ICT, WAT MOETEN WIJ ERMEE? (14)

Openbaring 13

Onze tijd kenmerkt zich hoe langer hoe meer door apocalyptische trekken. In de wereld van de Informatie Communicatie Technologie blijft dat geenszins onopgemerkt.

Wanneer alle technologische mogelijkheden in onze samenleving als vanzelfsprekend zullen zijn ingeburgerd, heeft dat onvermijdelijk gevolgen voor onze identiteit en privacy. Openbaring 13 gaat steeds meer tot de verbeelding spreken. Zonder aan speculatieve gedachten voeding te willen geven, moest ik daar wel direct aan denken, toen ik kennis nam van de laatste ontwikkelingen op het terrein van de ICT.

In Amerika werd in de afgelopen week bij acht mensen een onderhuidse chip geïmplanteerd, waardoor zij niet alleen overal te volgen zijn, maar waarbij bovendien met een enkele handeling ook direct alle mogelijke persoonlijke gegevens opgeroepen kunnen worden.

De chip staat via een radiosignaal in contact met een database, waarin alle persoonlijke gegevens van de betrokkene staan, zoals de volledige personalia inclusief de benodigde medische antecedenten.

Deze proef heeft dan weliswaar positieve oogmerken, maar wij moeten daarbij niet vergeten, dat allerlei negatieve effecten geenszins te voorkomen zijn. Ook hier gaan uitdaging en bedreiging hand in hand. Er kunnen menselijkerwijs gesproken levens mee gered worden in kritieke situaties, maar evengoed zouden er ook mensenlevens door in gevaar kunnen worden gebracht.

U voelt wel aan, dat de ontwikkelingen op het terrein van de ICT niet stilstaan. Wie zou ze bij kunnen houden, wanneer er bijna dagelijks vanuit de actualiteit voorbeelden te over worden aangereikt, waardoor het schrijven over dit onderwerp (waarvan ik de redactie van Bewaar het Pand aanvankelijk had beloofd tenminste acht artikelen te zullen leveren) een begin zonder einde dreigt te worden.

Ik heb echter beloofd naar een afronding toe te zullen werken. Daarom volsta ik ditmaal nog met een enkele opmerking te maken over ICT in het onderwijs om dan in een laatste artikel te besluiten met enkele overwegingen voor het pastoraat.

ICT in het onderwijs

Leren omgaan met de mogelijkheden die door de ICT geboden worden, was één van de conclusies, die wij trokken, omdat het niet (meer) mogelijk blijkt te zijn om ons van het gebruik van de computer en eventueel het internet te distantiëren.

Ook op onze reformatorische scholen is het één van de vele hulpmiddelen geworden, waarmee onze kinderen worden voorbereid op hun toekomstige plaats in de samenleving.

Bij de introductie van de computer betekende dit dan ook direct een niet geringe verzwaring van de toch al grote verantwoordelijkheid, die onderwijsgevenden dragen in de bijdrage, die zij leveren bij de opvoeding van onze jongeren. Bezinning op de plaats en de functie van de ICT binnen het onderwijs werd dan ook vrijwel unaniem noodzakelijk geacht. Maar... binnen de kortste keren bleek ook weer eens de geweldige diversiteit binnen onze gezindte. Juist op gevoelige punten zijn wij zeker niet sterk te noemen in hartelijke eensgezindheid en begrip voor elkaar. Helaas, het tegendeel blijkt dikwijls de trieste werkelijkheid te zijn. Ik bespaar u dan ook de niet erg opbeurende informatie om u deelgenoot te maken van de vele gesprekken, vergaderingen en even zovele pogingen om allerlei misverstanden en verdachtmakingen weg te nemen. U zult het verschijnsel wel kennen: wij zijn ergens hartgrondig vóór of fel tégen. Een nuchtere en gezonde bezinning over deze problematiek komt zelden spontaan op gang.

Ondertussen werd evenwel de bittere noodzaak van een goede doordenking van- en voorbereiding op het gebruik van de ICT voor onze jonge mensen nodig geacht.

Dit resulteerde in een reeks projecten met als gemeenschappelijk uitgangspunt de media-educatie binnen het reformatorisch onderwijs ter hand te nemen.

Er verschenen verschillende boekjes en brochures over deze thematiek. Waaronder: ‘Informeren of construeren? Over computer en internet in het onderwijs’; een serie publicaties over ‘Ethiek van interactieve media’; ‘Schermen met informatie’ en een ethische bezinning ‘Door netwerken verbonden’. Deze lectuur was er over het algemeen op gericht om zowel leerkrachten als leerlingen kritisch te leren omgaan met de geboden mogelijkheden van de technologische informatiestromingen.

De bezinning over de niet meer te stuiten virtuele wereld kwam goed op gang en resulteerde in het samenstellen van de z.g. ICT bezinningscommissies

De grote mate van onontkoombaarheid en afhankelijkheid van de massamedia moest worden vastgesteld als een niet te ontkennen werkelijkheid, leder zich zelf respecterende school kwam tot het opstellen van een bijzonder reglement voor het gebruik van de computer.

Om u als ouders en opvoeders enig inzicht te geven in de grote ernst en nauwgezetheid, waarmee betrokkenen bij het onderwijs zich voor deze haast bovenmenselijke opdracht hebben ingezet, wil ik u het één en ander doorgeven uit het veelomvattende werk van de betreffende commissie van de Pieter Zandt Scholengemeenschap te Kampen, waarvan ik bestuurslid mag zijn.

Daarbij moet het ons zeker opvallen hoe voorkomend de commissieleden zich hebben opgesteld om in zekere zin rekening te willen houden met de verschillende gedachten en meningen, die er binnen onze gezindte leven. Dat blijkt o.a. uit het overzicht dat gegeven werd over ICT in relatie met de school en de tegenwoordige samenleving.

Vervolgens kwam de relatie ICT in gezin, kerk en school aan de orde. Het oproepen van bepaalde spanningen bleek daarbij onvermijdelijk te zijn. Enerzijds behoort de school onderwijs te geven in het verlengde van de opvoeding thuis, anderzijds moet ze voorbereiden op de maatschappij. Beide verantwoordelijkheden moeten echter door één en dezelfde school worden gedragen. De ouders werden geïnformeerd over de opzet van het beleid binnen het onderwijs. Hierbij werd rekening gehouden met de levensbeschouwelijke kernfunctie die bij heel het pedagogisch klimaat op school zichtbaar moet blijven.

Duidelijk leefde daarbij de overtuiging dat het ICT-gebruik op school nooit en te nimmer los mag komen te staan van de medeverantwoordelijkheid van de ouders. Ouders moeten gemotiveerd worden om ‘bij te blijven’ en eventuele achterstand in kennis ten opzichte van hun kinderen in te lopen, door hun belangstelling te tonen met de ontwikkelingen binnen de ICT. Ouders moeten daarom doorlopend meegenomen worden in de bezinning op dit gevoelige onderwerp.

Dat deze bezinning een doorlopend proces mag heten, waarbij allen, die zich met het werk op de scholengemeenschap betrokken weten, voortdurend alert zullen moeten blijven, moge o.a. blijken uit een prikkelend artikeltje dat mij onder ogen kwam in het laatst verschenen schoolblad, met het opschrift Grenzen

Grenzen

Waar liggen jouw grenzen? Een vraag die toch menselijk is en die misschien wel aan jou gesteld is of die je aan jezelf stelt. Je wordt er regelmatig mee geconfronteerd. In de les bijvoorbeeld. De leraar: ‘Jongeman, er zijn grenzen.’ De leerling denkend:

‘O, dus toch wel, ik zie ze niet, eens even op verkenning uit gaan.’ Leraar: ‘Je bent nu echt de grens gepasseerd.’ Leerling denkend: ‘Nu word ik vast opgepakt door de grensadjunct’. Leraar: ‘Als het nog één keer voorkomt, dan vliegje eruit.’ Leerling denkend: ‘Grens verlegd, we kunnen weer verder.’

Hoe vast liggen jouw grenzen? Net zo flexibel als bij die leraar of weet jij duidelijk waar jouw grenzen liggen? Hoe zie jij eigenlijk zo’n grens? Als vangrails langs een snelweg of als een grensrechter op een voetbalveld? Toch wel iets om over na te denken. Onlangs werden we op school verblijd met een toegang tot de digitale snelweg. Het wereld wijde web is nu vrij toegankelijk. Helemaal vrij? Nee, gefilterd. Hoe? Door een vangrail of een grensrechter. Bij overtreding in klasl en 2 stuiten we tegen de vangrail van het RDnet. Bij klas 3 en hoger hebben we te maken met een grensrechter, een mens. En dat filter dan? Nou, goed, een filtermens dan. Een mens met grenzen houdt toezicht op leerlingen met grenzen. En welke grenzen zijn werkelijke grenzen? www.marktplaats.nl: binnen de grenzen, zelfs binnen de vangrail van het RDnet. Eens even kijken: auto’s, computers, hé ...lingerie en ondergoed, grensgeval?

Toch even klikken, de grensrechter is toch even buitenspel nu. Lingerie???, was het maar lingerie... Rode oren en orde kaart: grens overschreden. De grens moet verlegd worden, welke kant op? Wie bepaalt de grenzen bij het surfen? De grensrechter of de vangrail. Of...

Waar liggen jouw grenzen? Een menselijke vraag aan jou gesteld. Loop tijdens je tocht door de ruige gebieden van deze wereld niet te dicht langs de gevaarlijke grenzen. Randen brokkelen af en voor je het weet maak je een diepe val met of zonder RD-vangnet.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen