De slag om onze kinderen

We moeten er maar rekening mee houden dat de vorst der duisternis zijn scherpste pijlen richt op de jeugd van de kerk. Ook hij weet het wel: wie de jeugd heeft, heeft de toekomst. De vraag hoe de kerk er over dertig jaar uit zal zien, wordt in hoge mate bepaald door de wijze waarop onze kinderen vandaag worden gevormd. Grote zorgen kunnen in het hart van menige ouder en menige ambtsdrager rijzen, als hij zich hier rekenschap van geeft. Daar kun je wakker van liggen! Wat komt er niet op onze kinderen af!

Enkele voorbeelden: in de twintiger en dertiger jaren van deze eeuw vierde de bioscoop zijn triomfen. De helden van het witte doek werden door velen bewonderd en verafgood. Ons en onze gemeenten ging deze ontwikkeling gelukkig grotendeels voorbij. Vanaf de kansel en op de catechisaties werd er tegen “de wereld” gewaarschuwd. Die wereld was voor een groot deel buiten de deur. Kermis, toneel en bioscoop waren gemakkelijk te lokaliseren en af te wijzen. Daar kwam je niet en de meesten van onze mensen kwamen er ook niet. Het was een wereld die men slechts kende van horen zeggen.

Toen kwam de radio. Prachtige uitvinding! Men kon muziek en stemmen beluisteren van ik weet niet hoever door middel van een kastje in de kamer. Er bleken ethergolven te bestaan. De mens beeldde zich in, ze te hebben uitgevonden, maar hij had ze alleen maar ontdekt. Merkwaardig: mensen die tegenover christenen altijd hadden volgehouden slechts te willen geloven wat men kan zien en tasten, waren bij het gebruik van deze onzichtbare golven het meest verrukt. Hoe inconsequent! Vergis ik mij niet, dan heeft de radio onze gezinnen meer kwaad gedaan dan de bioscoop; meer ook dan we wel beseffen. In vele werkplaatsen oefent het ding een ware terreur uit, in menige winkel wordt men bij het doen van boodschappen verrast door een geluid dat veel weg heeft van het ineenstorten van een servieskast, maar dat “muziek” blijkt te zijn. En hoevelen van onze kinderen denken niet zonder te kunnen bij het maken van hun huiswerk?

Toen deed de televisie zijn intrede. Nóg suggestiever en veel indringender medium dan de radio. Onze gemeenten waren tamelijk waakzaam. De generale synode sprak zich uit tegen het bezit van het medium in de gezinnen “tot vermaak”. Er is tegen gewaarschuwd van de kansels, op de huisbezoeken; soms werd het toepassen van de kerkelijke tucht niet geschuwd. Er was een besef: dit is levensgevaarlijk voor onze gezinnen! Hóe gevaarlijk dit medium is, blijkt uit de ontzaglijke invloed die ervan is uitgegaan op ons volksleven. De ontkerstening, na de tweede wereldoorlog zo krachtig op gang gekomen, kwam erdoor in een stroomversnelling. Nooit is de totale en radicale omslag in de denk- en leefwereld van ons volk te verklaren zonder de TV. En helaas - die invloed is aan onze gezindte niet voorbij gegaan. Sommigen meenden te moeten relativeren: “Onze voorouders waren ook bang voor de stoomtrein! We moeten mee! Over dertig jaar heeft iedereen zo’n ding! Het zal net zo gaan als met de radio! Het gaat erom, dat een christen selectief kijkt! Baas blijven over de knop!”

We kennen deze redeneringen wel. Het resultaat is, dat hele kerkgemeenschappen binnen de gereformeerde gezindte door het medium zijn overspoeld. Wilden vele ouders op zondag althans niet kijken, de kinderen wisten met zulke “bekrompenheid” vaak wel raad. De EO deed zijn intrede. Het medium heette een schitterende gelegenheid te zijn tot verbreiding van het Evangelie. Men zou en wilde het anders en beter doen dan de verwaterde NCRV. Niet in een hoekje kruipen: wij hebben een Woord voor de wereld! Nu wil ik voorzichtig zijn in mijn oordeel; ik vraag me alleen af of de EO van nü al niet veel verder is dan de oprichters enkele tientallen jaren geleden bedoelden. In elk geval heeft het bestaan van deze omroep drempelverlagend gewerkt voor velen in de gereformeerde gezindte om de distantie ten aan zien van het medium TV op te geven.

En toen kwam de computer. De PC deed zijn intrede. Wat aanvankelijk een rekenmachine was van formidabele afmetingen, kwam nu als een handzaam kastje met beeldscherm in huis. Toen zag men iets merkwaardigs gebeuren: de PC deed massaal zijn intrede in onze gezinnen. Was het soms zo, dat wij met de “wereld” een soort inhaalslag aangingen ter compensatie van het gemis van een TV? Verbazend kritiekloos gingen wij (uitzonderingen daargelaten) ermee om, ook in de rechterflank van de gereformeerde gezindte. En op menig huisbezoek zal de vader na een fronsende blik van een ambtsdrager naar de hoek van de kamer hebben opgemerkt: “‘t Is geen TV hoor!” Waarop men gerustgesteld glimlachte...

‘t Is geen TV. Dat is waar. Zelf schrijf ik - om alle misverstand uit te sluiten -dit artikel ook op mijn PC. Toch zou hel wel dringend nodig zijn dat er een grondige bezinning onder ons kwam over de wijze waarop de PC in onze gezinnen functioneert.

Onlangs schreef de heer Kareis in dit blad een serie principiële artikelen over Internet. Ik acht mij allerminst bekwaam om daarover te schrijven. Het gaat mij nu alleen om de vraag hoe wij in onze gezinnen met dit medium omgaan, zelfs al hebben we geen aansluiting op Internet, al hebben we misschien niet eens een modem. Vinden vele ouders het niet gemakkelijk als de kinderen uren “zoet” zijn met spelletjes? Beseffen we wel, hoe kostbaar die uren zijn en hoe ellendig vaak de spelletjes?

We behoeven de techniek de schuld niet te geven. Het kastje zelf is niet van de duivel, wat er dan ook in zit. De duivel zit ook niet in het kastje; hij zit - helaas - in onze harten. Oorpoort en oogpoort van de natuurlijke mens zijn in zijn handen. En van élk kastje weet hij gebruik te maken. Soms bekruipt mij wel eens het bange gevoel, dat wij de slag aan het verliezen zijn. De bioscoop ging, zoals gezegd, ons grotendeels voorbij. De TV deed veel kwaad, maar werd ook vaak geweerd. Maar het is te vrezen dat met de intrede van de - op zich zeer nuttig bruikbare - PC in onze woningen de vorst der duisternis toch uiteindelijk een middel heeft gevonden om de barrières te slechten.

Er is nog iets. Wij en onze kinderen, wij hebben zoveel tijd en wij hebben zoveel geld. Ik bedoel hiermee niet diegenen onder onze lezers te kwetsen die tijd en geld tekort komen. Maar over het algemeen gesproken is het toch waar: veel vrije tijd en veel geld. In sommige streken in ons land verdienen jonge mensen (met hard werken!) kapitale bedragen. De ouderen onder ons kunnen zich de lijd nog wel herinneren, dat er noch geld, noch vrije tijd was. In de crisis van de dertiger jaren hebben onze gezinnen met de kinderen vaak geleden. Zes dagen in de week moest er heel hard gewerkt worden, als er tenminste werk was. Heel hard gewerkt, voor heel weinig geld. Ik zeg niet dat de tijd toen beter was. Maar nu zien we het andere uiterste. Jongeren hebben soms heel veel geld en heel veel vrije tijd. Het materialisme heeft zo toegeslagen. Op de zaterdagavonden zitten en hangen honderden jonge mensen bij elkaar - rokend, drinkend, “kletsend”. Op zondagochtend (nog?) onder het Woord. Bleek, moe, slaperig. Soms hangend op de bank.

Schets ik nu met dit alles een te somber beeld? Misschien zullen sommige lezers mij voorhouden, dat er ook nog een anderen jeugd onder ons is: belangstellend, betrokken op Gods inzettingen, hartelijk meelevend. Ik weet dat wel en waardeer het ook. Al hebben wij nooit te vergeten dat ook een ernstige jongen en een serieus meisje wederom geboren moeten worden, net zo goed als een bierdrinkend en house-muziek luisterend dooplid. Toch kunnen de dingen die ik hierboven beschreef me wel eens heel erg bezorgd maken. Wat leven onze kinderen toch in een gevaarlijke tijd! Wat is de satan bezig op alle mogelijke wijze het breekijzer te zetten in onze gezinnen, in onze gemeenten, in onze gezindte! Wat zijn we het ook als ouderen vaak oneens! Wat verlamt het onze kracht, als we als ouders en ambtsdragers elkaar tegenspreken. Waar de één relativeert en bagatelliseert, terwijl de ander waarschuwt.

Laten we toch beseffen: er is een slag gaande om onze kinderen. Die slag is niet van vandaag of gisteren. De boze geest die het had gemunt op de jongetjes der Hebreeën in Egypteland, op de jongelingen in Babel, die boze geest is nog altijd werkzaam. “En de draak vergrimde op de vrouw (de Kerk), en ging heen om krijg te voeren tegen de overigen van haar zaad, die de geboden Gods bewaren...” (Openbaring 12:17). Nu is het in die slag om onze kinderen gelukkig niet hopeloos gesteld. Wij behoeven die slag ook niet te winnen. Er is er Eén Die gezegd heeft dat alle eeuwen door het zaad Hem zal dienen. Jezus Christus zal nooit zonder onderdanen zijn. Maar dat laat onverlet dat de vraag zo in alle ernst op ons afkomt of onze ogen geopend mogen zijn voor de nood van de tijd waarin wij leven. O, waar is toch die oprechte, tere en kinderlijke vreze van Gods Naam onderons? Wat zullen wij als ouders onze kinderen toch verwijten, als wij zélf zo met huid en haar gegrepen zijn door het materialisme; als wij zelf zo geheel vreemd zijn van de liefde tot Gods inzettingen? Gelukkig gezin, waar de kinderen niet weg willen, omdat er geborgenheid, gezelligheid en liefde is; omdat er iets is om jaloers op te worden!

Ds. A. Moerkerken,
Capelle aan den IJssel
(Overgenomen ait de Saambinder)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen