Boekbespreking

Uitgave van T. Wever b.v. - Franeker, postbus 59, tel. 05170 - 3147.

De eerste druk van dit werk verscheen in 1966. In juli van datzelfde jaar kwam er al een tweede druk en in juni 1970 een derde. In november 1976 verscheen er een vierde, herziene en uitgebreide druk, in december 1976 de 5e en de 6e in mei 1979.

Het boek gaat over vrije kerken en kleine luyden. In hoofdzaak handelt het boek over ons land, maar de schrijver neemt ons ook mee naar Amerika en Afrika.

We nemen een gedeelte over uit thet Woord vooraf. Daar schrijft Dr. Algra:

Dit boek is ontstaan uit een verwondering, die tijdens het schrijven nog toenam.

In het begin der negentiende eeuw scheen het met het Gereformeerde leven in Nederland afgelopen te zijn. In de loop van die eeuw is er echter in verschillende fasen en vormen een Gereformeerd Reveil gekomen, meest door stuwende krachten “van onderen op”, door “kleine luyden”, die zich op geen enkel man van naam - dat is van erkende kunde en uitstekende braafheid - beroemen kunnen”, zoals het in een officieel rapport van een Haags ambtenaar werd geformuleerd. De kleine steunpunten van deze mensen, gezelschappen en groepen, onduidelijk en weinig stabiel, werden tot vrije kerken met een groeiende verantwoordelijkheid en toenemende samenbinding. Die vrije kerken stimuleerden als in Engeland een gezonde democratische ontwikkeling van ons nationale bestel.

Wie het kleine begin, de vele moeiten, het individualisme van velen, de geringe ontwikkeling van de mensen, nader leert kennen, die voelt zijn verwondering groeien. En al meer ziet hij hier een wonder van genade, tot zegen voor ons volk.

Dit boek bedoelt wat anders te zijn dan een gebruikelijke kerkgeschiedenis, want het gaat de schrijver meer om de mensen thuis en in de kerk, dan om handelingen van officiële kerkelijke vergaderingen. Wanneer iemand mocht constateren, dat er van dit leven van en in deze vrije kerken en haar activiteiten nog méér zou zijn te vertellen, dan wil de schrijver dat allerminst tegenspreken. Hij vond dat hij niet langer moest wachten met de publicatie. Hij had de wens, dat deze mensen van de negentiende eeuw nog eenmaal in hun kenmerkend bestaan zouden worden getekend door iemand die zovelen van hen heeft gezien en gesproken, die stamt uit een geslacht dat tot de oude Afgescheidenen behoorde en waarin generatie na generatie het verder vertelde, overeenkomstig Psalm 78. Hij hoopt dat dit boek door de nazaten uit méér van zulke geslachten zal worden gelezen, nog voordat een bepaald soort geleerden zich van deze stof meester maakt om uit te leggen, hoe het zodanig sociologisch en psychologisch kan worden verklaard, dat er geen enkele reden meer overblijft om van een wonder te spreken, laat staan er voor te danken.

Tot zover Dr. Algra. Het is te begrijpen dat er grote vraag naar dit boek was en is. De 19e eeuw was de eeuw van kleine luyden, van afscheiding en doleantie. We lezen van de gang van zaken in het land en in allerlei plaatsen. We lezen van personen die in die dagen hun betekenis en inbreng ten goede of ten kwade hebben gehad. Het boek leest gemakkelijk en wanneer we enige belangstelling voor de kerkgeschiedenis van de vorige eeuw hebben, dan moeten we zeker kennis nemen van dit belangrijke boek.

Bij de beoordeling van allerlei verschijnselen is te bemerken dat de schrijver tot de Gereformeerde Kerken behoorde. Hij betreurde de scheuring in die kerken in 1944. Hij kon er niet toe komen om ook over de lopende eeuw een werk te schrijven. Dat zou hem verdriet hebben bezorgd. Er is, vergeleken bij de vorige eeuw, heel veel veranderd. De kleine luyden zijn geëmancipeerd en velen van het nageslacht hebben de kerk de rug toegekeerd en houden er ideeën op na, die in strijd zijn met Gods Woord.

Men leze dit boek. Het biedt veel. Het telt 351 blz. en kost gebonden slechts ƒ 24,75.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen