DE GENERALE SYNODE (10)

Dinsdag 11 december begint de vierde zittingsweek. We zingen Psalm 118: 13, 14 en de preses leest uit Jesaja 8 en 9. Aan de orde is het rapport van deputaten Studiefonds.

De synodale commissie acht het niet juist dat het curatorium voor de studenten die onder de oude regeling vielen het besluit van de vorige synode niet van toepassing achtte. De genomen beslissing geldt voor alle studenten.

De president-curator verklaart de handelwijze van het curatorium. Het is zo uitgelegd dat de synode niet bedoeld kan hebben dat er in bestaande situaties gekort moest worden. Door deputaten wordt gesteld dat de moeite al begon in het synode-besluit van 1995. Toen is besloten de bijdrage te verhogen, maar in financieel opzicht was dit niet uit te voeren. Het besluit van 1998 daarna had tot gevolg dat de jonge predikanten met een veel te hoge studieschuld de pastorie in gaan. Van de kant van de hoogleraren wordt ook een verklaring van de gang van zaken gegeven. In het overleg met de studenten bleek dat de aangenomen regeling niet in alles voldeed. In de kerkorde staan andere percentages dan in de synodebesluiten. Er kwam een onhoudbare situatie; sommige studenten werden gekort in de uitkering en kregen te maken met een stijging van de studieschuld. Zo heeft het curatorium in een moeilijke situatie een beslissing moeten nemen. De synode besluit de regeling voor terugbetaling van studieschulden aan het studiefonds, zoals die door de synode van 1998 is vastgesteld voor ‘oude studenten’ te wijzigen in: 70% kwijtschelding en 30% terugbetaling overeenkomstig de daarvoor geledende regels. Voor ‘nieuwe studenten’ blijft de regeling 30% kwijtschelden en 70% terugbetalen. De synode aanvaardt de nieuwe regeling voor de uitvoering van het beleid van deputaten Studiefonds. De rest van de morgen vergadert de synode in comité.

’sMiddags is aan de orde het rapport van deputaten geestelijke verzorging varenden. In een vorige bespreking was een voorstel ingediend om depu-taten op te dragen zich te bezinnen op het inbrengen van hun werk bij deputaten evangelisatie. In het commissierapport wordt gezegd dat elk deputaatschap in de komende jaren zich zal bezinnen op de huidige taak-mvulling, zodat men de intentie overneemt. De commissie is echter ook overtuigd van de noodzaak van het schipperspastoraat vanwege de geheel eigensoortige problematiek. Die vraagt om een gerichte pastorale aanpak. Aansturing en begeleiding vanuit het deputaatschap is hierbij nodig.

De synode aanvaardt na enkele wijzigingen de taakomschrijving voor adviseurs alsmede de omschreven procedure voor het beroepen van een predikant voor de varenden.

De synode rondt de behandeling af van het rapport van het deputaatschap kerkjeugd en onderwijs. De voorstellen die tijdens eerdere behandeling waren ingediend zijn door de commissie overwogen. Sommige van deze voorstellen worden na overleg met deputaten overgenomen.

Vanuit de vergadering wordt gezegd dat het ontwikkelen van visie om te bevorderen dat aan de jeugd een christelijke opvoeding en schriftuurlijke voorlichting wordt gegeven, niet hoeft te worden uitgesproken omdat dit al tot de taak van deputaten behoort. De commissie wijst er op dat het goed is er op te wijzen dat deputaten hun hoofdtaak goed vasthouden. Deputaten hebben moeite met het voorstel van de commissie om het woord “correctie” in hun opdracht te vervangen. Zij willen graag de taak houden om in de richting van de jeugdorganisaties zo nodig corrigerend te kunnen optreden. De commissie laat dit voorstel vallen.

Van de kant van deputaten wordt naar voren gebracht dat het jeugdbu-reau een andere taak zou krijgen dan de jeugdbonden. Het jeugdwerk moet niet te veel beheerst worden door de posities van de twee jeugdorganisaties. Deputaten moeten zich op hun belangrijkste taak kunnen richten.

Met de nieuwe voorstellen die de commissie nu aan de synode voorlegt, is het voorstel om een eigen jeugdbu-reau op te richten en een jeugdconsu-lent aan te stellen, vervallen.

De synode besluit deputaten op te dragen de behoefte van de kerken aan begeleiding en ondersteuning inzake opvoedingsvragen en het jeugdwerk te inventariseren; op basis hiervan beleid te ontwikkelen en aan de volgende synode voorstellen te doen. Deputaten wordt opgedragen het leerplan voor onderwijs en vorming nader uit te werken en practisch te maken vanuit de aangegeven principiële grondslag. Bij de uitvoering van hun werk moeten deputaten de kerkenraden stimuleren jongeren met een handicap of chronische aandoening in de activiteiten te betrekken. Het subsidiebeleid aan de CGJO en het LCJ zullen deputaten de komende jaren bestuderen en objectieve criteria daarvoor vaststellen en die ter goedkeuring aan de volgende synode voorleggen.

Vervolgens bespreekt de synode het aanvullend rapport van de studiecommissie betreffende begeleiding en uitkering ingeval van voortijdige ambtsbeëindiging van predikanten.

Na een eerste bespreking zijn aan de commissie een aantal voorstellen meegegeven. Na bespreking resulteert dit in het voorstel dat er een deputaatschap voortijdige ambtsbe-eindiging moet komen dat de bestaande regelingen onder haar hoede neemt en één nieuwe regeling ontwerpt.

Bij de synodeleden leven verschillende vragen. Moet er bij losmaking niet een termijn worden gesteld? Hoe lang kan iemand predikant zijn, zonder dat hij een gemeente dient?

Uit de besprekingen blijkt dat er goede regels nodig zijn rond de beëindiging van het ambt.

De synode besluit een deputaatschap voortijdige ambtsbeëindiging te benoemen met twee secties. Deze deputaten gaan richtlijnen opstellen inzake de diaconale verantwoordelijkheid van een betrokken kerk waarvan de predikant zijn ambt neerlegt, wordt afgezet of overgaat tot een andere staat des levens. Deze deputaten geven uitvoering aan de over-bruggingsregeling repatriërende predikanten en de voorlopige regeling voor losgemaakte predikanten.

De deputaten Kerorde en Kerkrecht zullen een principiële en practische bezinning tot stand brengen o.a. inzake de fundering van het ambt in relatie tot de plaatselijke kerk, de relatie tussen de plicht en het recht van de predikanten levenslang de kerken te dienen en de roeping van andere kerken hen te onderhouden.

De preses stelt nu aan de orde het aanvullend rapport inzake deputaten Schriftberijmingen en herziening van de liturgische formulieren.

Er was enige verwarring ontstaan omdat de synodale commissie niet duidelijk een onderscheid had gemaakt tussen de klassieke en de latere formulieren. De klassieke formulieren staan niet ter discussie. Als het gaat om een bewerking in hedendaags nederlands, heeft dit betrekking op de formulieren die door de synoden in het begin van de 70-er jaren zijn vastgesteld.

Vanuit de synode wordt gesteld dat het nodig is om in de formulieren in te gaan op de vragen van deze tijd, zoals de gedachte van verzoening door voldoening. Het wordt een gemiste kans geacht als we nu geen contact opnemen met de Gereformeerde Bond over deze zaken. De rapporteur brengt daar tegen in dat het nu te laat is om de GB nog te laten meedoen in dit project.

Deputaten brengen naar voren dat een taalkundige revisie niet voldoende is. Er is een nieuwe structuur nodig met behoud van klassiek gereformeerde visies. Ter voorkoming van wildgroei in de kerken is het goed dat er nu wat gebeurt.

De synode besluit deputaten de opdracht te geven contacten te leggen binnen het geheel van de gereformeerde gezindte om zo mogelijk te komen tot samenwerking en eenstemmigheid wat betreft taal en inhoud van de liturgische formulieren. Deputaten zullen nieuwe formulieren opstellen en daarbij voorrang geven aan het doop- en huwelijksformulier. Een andere opdracht is dat zij onderzoek gaan doen naar de samenhang tussen de huidige cultuur en de liturgie. Dit zal gebeuren in samenwerking met andere deputaatschappen in de gereformeerde gezindte.

De avondvergadering wordt geheel in comité gehouden en is gewijd aan financiële zaken.

Woensdag 12 december is de laatste synodedag. Deze wordt geopend door de assessor ds. J. Westerink. We lezen en zingen uit Psalm 130.

De bespreking van de problematiek van de grote steden wordt voortgezet. In een voorstel vanuit de vergadering was er voor gepleit om op korte termijn effectieve maatregelen te nemen omdat de noodlijdende gemeenten daarmee gediend zijn. Daarbij werd gevraagd om de deputaten voor de problematiek in de grote steden nieuwe opdrachten te geven. De commissie heeft er echter bezwaar tegen dat dit deputaatschap blijft bestaan. Zij wil deze problematiek onderbrengen bij deputaten Evangelisatie. In de bespreking wordt het betreurd dat de commissie toch het missionaire aspect blijft benadrukken. De gemeenten die in hun bestaan bedreigd worden hebben een werker nodig die meer doet dat missionair bezig zijn. Behalve dit amendement om de toevoeging “missionaire” bij werk in de grootstedelijke gebieden te laten vallen, zijn er nog andere wensen in de vergadering. In de pauze vindt er nader overleg plaats. Nadat de rapporteur een toelichting heeft gegeven, blijkt er behoefte te zijn aan een derde ronde. De synode is intensief bezig met de moeiten van deze gemeenten. Zo wordt er voor gepleit dat een predikant voor 100% wordt ingezet voor dit werk. Niet iemand die voor de helft aan zending is verbonden. De rapporteur wijst er op dat de deputaten een werker voor 20% hadden gevraagd; nu zitten we op een veel hoger percentage. Het zal een proefperiode zijn waarin uit de praktijk duidelijk wordt wat de taak van deze werker is. Het amendement om het woord “missionair” te laten vallen, wordt gehandhaafd. Er blijkt een ruime meerderheid voor te zijn. Zodat deputaten Evangelisatie opdracht krijgen een medewerker voor 40 a 50 % te benoemen voor het werk in de grootstedelijke gebieden. Voorts besluit de synode deputaten Evangelisatie op te dragen specifieke deskundigheid te ontwikkelen t.a.v. de situatie van de kerken in de grootstedelijke gebieden om kleiner wordende kerken met raad en daad bij te staan; missionaire/diaconale projecten te ontwikkelen; het stichten van nieuwe gemeenten te stimuleren; na te gaan of door zustergemeenten assistentie kan worden verleend aan gemeenten in grootstedelijke gebieden.

De rest van de vergaderdag wordt achter gesloten deuren doorgebracht. O.a. het rapport van de quaestor wordt in comité besproken.

Het laatste voorstel wat in bespreking komt en wordt aangenomen behelst een opdracht voor deputaten vertegenwoordiging van de kerken. Zij zullen in overleg treden met het Landelijk Kerkelijk Bureau om de kerken te dienen met een folder waarin inzichtelijk wordt gemaakt aan welke doelen de door de omslag bijeengebrachte gelden worden besteed.

Als roepende kerk voor de volgende Generale Synode wordt Utrecht-West aangewezen.

Niemand maakt gebruik van art. 43 KO. Daarin wordt bepaald dat zij die iets strafwaardigs in de vergadering hebben gedaan worden vermaand. Dit hoeft niet te gebeuren; er is op broederlijke wijze vergaderd. Hierna is er voor de synodeleden pauze.

Om acht uur ‘savonds wordt de vergadering heropend. De broeders en zusters uit Nunspeet die zich hebben ingezet voor de verzorging van de synode, zijn aanwezig. We zingen samen Psalm 150:1 en 3.

Ds. J. Plantinga spreekt namens de synode een dankwoord. De verzorging is weer utistekend geweest; D.V. in 2004 zal Nunspeet weer de vergaderplaats zijn van de synode.

De kerkenraad v Leeuwarden geeft de synodeleden een groepsfoto die aan het begin van de synode in Leeuwarden is gemaakt.

Hierna vindt de sluiting van de synode plaats.

De preses zegt dat we mogen terugzien op een goede synode. De Heere heeft gebeden willen verhoren. We kwamen wat laat op gang, maar toch was er besluitvaardigheid. We hebben geprobeerd elkaar vast te houden; de commissies kwamen steeds met een gezamenlijk voorstel. De mede-moderamenleden dankt hij voor de goede samenwerking. De naam van de Heere zij geprezen.

De assessor spreekt namens de vergadering de dank uit aan de preses voor zijn leiding. Op een ontspannen wijze heeft hij gediend. De Heere gaf de kracht en we verwonderen ons samen daarover

Namens de pre-adviseurs spreekt prof dr. J.W. Maris. Hij gewaagt van de gezindheid van een broederlijk verstaan van elkaar. Niet de polarisatie maar de gemeenschap stond voorop. De Heere heeft gebeden verhoord. We krijgen dit ook mee als opdracht; zegeningen bevatten ook een appel. Hierna besluit ds. J. Plantinga de vergaderingen van de synode. Hij leest 1 Samuël 4: 19-22, Lukas 2: 8 en 9, Openbaring 21: 22 en 23.

We sluiten de vergadering conditioneel, in de adventstijd. Het verlangen van de oprechte gelovigen is: doe ons Uw heerlijkheid zien! Die roep was er bij de vrouw van Pinehas: l-kabod! De eer is weg. De ark was weggevoerd zodat de heerlijkheid des Heeren er niet meer was. Zij zag: de eer ligt in God Zelf. In het Oude Testament is er de roep van de gelovigen: o God, doe ons Uw heerlijkheid zien!

Wat hebben we aan een goede synode, aan oude of nieuwe vormen, als de Heere Zelf er niet is? De heerlijkheid des Heeren omscheen de herders. Want in Christus komt God Zelf Die heerlijkheid is nog onvolkomen. Ook in ons synodale werk is er nog veel zondigs, warvan we moeten zeggen: l-kabod. In de advent wachten we op de komst van Christus. Eens zal alles vol zijn van de heerlijkheid des Heeren. Willen onze kerken beantwoorden aan Gods doel, dan moeten we boven onszelf uitwijzen naar het Lam. Alleen in Christus loopt het leven uit op de heerlijkheid zonder duisternis!

De preses gaat voor in gebed, waarna we zingen de verzen van Psalm 98. Alle afgevaardigden geven elkaar de hand; de synode van de “goede harmonie” is ten einde.

Sliedrecht, ds. J. P. Boiten

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen