Onbekende psalmen

onderwerp en u moet niet denken dat ik mij daarom geroepen voel om er ook nog van mijn kant iets over te zeggen. Jonge mensen stelden mij de vraag of het niet goed is om zondags te oefenen met het zingen van onbekende psalmen, want, zo stelde men, we laten heel wat versjes liggen. Het is een vraag waar ik toch wel even op in wil gaan. Bij deze dan. Eigenlijk is de uitdrukking verkeerd. We bedoelen natuurlijk psalmen met onbekende melodieën. Vanwege de onbekende melodie zingen we sommige psalmen nooit of soms. Nu vind ik zelf dat sommige psalmen gewoon geen mooie melodie hebben. Ja, smaken verschillen. Maar door een onbekende melodie blijven heel wat versjes onbekend. Wie kent bijvoorbeeld het volgende versje:
Mijn ogen treuren om mijn leed,
Om al mijn angst, om al mijn lijden.
O HEER’ wil mij van straf bevrijden.
Ach toon U tot mijn hulp gereed.
‘k Smeek dag aan dag om Uw ontferming.
Leen mij de hand tot mijn bescherming.
Dat is jammer. Natuurlijk kan ik deze psalm rustig eens opgeven als dat zo uitkomt. Maar dan wordt die psalm wel al stuntelend en aarzelend gezongen, met de neus in het psalmboekje. En ik vind persoonlijk dat een psalm behoort gezongen te worden met opgeheven hoofd. Moet ik de genoemde, onbekende psalm de zondag daarop dus weer laten zingen? Het gemiddelde muzikaal niveau van de gemeenten in acht nemend wordt er na 10 keer oefenen nog gestunteld. En psalmmelodieën oefenen vind ik meer iets voor een koor, dan voor een eredienst. Juist omdat een doorsnee gemeente nu niet echt muzikaal aangelegd is, vind ik het onbegrijpelijk dat sommige psalmen een ongemakkelijke melodie hebben. Daarbij komt dat een overbekende psalm, zoals bijvoorbeeld Psalm 84, niet alleen een prachtige melodie heeft, maar ook qua inhoud dikwijls bij de preek past en dus gezongen kan worden. Dat geldt van veel andere psalmen niet, juist vanwege hun specifieke inhoud. Er zijn aardig wat psalmen met een onbekende melodie die op een bekende wijs van een andere psalm gezongen kunnen worden. Maar daar zijn sommige organisten weer op tegen. In Katwijk zongen we eens enkele coupletten van Psalm 7 op de wijs van Psalm 46 en ik vond dat het heel goed ging en indruk maakte. Verder wil ik er niets meer van zeggen. En iedereen mag op elk punt met mij van mening verschillen: even goede vrienden! Maar ik zou toch nog wel het volgende willen zeggen als het over het zingen in de eredienst gaat: laten we ervoor waken dat het samen zingen van een psalm niet een zingen wordt van: iedereen op zijne wijs. En dan bedoel ik met wijs niet melodie maar wijze, manier. Laat de samenzang ook echt samenzang zijn. Niet vooruit en niet er achteraan, ook gelijk beginnen. Het is soms psalmgezang waar het hart door wordt gekraakt in plaats van geraakt. Als dominee zit je maar zelden tussen het kerkvolk, maar als het mij gebeurt dan valt me echt wel eens de ongelijkheid in de samenzang op. Als je in een koor zingt zal de dirigent het niet accepteren als er ongelijk wordt gezongen. Maar ach, het zijn zo maar wat opmerkingen hoor. Ik heb het liever over de grote zegen van ons psalmboek. Wat kan een eenvoudige psalm je hart treffen en je tot zegen zijn. Het is soms een preek op zich Hoe rijk en treffend vertolken de psalmen het geestelijk leven van hen die de Heere vrezen. Welke een troost biedt de psalm op de levensweg, in het uur van de beproeving en de strijd, en in het aangezicht van de dood! Het wonderlijke van de psalm is dat het een lied is, gedicht door een kind des Heeren, maar tegelijk is het ook het Woord des Heeren! De dichter zong door de Geest geleid. Dezelfde Geest leidt ook de zanger van alle tijden en plaatsen. En wat je ook jonge mensen wel eens hoort zeggen: je komt in de psalmen de naam van Jezus niet tegen, dat is niet waar hoor! De rol des boeks is met Zijn Naam vervuld, ook de psalmrol! Want overal waar gezongen wordt van de HEERE gaat het over God in Christus. Vergeet dat niet. Het licht van het nieuwe testament valt over het oude testament, ook wat de psalmen betreft. En om nog even op die vele onbekende versjes terug te komen: er is natuurlijk niets op tegen als u elke dag een versje leert, net zoals vroeger op de Zondagsschool. Dan leert u het versje opzeggen in plaats van zingen. En als de dominee dan eens een onbekende psalm opgeeft, dan kent u in ieder geval de woorden al. Want het gaat natuurlijk om de woorden. En als we nu eens beginnen met Psalm 28 vers 5:
Geloofd zij God, Wiens open oren
Mijn smeekstem gunstig wilde horen.
Hij is mijn sterkt’ en schild in ‘t strijden.
‘k Vertrouwd’ op Hem, Hij hielp m’ uit lijden.
Dies springt mijn hart van juichensstof
En zingt des Allerhoogsten lof.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen