voor de grondlegging der wereld, in de stilte der nooit-begonnen eeuwigheid.

De wedergeboorte is de naast bijliggende vrucht der verkiezing. Als Owen alleen doctor geweest was en geen leerling op de helmelse leerschool, dan moest men in de hel zoeken en niet in de hemel. De genade vloeide niet uit zijn gaven, maar zijn gaven vloeiden uit de genade, zodat ze hem niet opgeblazen maakten. Hij was arm, omdat hij zoveel genade ontvangen had. Hij zou zo rijk niet geweest zijn, als hij niet voortdurend arm gemaakt was. Ruim was hij bedeeld met de kennis van een drieënig God voor zichzelf, maar ook bekwaam gemaakt om die mee te delen, door die kostelijke, zoete en alles verversende olie des Heiligen Geestes, Die ook Zijn volk als kinderen leidt.

Verschillende grote en kleine werken heeft hij geschreven, die handelen over de huishoudelijke bediening van de drie Personen uit het Goddelijke Wezen in het werk der zaligheid; dit alles in de weg der bevinding tot lering van dwazen, die begerig zijn om wijs gemaakt te worden tot zaligheid. Doch dit werk bevat ook zeer veel van Owen’s persoonlijke bevindingen, terwijl een ieder die belangstelling heeft voor de kerkgeschiedenis van Engeland dit werk niet ongelezen mag laten.”

De uitgever deed er goed aan om dit werk opnieuw het licht te doen zien. Owen is onder ons wel bekend door werken van hem die in onze taal overgezet zijn. Maar deze biografie doet ons Owen toch veel beter kennen.

Aan de uitgave is de lijkrede toegevoegd, die gehouden werd op de zondag na de begrafenis van Dr. Owen. Deze rede handelt over Fil. 3 : 21a: Die ons vernederd lichaam veranderen zal, opdat hetzelve gelijkvormig worde aan Zijn heerlijk lichaam. De prediker spreekt ook over de overledene. Hij zegt o.a.: „Een groot licht is gevallen; een licht dat uitmuntte door heiligheid, geleerdheid, geest en bekwaamheid; een herder, een geleerde, een godgeleerde van de eerste grootte.

De heiligheid gaf een goddelijke luister aan zijn andere bekwaamheden: zij blonk in zijn gehele loopbaan en was verspreid over zijn hele levenswijze.

Zij die hem kenden en hem meemaakten, behoef ik niet te zeggen, dat het zijn hoofddoel was om heiligheid in haar kracht, leven en beoefening onder u te bevorderen.

Het was zijn grote klacht, dat de kracht van die heiligheid steeds meer onder de belijders verminderde. Zijn zorg en poging was het, om het geestelijk verval in zijn eigen kudde te voorkomen of te genezen. Hij was een brandend en schijnend licht, en gij verheugde u gedurende enige tijd in zijn licht.

Hoe jammer, dat het maar voor een tijd was en dat wij ons voortaan niet meer in hetzelve kunnen verblijden.

De practische verhandelingen, die hij in het licht gaf, bewezen overtuigend, dat zijn geest en gesteldheid onder de invloed en de kracht van heiligheid waren.”

We kunnen er niet aan beginnen een korte samenvatting van de inhoud van dit werk te geven. Wanneer men belangstelling voor dergelijke belangrijke biografieën heeft doet men beter het boek aan te schaffen en te lezen.

Een enkel gedeelte willen we hier nog overnemen. Op blz. 278/9 lezen we iets over Onderhandelingen over John Bunyan:

„Ongeveer in deze tijd had Owen enige onderhandelingen met bisschop Barlow, zijn leermeester, over John Bunyan, Bunyan, die thans bij de christenheid nog zeer geacht is, was een bijzonder man. Hoewel hij geen geleerde of wetenschappelijke opleiding had genoten, is zijn naam meer beroemd dan die van de meeste godgeleerden.

Om de zaak van Christus verdrukt en gevangen, trachtte Owen zijn lot te verzachten en zijn vrijheid te bewerken. Maar de poging, die hij daartoe bij Barlow deed, liep vruchteloos af. En hoewel de dienstknecht gevangen bleef, was de Geest des Heeren toch niet gebonden. Deze voorzag Bunyan met een gave tot schrijven, waardoor zijn nagedachtenis bij de kerk nog in zegening is. Ook bezat hij iets bijzonders in zijn voordracht. Volgens Gillies had hij, als hij ’s winters in de week preekte, des morgens voor zeven uur meer dan twaalfhonderd toehoorders en als hij in Londen kwam, kon de plaats waar hij voorging de scharen niet bevatten. Owen schijnt Bunyan graag en dikwijls gehoord te hebben. Men vindt althans vermeld, dat koning Karel er zijn bevreemding over uitsprak, hoe een geleerde als Dr. Owen deze geringe ambachtsman kon gaan horen, waarop Owen ontwoordde: „Ik zou o koning, voor de bekwaamheid van deze man graag al mijn geleerdheid willen geven.”

De heer Kool zorgde voor een kostbare uitgave. De prijs van het boek is ƒ 39,50. Dat lijkt ons in deze tijd vcor een werk van 376 blz. met een aantal prachtige foto’s niet hoog. Hartelijk aanbevolen.

FAKKELDAGERS door verschillende schrijvers - B.V. Uitg. „De Banier” - Utrecht.

Dit werk bestaat uit 2 delen en telt ruim 360 blz. De naam zegt al iets van de inhoud. We zouden mogelijk verwachten, dat er in een inleidend woord enige toelichting zou worden gegeven omtrent naamgeving en doel van dit boek, maar dan worden we daarin teleurgesteld. De titels van de verschillende bijdragen lichten ons daaromtrent in. Daarom willen we deze hier noemen.

In het eerste deel komen de volgende bijdragen voor: Drs. J. Kattenberg: Seksualiteit, dezelfde: Het derde milieu, Ir. J. v. d. Graaf: De jongeren en het onderwijs, Ds. J. J. Poort: In militaire dienst, Dr. C. A. Tukker: Halve smart, Dubbele vreugd. In het tweede deel de volgende: Ir. J. v. d. Graaf: De jongeren en de kerk, H. Verwey: De Zonden van het Christendom, Dr. C. A. Tukker Onze houding in de Cultuur.

Daar blijkt duidelijk uit, dat er een bepaalde orde is en dat verschillende levensterreinen worden bestreken. Het is een boek, dat vooral voor jongeren bedoeld is. De naam is niet onjuist gekozen, tenminste wanneer men meer van het ideaal dan van de werkelijkheid uitgaat.

Er is veel voor jongeren en ouderen om over na te denken. Toch is er iets wat ons onbevredigd laat. Dan bedoelen we niet eens bepaalde zaken, die we liever wat anders belicht hadden willen zien, maar dit, dat er teveel van uitgegaan wordt, dat onder onze jongeren veel van die fakkeldragers gevonden worden. Te weinig komt naar voren de noodzakelijkheid van de vernieuwende werkingvan Gods Geest en de vrucht daarvan in het leven. Het komt ons voor, dat niet in de eerste plaats voor levendgemaakte jongeren een dergelijk boek waarde heeft.

We willen hiermee de betekenis van dit werk niet wegcijferen. We horen er in het algemeen een positief geluid in en alleen al uit dat oogpunt kunnen we ons over de verschijning van dit boek verheugen.

Enkele opmerkingen willen we maken. We noemen niet alles. Het gaat er om duidelijk te maken wat we bedoelen met wat we hierboven schreven

In deel I lezen we op blz. 76: „Gij geheel anders, gij hebt Christus leren kennen. Dat mag en moet ook voor jongeren gelden op de scholen, die ze bezoeken, ook en juist als er zovelen zijn die er anders over denken.” Deze gedachtegang vinden we op andere plaatsen terug. Die laten we rusten.

We wijzen op een andere uitspraak. In deel II, blz. 62, lezen we: „De Heere behandelt de mens niet als een marionet; de mens mag en kan antwoorden op Zijn roep en wie het genade-aanbod verwerpt blijft in de dood en hij blijft slaaf van het Satansrijk. Op blz. 105 staat te lezen: „Het is de hoogste tijd dat de jongeren die in Jezus Christus geloven, zich ook bewust worden dat zij in Hem bestaan en leven, dat zij deel uitmaken van het Lichaam van Christus, en als zodanig ook handelen en wandelen moeten.”

In het laatste artikel noemt de schrijver wel het Reveil en de Doleantie, maar niet de Afscheiding. Op blz. 126 zegt hij, dat Groen (van Prinsterer) als advocaat meermalen de zaak van de Dolerenden heeft verdedigd. Hij bedoelt de zaak van de Afgescheidenen. Dolerenden waren er in de dagen van Groen nog niet. In het eerste deel, blz. 43, staan enige cijfers. De gemiddelde leeftijd van de mens is nu ongeveer 600.000 uren, zo’n 50 jaar geleden was dat gemiddelde ongeveer 500.000 uren en zo’n 150 jaar geleden 350.000 uren. Dat maakt dus een heel verschil uit. De schrijver zegt dat de slaaptijd ongeveer gelijk bleef, namelijk 220.000 uren. Dat zou dus betekenen, dat de mensen 150 jaar geleden meer dan de helft van hun leven sliepen. Een toelichting zou wel op z’n plaats geweest zijn. Temeer omdat er hier of daar een fout in de cijfers zit. De gemiddelde leeftijd was 150 jaar geleden 350.000 uren, verdeeld over 150.000 werkuren en 220.000 slaapuren. Dat klopt niet.

We kunnen van harte begeren, dat dit boek velen tot zegen moge zijn.

De uitgeefster zorgde voor een paar mooie deeltjes, die ƒ 12,50 per stuk kosten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen