Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Kerken in Oost-Europa terug bij “af”?

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Kerken in Oost-Europa terug bij “af”?

Kerken in de gedoogzone

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

Nijkerk - De kerken in Oosteuropese landen dreigen opnieuw in een bedreigde positie te komen. In Bulgarije, Moldavië en de Oekraïne worden mogelijkheden tot straatevangelisatie beperkt. Nieuwe godsdienstwetgeving staat op stapel, waardoor protestantse kerken dreigen gedegradeerd te worden tot sekten.

Als gevolg van een monsterverbond tussen de orthodoxe kerken en de - vaak communistische - regeringen worden de protestantse groepen aan banden gelegd. Officieel is evangelisatie (nog) toegestaan, maar met het gebruik maken van ambtelijke regels weten autoriteiten dat steeds te verhinderen.

Tot voor kort was evangelisatiewerk in Bulgarije op straat mogelijk. Een nieuwe wet zegt, dat dit alleen maar mag gebeuren met toestemming. Natuurlijk is het niet verboden, maar men wil “op de hoogte” zijn. Wat is de praktijk? Er wordt toestemming gevraagd om op een bepaalde dag op een bepaalde plaats te evangeliseren. Het antwoord luidt, dat er toevallig op dezelfde dag, op dezelfde plaats al een aanvraag door iemand anders is ingediend. Die “iemand anders” is geen kerk. Als er dan telefonisch contact wordt opgenomen om de plaats te veranderen, krijgen ze te horen dat dit alleen maar

schriftelijk kan. Een nieuwe aanvraag kan over 6 weken in overweging genomen worden. Deze nieuwe aanvraag wordt dan gehonoreerd met een nieuwe smoes, die de voorgenomen campagne opnieuw torpedeert. De kerkelijke gemeente van Sofia is zo al meer dan een jaar bezig om haar “straatwerk” gelegaliseerd te krijgen.

In Bulgarije en Moldavië wordt gewerkt aan nieuwe godsdienstwetgeving. Dat betekent dat protestantse kerken hun legale status kunnen verliezen. Het juridisch eigendom van kerken en grond, het stichten van tehuizen etc, wordt daardoor onmogelijk.

Al vanaf de omwenteling zijn de Baptisten bezig een kerkelijk centrum in Sofia te bouwen. Na de vele omtrekkende bewegingen, die er gemaakt moesten worden (veel overbodige tekeningen, honderden documenten die ondertekend moesten worden, tientallen nieuwe bestekken van de aannemer etc.) is het belangrijkste document nog steeds niet ondertekend: de officiële toestemming voor dit project van de gemeenteraad van Sofia. Officieus is deze er door een uitspraak van deze raad in de juli-verga-dering van 1995, maar schriftelijk is dit nog steeds niet bevestigd. Ds. Angelov heeft hierover gesproken tot en met de minister-president toe. De beloften klinken schoon, maar hij krijgt telkens te horen, dat het tijd kost. Op de vraag waarom en hoelang geeft niemand antwoord. Ze bouwen gewoon verder, maar worden wel telkens geconfronteerd met controles op de bouwplaats, waarbij altijd de opmerking gemaakt wordt, dat hij illegaal bezig is. Het blijft dan ook mogelijk, dat het gebouw op zekere dag geconfisqueerd wordt. Waarom deze vertraging? Angelov: “Omdat men wacht op de officiële uitspraak in het parlement of we wel of geen sekte zijn. Worden we tot sekte verklaard, dan verliezen we al onze rechten.”

In Varna, een grote badplaats aan de Zwarte Zee, staat op een van de mooiste plekjes van deze stad de onafgebouwde Methodistenkerk. Voorganger Ds. Bedros Altunian vertelde ons, dat de bouw sinds april dit jaar stil was gelegd, omdat 3 gemeenteraadsleden bezwaren hadden ingediend. De gemeenteraad van Varna heeft in 1993 toestemming gegeven om deze kerk te bouwen op een van de mooiste plaatsen van deze stad. Pal in het centrum verrijst dit imposante gebouw. Deze plaats wordt hen stevig betwist door 3 leden van een klein nationalistisch partijtje, dat gelieerd is aan de orthodoxe kerk. Na een ijverige speurtocht door de documenten, zijn ze gestuit op een verklaring, die mede ondertekend had moeten worden door de burgemeester van Varna. Overigens een documentje van zeer ondergeschikt belang. De burgemeester heeft, om precies te zijn 119 handtekeningen gezet en hij had er 120 moeten zetten. Dit werd de aanleiding tot een hetze tegen de burgemeester door de 3 supra nationalisten. Gevolg? De bouw moet stilgelegd worden, tot er een nieuwe verklaring is, die de vorige herroept en daarna een nieuw document, dat ook door de burgemeester ondertekend is. Dat nieuwe document moet echter wel door de gemeenteraad goedgekeurd worden. Verklaart de nieuwe wet deze Methodisten tot een sekte, dan kon het met de verdere bouw van dit gebedshuis wei eens gebeurd zijn.

Ook hulpverlening wordt bemoeilijkt. Kerken kunnen niet meer zelfstandig hulp ontvangen. In Bulgarije kan humanitaire hulp alleen officieel worden ingevoerd via het bedrijf Agency for foreign help, een staatsinstelling die autonoom beslist waar de ontvangen hulp het meest nodig is. Daarbij hebben zij een “blinde vlek” voor protestanten.

In Oekraïne worden uitnodigingen van kerken voor westerlingen - noodzakelijk voor visumaanvragen - steeds vaker terzijde geschoven. Dat belemmert de hulpverlening.

In Moldavië waren er tot voor kort nog de meeste mogelijkheden voor kerkelijke activiteiten in Oost-Europa.

Maar ook in dit land is openlijke evangelisatie verboden. Het werken in gevangenissen is niet meer toegestaan. Desondanks evangeliseert men toch, op het gevaar af een boete te krijgen. Ilia Myrza, directeur van de kerkelijke zendingsorganisatie “Bethesda” uit Kishinev zegt hierover: “Onder het communisme was het ook niet toegestaan, maar toen deden we het ook. De Koning van de kerk heeft toch de zendingsopdracht gegeven en die kan door aardse wetgevers niet ongedaan gemaakt worden.” De tegenwerking wordt in dit land steeds zichtbaarder. Een groep Nederlandse kampleiders werd 17 uren opgehouden aan de grens van Moldavië. Deze jongelui hadden $ 24.000,- bij elkaar gebracht om kin-derevangelisatiekampen te financieren. Deze kampen worden hoofdzakelijk bevolkt door weeskinderen. Op de bewuste dag zijn Myrza en D. van den Noort (voorzitter Stichting Kom Over En Help) op 3 ministeries geweest om de visa te verkrijgen. De ambtebaar, die ervoor verantwoordelijk was weigerde ze af te geven. Reden? We hadden geen documenten die konden bewijzen, dat het geld werkelijk bij elkaar gebracht was. Toen later het document gefaxt werd, wilde men de verantwoordelijkheid doorschuiven naar een ander departement, dat van onderwijs, waaronder de weeskinderen vielen. De minister van buitenlandse zaken wilde zijn ambtenaar niet laten vallen en koos daarom voor deze uitweg. Zijn collega van onderwijs moest maar een aanbevelingsbrief schrijven, waaruit zou moeten blijken, dat de visa noodzakelijk waren. Dit ministerie was ons zeer welgezind, omdat we weeskinderen willen helpen. De minister ontving ons hoogst persoonlijk en ondertekende de bewuste brief. De ambtenaar van buitenlandse zaken was echter nog niet tevreden en zocht naar mogelijkheden de brief niet te accepteren. Toen uiteindelijk de minister van volksgezondheid er zich ook nog mee bemoeide, zag hij in, dat hij beter zijn fiat kon geven. Hij moest daarvoor alleen maar een telefoontje naar de grens plegen, want de visa waren allang klaar gemaakt. Men wachtte alleen nog maar op zijn ja-woord. Hij presteerde het om dit ja-woord 17 uren op te houden. Werkelijke reden? Myrza: “Deze man is fel tegen alle evangelische kerken en is een communist van de oude stempel. Hij zal alles doen wat in zijn vermogen ligt om ons tegen te werken.”

Dat bleek dan ook, toen hij uiteindelijk door de knieën moest. Ongemeen fel reageerde hij tegen Myrza met de woorden: “Voor deze ene keer, maar ik wil je niet meer zien.”

Met zeer grote belangstelling kijken onze Oosteuropese geloofsgenoten uit naar de nieuwe godsdienstwetten die eraan komen. Ze houden ernstig rekening met het feit, dat steeds meer vrijheden zullen worden afgenomen. Met grote snelheid probeert men de huidige projekten te realiseren.

Het is zelfs de vraag of de kerk in de “gedoogpositie”, waarin men nu verkeert, kan blijven.

Dit artikel werd u aangeboden door: Bewaar het Pand

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 12 september 1996

Bewaar het pand | 12 Pagina's

Kerken in Oost-Europa terug bij “af”?

Bekijk de hele uitgave van donderdag 12 september 1996

Bewaar het pand | 12 Pagina's