Boekbesprekingen

Ds. J. Westerink, Mensen rondom Paulus, gebonden, 218 blz., € 15,90, Uitgeverij Den Hertog, Houten, ISBN 978-90-331-2239-2.
Dit boek gaat over dertig mensen die Paulus heeft ontmoet en die van betekenis zijn geweest voor hem. We lezen over hen in de Handelingen der apostelen en in de brieven van Paulus. Sommige mensen hebben een rol gespeeld in de vorming van Paulus, anderen waren zijn medearbeiders en we komen een aantal stadhouders en koningen tegen aan wie Paulus het Evangelie heeft mogen verkondigen, als een vervulling van de belofte die Paulus bij zijn roeping ontving. Het eerste hoofdstuk gaat over de ouders van Paulus. Zij zijn van betekenis geweest voor de latere taak die Paulus mocht vervullen in het Koninkrijk van God en Christus. De Heere liet Paulus geboren worden uit deze ouders, in die stad en in die tijd. We lezen op blz. 14 en 15 “Tegelijkertijd zijn deze ouders, gegeven hun positie in Tarsus, middel in Gods hand geweest om Paulus toe te rusten voor zijn taak als heidenapostel en verkondiger van het Evangelie van de gekruisigde Christus aan heidenen, koningen en stadhouders. Paulus sprak goed Grieks, zonder accent, en hij was thuis in het denken van de inwoners van het Romeinse Rijk. Zo kon hij hen aanspreken in hun eigen taal en bereiken in hun eigen leef- en denkwereld. Het is mede aan de opvoeding van zijn ouders te danken dat Paulus de Joden een Jood en de Grieken een Griek kon zijn.” De voorzienigheid van God gaat over alle dingen. Dat wordt treffend geformuleerd op blz. 15 “Lang voordat de vijandschap van de farizeeën tegen Jezus zich openbaart, ja, zelfs geruime tijd voordat het openbare optreden van Jezus onder Israël begint, is de Heere al bezig een instrument te vormen en te slijpen voor de dienst van Koning Jezus. In de verkondiging van het Evangelie van de Gekruisigde heeft iemand uit hun eigen kring een grote plaats ingenomen. Een man die kon zeggen: ‘Ik ben een farizeeër , de zoon van een farizeeër.’ Het leek er helemaal niet op, maar God had hem uitverkoren. Daarom werd Paulus apostel der heidenen. Psalm 33 zingt: ‘Niets kan Gods hoog besluit ooit keren.’ Ook over Demas wordt een hoofdstuk geschreven met als titel “Demas, de deserteur.” We lezen het volgende op blz. 203 “Mensen van het soort van Demas komen we in alle tijden tegen. In de bekende Christenreis van John Bunyan worden allerlei figuren getekend met heel mooie, symbolische namen. ‘Christen’ is natuurlijk de eerste van hen. Eén figuur in dat boek draagt echter zijn eigen naam: Demas. Dat heeft uiteraard iets te zeggen. Bunyan schrijft hoe deze man zich vlak langs het smalle pad bevindt, waarover de reizigers naar de Godsstad gaan. Demas exploiteert daar een zilvermijn en nodigt de reizigers uit er een kijkje te nemen. Ze zullen er niet minder van worden. De metgezel van Christen voelt er wel voor om op de nodiging in te gaan. Het is vlak naast het smalle pad, dus verdwalen kunnen ze niet. Maar Christen herkent Demas en waarschuwt zijn metgezel. Mensen achter hen die wel op de uitnoding ingaan, zien ze nooit meer terug. Het blijkt levensgevaarlijk te zijn om met Demas mee te gaan. De boodschap van Demas is vandaag brandend actueel. We leven immers in een tijd van kerkverlating. Velen kiezen de weg van Demas. Ze geloven wel , maar vinden het niet nodig te wandelen op de smalle weg die naar de hemel leidt. In de tekening van de persoon van Demas worden wij voor hen gewaarschuwd. En wanneer we al bezig zijn de weg van Demas in te slaan met de gedachte dat het geen kwaad kan, dan klinkt in dit hoofdstuk een waarschuwing: Ga terug! Verlaat de weg van Paulus niet! Verlaat uw eigen weg en uw eigen gedachten en keer terug tot de Heere!“ De auteur merkt op dat er over meer personen rondom Paulus geschreven zou kunnen worden. Hij heeft dus een keuze moeten maken. Aan het einde van ieder hoofdstuk zijn gespreksvragen toegevoegd die het keurig uitgevoerde boek geschikt maken voor bestudering van Gods Woord op verenigingen, gesprekskringen en bijbelstudiegroepen. Meerdere vragen hebben een persoonlijke spits wat van betekenis kan zijn bij het mediteren over de geboden stof. We sluiten ons aan bij de wens van de auteur “De Heere zegene deze uitgave tot meerdere kennis van de Schriften en in die Schriften van Hem, Die in de prediking van Paulus centraal staat: de gekruisigde Christus.”

Jan van Reenen, Vensters vol verhalen, de canon van Nederland, gebonden, 209 blz., € 24,95, Uitgeverij De Banier, Apeldoorn, ISBN 978-90-336-2952-5.
De auteur schrijft met kennis van zaken. In 1986 verscheen van hem ’De grote geschiedenis van een klein land.’ Een vierdelige serie die in 1998 nog werd herdrukt in twee delen. Het boek ‘Vensters vol verhalen’ is geschreven naar aanleiding van de zogenaamde canon van Nederland. Deze canon werd in 2007 gepresenteerd in de historische Ridderzaal in Den Haag. De inhoud van de canon bestaat uit 50 onderwerpen, vensters genoemd, die op de basisschool en in de onderbouw van het voortgezet onderwijs besproken dienen te worden. Jan van Reenen behandelt in zijn boek deze 50 onderwerpen of vensters. Elk hoofdstuk of venster bestaat uit drie onderdelen: allereerst wordt het verhaal verteld, vervolgens wordt beknopte historische informatie gegeven over het onderwerp en in het derde deel worden lijnen getrokken vanuit het onderwerp naar het heden. De vraag komt dan aan de orde wat er in onze tijd nog te zien valt van het betreffende onderwerp: gegevens over historische steden, kastelen, musea en andere bezienswaardigheden. Het is een waardevol boek dat een helder overzicht bevat van de geschiedenis van ons land aan de hand van de 50 behandelde onderwerpen. Op een prettige en toegankelijke manier wordt verteld over de geschiedenis van ons land. De schrijver legt accenten waaruit zijn eigen geschiedbeschouwing blijkt. Venster 20 gaat over Michiel de Ruyter – de schrik der zee. Beschreven wordt de slag tegen de Frans- Engels vloot op 12 augustus 1673. De Ruyter mocht de overwinning behalen. We lezen dan het volgende: “Aan het eind van de dag spreekt Michiel de Ruyter zijn mannen toe ‘Heden heeft de Heere heil in Israël gegeven, onze gebeden verhoord en voor ons gestreden. De zege is groot. Laten we Hem daar oprecht dankbaar voor zijn.’” De historische informatie plaatst de beschreven zeeslag in het raam van de tijd. De Engelsen zagen in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden een geduchte concurrent op handelsgebied. Een groot aantal zeeoorlogen werd gevoerd door Engeland tegen de Republiek. In 1672 en 1673 moest de Hollandse vloot drie keer slag leveren tegen de verenigde Frans- Engelse vloot. Driemaal mocht de overwinning behaald worden. Dan wordt opgesomd waar nog wat te zien is van Michiel de Ruyter. In Debrecen (Hongarije) staat een standbeeld omdat dertig predikanten die vanwege hun geloof naar de galeien verbannen waren door de Ruyter werden bevrijd. Ook wordt verwezen naar musea in Amsterdam, Den Helder, Lelystad en Vlissingen. Het is een goede zaak dat jong en oud zich verdiepen in de geschiedenis van ons land en volk. Wie zijn geschiedenis niet kent, moet haar overdoen. Het boek van Van Reenen kan heel goed op school gebruikt worden maar ook thuis kan het een bron van informatie zijn.

Andrea van Hartingsveldt- Moree, Brieven voor jou, Bijbellezen met kinderen, Deel 1 – Inleiding en Romeinen, gebonden, 99 blz., € 12,95, Uitgeverij De Banier, Apeldoorn, ISBN978-90-336-2920-4.
In dit boek worden goede aanwijzingen gegeven voor ouders en andere opvoeders om samen met kinderen stil te staan bij de inhoud van de Bijbel. De auteur studeerde pedagogiek en is moeder van vijf kinderen. Eerder schreef zij de vierdelige serie ‘Komt kinderen!’ In het voorwoord op het boekje over de brief aan de Romeinen lezen wij op blz. 8 “De serie is bedoeld als materiaal voor ouders om te gebruiken bij het Bijbellezen met kinderen na de maaltijd, bij de dagsluiting of een ander moment van huisgodsdienst. Het te lezen Bijbelgedeelte is met opzet niet te lang en beslaat meestal zo’n tien tot twintig verzen. Het is aan te bevelen dat kinderen zelf meelezen uit een Bijbel. Ouders kunnen er ook voor kiezen dat de gezinsleden om de beurt een vers lezen. Dit bevordert het opletten en nadenken over het gelezen gedeelte. Na de uitleg volgt eerst een aantal kennisvragen, met name gericht op de jonge kinderen. Deze vragen kunnen ouders helpen om te begrijpen hoe het kind denkt. Tegelijk helpen ze kinderen om goed te luisteren en om datgene wat ze gehoord hebben in eigen woorden te zeggen. Daarna volgt een doe een denkvraag voor oudere kinderen om dieper op de stof in te gaan en deze te verbinden met het persoonlijk leven. “ Vanaf tien jaar kunnen kinderen ook persoonlijk dit boekje gebruiken. Het is een goede zaak dat dit boekje over de brief aan de Romeinen is verschenen. Kinderen dienen immers niet alleen kennis te nemen van de inhoud van de evangeliebeschrijvingen in het Nieuwe Testament, maar ook van de inhoud van de brieven van Paulus. Al de Schrift is immers van God ingegeven en is nuttig tot lering voor jong en oud. Er zijn bijlagen opgenomen: een tijdbalk van het leven van Paulus en zijn zendingsreizen, een tijdbalk van de brieven van Paulus en kaarten van de zendingsreizen van Paulus. Om u een indruk te geven van de inhoud citeren we wat geschreven staat op blz. 41 “Elk onbekeerd mens zit in de gevangenis van de zonde. Hij kan er zelf nooit meer uit komen. Maar God heeft een plan bedacht om mensen te bevrijden uit deze gevangenis. Hoe? Door Zijn Zoon naar de aarde te sturen. In de Bijbelboeken Mattheüs, Markus, Lukas en Johannes gaat het over het leven van de Heere Jezus: Zijn geboorte, Zijn lijden, Zijn sterven, Zijn opstaan, Zijn hemelvaart. In de brief aan de Romeinen schrijft Paulus over de betekenis daarvan. De Heere Jezus was niet zomaar op deze aarde. Hij kwam om het weer goed (recht) te maken tussen de heilige God en zondige mensen. Mensen die eigenlijk levenslang in de gevangenis moeten zitten en de doodstraf hebben verdiend, kunnen vrij worden door de Heere Jezus. Hoe? Moeten ze daar hard voor werken? Nee, dat kunnen ze niet verdienen. Dat kunnen ze alleen maar krijgen. Uit genade. Alleen omdat God het wil. Weet je niet dat je gevangen bent? Bid of de Heere je ogen ervoor opent. Zit jij nog gevangen? Bid of de Heere je de sleutel laat zien. Ben je bevrijd? Dank er de Heere voor.”

Ds. E. Venema, Voeg u bij deze wagen, 10 preken, gebonden, 160 blz., € 18,95, Uitgeverij ‘De Ramshoorn’, Goes, ISBN 97890-76466-880.
Ds. Venema leefde van 1926-1981, was eerst predikant van de Chr. Geref. kerken en later van de Gereformeerde Gemeente. De titel van het boek is ontleend aan de preek over Filippus en de Moorman. Het is het tweede deel uit de prekenserie van Gereformeerde Gemeenten ‘Het Gepredikte Woord’. De preek over Filippus en de Moorman is een nieuwjaarspreek. Om u een indruk te geven van de wijze waarop ds. Venema het Woord predikte, citeren we enkele regels uit de eerste preek. We lezen dan op blz. 11 “Ach medereiziger, waar kan ik blij mee zijn? Ik kan blij zijn met mijn doop en ik kan er blij mee zijn dat ik zeg: ‘Ik leg de hand op Gods Woord.’ Ik kan blij wezen met niets wat waarde heeft voor de eeuwigheid. Wat moet er dan gebeuren? U moet goed luisteren, wat Gods Woord zegt: het begint met de droefheid naar God. Het begint niet met blijdschap. Als de boog van God gespannen wordt, er wordt een pijl op gelegd, en die pijl treft in het hart, dan wordt er geen blijdschap geboren. Integendeel. Dan wordt mijn hart gebroken. Dan komen de tranen, dan leer ik schreien in mijn droefheid. Dan leer ik klagen. Ik leer vragen, vragen of er nog een weg ter ontkoming is in het donkere heidenland bij die Moorman.” In een preek over Matth 11:7b ‘Wat zijt gij uitgegaan in de woestijn te aanschouwen? Een riet, dat van den wind ginds en weder bewogen wordt?’ lezen we op blz. 86 “Als ik vandaag iets aan vrome christenen vraag, voelen ze zich eikenbomen der gerechtigheid. Ze twijfelen nooit. Dat is het niet. Johannes is een molshoop. Een eikenboom, maar nu een rietje in de wind heen en weer gedreven. Hij twijfelt. Er zijn vandaag mensen in de kerk die zeggen: ‘Dominee, is twijfelen dan een kenmerk van genade?’ Hebt u mij ooit horen zeggen dat twijfel een kenmerk van genade is? Nee! Maar dit wil ik u wel zeggen: iemand die nooit getwijfeld heeft, daar zult u aan moeten twijfelen of het wel waar is.” Op blz. 88 wordt een sprekend voorbeeld aangehaald. “Vroeger stond in de gemeente van Driebergen de oude dominee Van Brummen. Een diep gelovig, eerwaardig mens. Hij zei in zijn preek: ‘Als u een horloge hebt, het tikt en staat altijd op twaalf uur, weet u wat u ermee moet doen? Dan moet u het voor de mollen en vleermuizen werpen. Het is geen cent waard.’ Begrijpt u het? Een klokje hebben, dat tikt. De ene keer op nul uur, de andere keer op een uur. Het ene ogenblik is het: ‘Mijn God, U zal ik eeuwig loven’, maar het volgende ogenblik kunt u wel onder het bed wegkruipen van schaamte. ‘Heere, is het wel waar? Zou de Heere wel weten van mijn droevig lot? Ik twijfel aan het Woord. U hebt uw hand wel eens op de Bijbel gelegd en uitgeroepen: ‘O, Heere, ik zal nooit meer twijfelen.’ Het volgende ogenblik, als u uw hand eraf haalt, moet u uiroepen: ‘Heere, het staat er niet meer.’

“Ja, dat is vrucht van het kruis; deze smeekbede zelf reeds: Heere, gedenk mijner. Niet slechts, niet zelfs in de allereerste plaats het antwoord van de Heere Jezus is vrucht. Neen, de eerste zucht, de eerste traan naar God, wat is het anders dan vrucht en weldaad uit het borgwerk van Christus? Niet slechts de verlossing met de dankbaarheid, maar ook de waarachtige ontdekking is genadewerk, uit de bediening van en door de Heere Jezus, Borg en bedienaar beide van het verbond der genade.”

G. Wisse,
De zeven kruiswoorden

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen