Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Generale Synode van Haarlem-Noord (4).

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Generale Synode van Haarlem-Noord (4).

10 minuten leestijd Arcering uitzetten

Woensdagmorgen 21 oktober leest de preses Psalm 113. Deze morgen wordt begonnen met toespraken. Ds. J.W. Wullschleger die de gemeente in Langley (Canada) dient, brengt de groeten over van de Free Reformed Churches. Deze kerken willen hun geestelijke erfenis vanuit Reformatie en Afscheiding de 21e eeuw indragen. Samen met de Heritage Netherlands Reformed Church (een afscheiding van de Gereformeerde Gemeenten) onderhoudt men een theologische opleiding. Br. G.M. Bilkes kon tot docent worden benoemd aan het Puritan Reformed Seminary.

Voor het eerst is een afgevaardigde van de Reformed Church of Japan op de synode aanwezig. Ds. Ishi spreekt de synode toe. Het loslaten van tradities leidt tot relativisme. We hebben de opdracht het gereformeerde geloof te bewaren. Sinds twee jaren is er een psalmboek met enkele berijmde psalmen; dit zal nog worden uitgebreid. Prof. Maris beantwoordt deze toespraak en wijst op de overeenstemming die er mag zijn, want we willen gefundeerd zijn op het Woord van God. Hierna buigt de synode zich over het onderdeel “buitenland” van het rapport deputaten corespondentie. De aandacht richt zich vooral op kerken in Oost Europa. Deputaten zullen de mogelijkheid onderzoeken in hoeverre hier contacten kunnen worden gelegd. Aan de kerken in Frankrijk en Brazilië is meegedeeld dat deputaten zich distantiëren van de manier waarop de vrouw tot het ambt werd toegelaten. Correspondentie met elkaar houdt ook in dat je aandringt op correctie. Besloten wordt het huidige deputaatschap te splitsen in een deputaatschap voor de eenheid van gerformeerde belijders in Nederland, en een deputaatschap voor de correspondentie met buitenlandse kerken.

Met algemene stemmen neemt de synode het besluit om een commissie in te stellen die de opdracht krijgt te onderzoeken of het mogelijk is een gedragslijn op te stellen en hulp te bieden aan kerkenraden die worden geconfronteerd met beschuldigingen inzake misbruik van en in pastorale en/of kerkelijke gezagsrelaties.

Hierbij staat de bedoeling voor ogen dat mogelijke slachtoffers een zorgvuldige behandeling krijgen.

Zonder tot een afronding te komen vindt er een discussie plaats over de instructie van het Westen inzake het huwelijk. Het begrip “samenwonen” is verdwenen en onduidelijk is wat er richting overheid gedaan moet worden. De commissie zal zich opnieuw bezinnen.

Na de middagpauze dient een rapport van het moderamen inzake “publiciteit”. Er is een inventarisatie gemaakt van de gedachten van alle deputaat-schappen over de wijze van informatieverstrekking aan de kerken. Is het wenselijk te komen tot 1 landelijk bulletin? De conclusie uit het overzicht is dat de meeste deputaatschappen niet voelen voor 1 landelijk blad waarin alle deputaatschappen participeren. Besloten wordt hiertoe niet over te gaan maar wel de redactie van de Wekker te verzoeken meer informatie over de deputaatschappen op te nemen.

Er zijn deze middag veel belangstellenden. De stoelen aan de zijkanten van de vergaderruimte zijn geheel bezet. Veel kerkleden zijn naar Nunspeet gekomen om de bespreking van “de vrouw en het ambt” bij te wonen. Ze moeten echter nog even geduld oefenen. De voorzitter stelt eerst een ander punt aan de orde. Commissie 5 heeft gerapporteerd over onze verhouding met de Gereformeerde Bond. Het standpunt dat door het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond is ingenomen inzake het S.O.W.- proces laat zien dat men ook in een verenigde kerk “op z’n post” wil blijven. Door dit standpunt lijkt overeenstemming over het kerkvraagstuk verder weg te zijn dan ooit. Daardoor is het moeilijk geworden, aldus de synodecommissie, om de zin aan te geven van voortzetting van contacten met de Gereformeerde Bond. Ds. J.P.Boiten betreurt het dat de Gereformeerde Bond zich meer vervreemdt van de gereformeerde gezindte. Een deel van hen schijnt Hervormd te willen blijven. Kunnen deputaten ook met hen contacten leggen? Ds. R.Kok vraagt zich af hoe ver men plaatselijk mag gaan in contacten met de Gereformeerde Bond en noemt een voorbeeld van gezamenlijke kerkdiensten. Ds. J.Groenleer meent dat we toch geen andere houding van de Gereformeerde Bond t.o.v. het S.O.W.-proces hadden verwacht. We moeten meer de overeenstemming benadrukken. Ds. J.Plantinga vraagt wat er nu principieel is veranderd in de opvattingen van de Gereformeerde Bond. Hun houding is toch dezelfde? De rapporteur antwoordt dat de commissie geen kennis nam van de nieuwe ontwikkelingen. Het is aan deputaten om contacten te leggen. Inzake onderlinge toenadering mag men de weg gaan die de kerkorde aangeeft. Het is van belang om gezamenlijk te overleggen over ethische vragen. Vanuit depulaten wordt geantwoord dat de Gereformeerde Bond contacten op hoge prijs stelt. Zij staat nu wel op een ander standpunt: in feite kiezen ze voor S.O.W. Er worden een paar voorstellen aan de commissie meegegeven zodat er nu nog geen besluit kan vallen.

Na de theepauze komt om 15.00 uur het onderwerp vrouw en ambt aan de orde. De deputaten die hiernaar onderzoek hebben gedaan, hebben een rapport van ruim 100 bladzijden ingediend. De meerderheid komt tot de conclusie dat het binnen het kader van de gereformeerde Schriftbeschouwing en ambtsopvatting onmogelijk is om de ambten open te stellen voor de zusters der gemeente. De minderheid vraagt de synode uit te spreken dat de openstelling van de kerkelijke ambten voorde vrouw noch in strijd is met wat de Schrift als Woord Gods leert, noch met de belijdenis der kerk die op de Schrift gegrond is. Een 17-tal sprekers vraagt het woord. Oud. J. van Beveren vraagt naar de betekenis van “tijdbetrokken”. Oud. A. Bijkerk heeft bezwaar tegen de uitleg van Gods Woord in het minderheidsrapport. Oud M.A. van Gorsel vindt het openstellen van alle ambten voor de vrouw veel te ver gaan. Ds. D. Visser meent dat de bestudering niet tot een afronding is gebracht. Waarom hebben meerderheid en minderheid van deputaten toch niet geprobeerd ook verder samen dezelfde lijn te trekken? De meerderheid geeft veel aandacht aan de zwijg - teksten. Heeft de minderheid niet gelijk dat het daar niet over het ambt gaat? Moeten sommige teksten niet behandeld worden vanuit heel het hoofdstuk? Er moet nadere bestudering komen. We hebben behoefte aan een duidelijke gereformeerde ambtsopvatting. Oud. A.J. de Jong zegt dat beide standpunten zijn gebaseerd op de Heilige Schrift. Het verschil is gevolg van cultuurverschil en een kwestie van hermeneutiek.

Oud. J.W. Overeem betreurt dat de conclusie van de minderheid op onze tafel ligt. Men gaat z’n standpunt onderbouwen met het cultureel - gebonden zijn. De ambtsvisie is toch duidelijk? Oud. A.W. Overwater stelt voor om de rapporten en conclusies in het Engels te vertalen en beschikbaar te stellen aan de kerken die zijn aangesloten bij de ICRC. Oud. v.d. Poel sluit zich aan bij het meerderheidsrapport Diaken A. Heystek vraagt zich af of het toch niet mogelijk is om vanuit de ambten in het Oude Testament lijnen door te trekken naar het Nieuwe Testament. Ds. J.P. Boiten vraagt of de conclusie van de commissie niet te mager is in vergelijking met het standpunt van de meerderheid. Waarom is niet uitgesproken dat dit het Schriftuurlijke standpunt is? In hoeverre is er ruimte voor het minderheidsstandpunt? Ds. J. van Amstel wijst op het principe van Schrift met Schrift vergelijken. Wat wordt bedoeld met: op mensvormige wijze wordt hier gesproken? Moet de gereformeerde Schriftbeschouwing niet genoemd worden in de uitspraak van de synode? Oud. M.H. Baan pleit voor een duidelijk besluit. Dit kunnen we niet in de vrijheid van de plaatselijke kerken laten. Ds. J. Oosterbroek vraagt hoe deputaten tegen de voorstellen van de commissie aankijken. Oud. L.G. Boogert betreurt dat er twee rapporten zijn gekomen. Het verschil ligt niet zozeer in de visie op Schrift en haar gezag als wel in de hermeneutiek en de exegese. Hebben deputaten genoegzaam met elkaar doorgesproken? Ds. J. Bosch stelt dat er in beide rapporten sprake is van een actualistisch Schrift - gebruik. Ds. G.C. den Hertog vindt dat deputaten voor de echte vragen zijn weg gesprongen. Hoe lezen we de Heilige Schrift om dienstbaar te zijn. Onduidelijk blijft waar de oudsten vandaan komen en wat hun gezag - structuur was. In hoeverre moeten Paulus’ uitspraken gezien worden in het kader van zijn tijd? Oud. K. van Smeden is er tegen om een pastorale brief aan de kerken te sturen.

Na de avondmaaltijd gaat de rapporteur ds. G. van Roekel op de gestelde vragen in. De commissie wil in haar formulering en voorstel terugkoppelen naar de opdracht van de Generale Synode 1995. Dat is nodig voor een consistent beleid. De commissie richt zich op het gezaghebbend leiding geven door het ambt, wat aan de man en niet aan de vrouw toekomt. Het is niet de bedoeling heel de ambtstheologie hierbij te betrekken. Verder heeft de commissie wel vragen bij de exegese van de meerderheid, maar die veranderen het oordeel van de commissie niet. Het minderheidsrapport staat op gespannen voet met de hermeneutische regel dat de Schrift zichzelf uitlegt. Bij de verklaring van de eerste hoofdstukken van Genesis bijvoorbeeld moet ook het Nieuwe Testament worden betrokken. Paulus schrijft gezaghebbend over Gods Woord. De conclusie is dat het standpunt van de meerderheid Schriftuurlijk verantwoord is. Het is nuttig dat de kerken via een pastorale brief worden ingelicht over dit besluit.

Ds. A. Hilbers spreekt namens de minderheid van de commissie. Die stelt voor om verder onderzoek te doen naar de taken, diensten en ambten waarmee de Heilige Geest de gemeente heeft toegerust en waarvoor Hij zowel mannen als vrouwen in dienst heeft genomen. Ds. P. den Butter spreekt namens de meerderheid van deputaten. We hebben kennis genomen van wat in andere kerken over dit onderwerp is gezegd. In het rapport hebben we niet eikaars standpunt beoordeeld. Er zijn voldoende Schrift - gegevens aangedragen. We hebben geen hermeneutiek ontwikkeld. De conclusies van de meerderheid zijn terug te vinden in de beoordelingen van de commissie. We zouden verwacht hebben dat de commissie aan de synode zou voorstellen: dit is het schriftuurlijke standpunt. Ds. J.W. van Pelt wijst nog op de gereformeerde Schriftbeschouwing: we moeten niet over Christus heen terug naar het Oude Testament.

Ds. G.L. Born verdedigt het minderheidsstandpunt van deputaten. Toen we als deputaten over de hermeneutiek spraken, werden er zaken afgewezen waarin we ons niet herkenden. Toen zijn we apart de zaken gaan formuleren. De bespreking op de vorige synode gaf aanleiding tot de gedachte: er wordt meer gevraagd dan alleen legitimatie van het huidige standpunt.

Elk bijbelgedeelte heeft een eigen scopus. De doorbreking van de grenzen heeft ook betekenis voor de structuur van de gemeente en de plaats van de vrouw. Met “tijdbetrokken” wordt bedoeld: de bijbel heeft een adres.

Doet de commissie recht aan de werkelijkheid van het spreken van Paulus? Er is samenhang tussen schepping en verlossing. Maar hoe? Daar zit het verschil. De cultuur en het Woord van God zitten in de huistafels in elkaar gevouwen. In de richting van de commissie vraagt hij: hoe verhoudt zich de genadegave met de verordinering? Het laatste staat in dienst van het charisma en niet omgekeerd. U moet ook van het minderheidsrapport aangeven of het al dan niet past binnen de gereformeerde Schriftbeschouwing. Anders moet er gesproken worden met hen die dit standpunt huldigen.

Na deze uitgebreide bespreking volgt er nog een tweede ronde waarin ook een aantal voorstellen worden ingediend. De commissie zal deze meenemen voor nadere overweging. Na het zingen van Psalm 89: 6 en 7 gaat prof. Peels voor in dankgebed.

Dit artikel werd u aangeboden door: Bewaar het Pand

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 3 december 1998

Bewaar het pand | 12 Pagina's

Generale Synode van Haarlem-Noord (4).

Bekijk de hele uitgave van donderdag 3 december 1998

Bewaar het pand | 12 Pagina's