POLIO

Hier laten we volgen de samenvatting, die de hoogleraren Douma en Velema zelf in hun werk over Polio geven.

„1. Een verslag van de werking en toepassing van het Salk- en Sabon-vaccin tegen polio leidde ons tot de conclusie dat genoemde vaccins medisch geheel verantwoord zijn gebleken. In het poliovaccin hebben we een probaat afweermiddel ontvangen tegen een ernstige ziekte die ook in Nederland veel slachtoffers heeft geëist. Sinds 1965 is bij volledig met het Salk-vaccin ingeënte personen geen polio meer voorgekomen.

Bezwaren tegen poliovaccinatie komen niet alleen uit bepaalde gereformeerde groeperingen maar leven in breder kring. Er is echter een duidelijke verklaring voor het feit dat de poliogevallen in 1978 zich uitsluitend voordeden onder niet-gevaccineerden uit het gereformeerde volksdeel. Zij misten de beschermende muur die de gevaccineerden elders ten bate van ook de niet-gevaccineerden optrekken.

2. De bezwaren tegen poliovaccinatie zijn niet goed te begrijpen zonder de bezwaren die destijds tegen de pokkenvaccinatie werden geuit. De huiver voor vaccinatie in de vorige en nog in deze eeuw zit bij velen wel zó diep dat ze - ook medisch - wantrouwend aankijken tegen wat voor vaccinatie dan ook. Zo is alleen te verklaren dat tot in zeer recente publikaties het woord „ziekmakend” opduikt wanneer het over - de in het geheel niet ziekmakende - poliovaccinatie gaat.

De bakermat van het huidige verzet tegen de vaccinatie moet in het begin van de 19e eeuw gezocht worden, toen voormannen van het Réveil (met name Willem Bilderdijk en de arts Abraham Capadose) de koepokken - vaccinatie op religieuseen medische gronden afwezen. In de vaccinatie werd een product van de revolutie en van de antichristelijke wetenschapsverheerlijking gezien.

Eenstemmig was de afwijzing van vaccinatie echter niet. Isaaäc da Costa veranderde van een tegenstander in een voorstander. Opmerkelijk is een brochure van Helenius de Cock uit 1871, waarin hij duidelijk laat uitkomen dat het verzet van gereformeerden tegen vaccinatie een uitsluitend Nederlandse aangelegenheid was. Eenstemmigheid was er wel in het afwijzen van alle dwang tot vaccinatie.

3. De principiële bezwaren tegen poliovaccinatie onder het gereformeerde volksdeel liggen geheel in de lijn van wat ook tegen de pokkenvaccinatie reeds werd aangevoerd. Centraal staat de tekst Mattheus 9:12: „Die gezond zijn, hebben de medicijnmeester niet van node, maar die ziek zijn.” In vertrouwen op Gods voorzienigheid moeten wij het virus dat Hij wil zenden, niet afweren.

Daarmee zeggen de vaccinatiebestrijders niet dat alle middelen veroordeeld zijn. Het medicijn in ziekte is wel geoorloofd, maar niet het voorbehoedmiddel tegen ziekte.

Een aantal onderscheidingen moet hier meer klaarheid brengen. Zo zouden we ons tegen Gods oordelen niet mogen wapenen (met vaccinatie, bliksemafleider en verzekeringen), maar wel tegen Gods slagen, die ons door zijn oordelen worden toegebracht. Gewone, natuurlijke middelen zouden wel geoorloofd zijn (b.v hygiënische maatregelen tegen polio), ongewone niet.

Vaccinatie wordt afgewezen als een middel dat alleen een verwereldlijkt christendom kan behagen, steunend op de mens en zijn wetenschap, maar niet op God. Het hele geloof van dit soort christendom wordt één stuk zelf-hulp genoemd.

Tegenover de kritiek die de bestrijders van vaccinatie ondervinden, wijzen zij verder op het huichelachtig karakter ervan: Waarom zoveel verontwaardiging over een paar poliogevallen, terwijl er in ons land duizenden andere slachtoffers (door verkeerde leefwijze, in het verkeer, via abortus etc.) vallen, terwijl daarover géén drukte wordt gemaakt ?

De christen, aldus de tegenstanders van vaccinatie, moet in deze wereld verdrukking lijden. Hij behoort tot de ’dwazen die het met hun God wagen”. Tegenover het positieve christendom, dat zichzelf wil redden, staat het negatieve christendom dat zegt dat de mens niets en God alles is. Slechts binnen dit laatstgenoemde christendom zou de ware afhankelijkheid en overgave aan Gods wil en voorzienig beleid gevonden worden.

Naast de scherpe afwijzing van poliovaccinatie worden ook gematigder geluiden gehoord. Het kwaad, zegt men dan, schuilt niet in het middel, maar in het verkeerd gebruik ervan. Romeinen 14:5 geeft in deze kringen de gedragslijn aan: „Een iegelijk zij in zijn eigen gemoed ten volle verzekerd.” Het komt op de individuele verantwoordelijkheid van de kerkleden aan.

4. Bij het wegen van de Bijbelse argumenten moeten wij constateren dat de telkens weer genoemde tekst Mattheüs 9:12 ten onrechte in de discussies over vaccinatie wordt betrokken. Voor iedereen is duidelijk dat je niet naar de dokter gaat zonder een bepaalde reden. Of er situaties zijn waarin je, hoewel gezond, tòch om een bepaalde reden met de arts overleg pleegt en zelfs zijn hulp inroept, valt buiten de uitspraak van de tekst die algemeen bedoeld is. Wie deze tekst toch - ten onrechte - gebruikt als argument tegen vaccinatie, moet konsekwent zijn. Hij zou van medische hulp alleen gebruik mogen maken in geval van duidelijke symptomen van een of andere ziekte. Het benutten van heel de preventieve medische zorg (zoals b.v. kleuterzorg) zou daarmee veroordeeld zijn. Er zijn ook nog tal van andere teksten die in de discussie gebruikt worden. Steeds weer blijkt dat deze teksten pas gaan fungeren nadat reeds het oordeel is geveld: vaccinatie is in strijd met het geloof in de voorzienigheid van God.

De Heilige Schrift geeft echter zelf voorschriften om ziekten af te weren. In Leviticus 13 en 14 worden bepalingen gegeven om melaatsheid te voorkomen. Deze ziekte gold als een oordeel van God. Niettemin moest Israël voorzorgsmaatregelen nemen tegen verbreiding ervan. Spreuken 22:3 prijst ieder die het onheil ziet komen en er zich voor bergt ........... Voorzorgsmaatregelen zijn derhalve niet slechts geoorloofd, maar zelfs geboden.

Onderscheidingen als geoorloofde- ongeoorloofde, gewone (natuurlijke)-ongewone middelen, of ook tussen slagen en oordelen worden willekeurig gehanteerd en vinden geen steun in de Schrift.”

Tot zover Douma en Velema. Er volgen nog samenvattingen van twee hoofdstukken, die we in een volgend nummer willen overnemen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen