Generale Synode CGK

Deze Synode zal de geschiedenis ingaan als een behoudende kerkvergadering; dat werd van tevoren al voorzien; het resultaat heeft de verwachtingen bevestigd. Het voornaamste besluit van deze GS is de uitspraak over homoseksualiteit. Het is een sterk punt, dat hierin duidelijkheid alsook bewogenheid doorklinkt. Ik denk dat het belang van dit document de eigen kerken overstijgt; het zou een schakel kunnen zijn die verbinden kan met andere kerken. De uitspraak dat een relatie in dit kader zonde is, is een moedige. Je kunt er tegenwoordig niet meer zeker van zijn dat bijvoorbeeld maatschappelijke organisaties de rechten van de kerk zullen eerbiedigen. Het COC zal zeker niet geneigd zijn zich hier buiten de discussie te houden. Misschien gaan we daar nog iets van merken. Moeten we dit stuk angstvallig weghouden van de schijnwerpers van het publieke domein? Ik denk dat het goed is als de kerk met dit getuigenis zich mengt in de openbare discussie. Dus geen angstvallige verberging, maar een open en eerlijk gesprek. Juist ook door een stuk als dit kan het Evangelie als belofte en bevel duidelijk worden naar de wereld toe. Misschien maakt een uitspraak als deze op ons volk meer indruk dan allerlei kerkelijke laagdrempeligheid in de steden. Ik denk hierbij ook aan de ondermaatse reclameactie, om rond de Kerst de mensen in de kerk te krijgen. Ook getuigenissen als deze mogen op de Areopagus gehoord worden. Hier geldt: Ik schaam mij het Evangelie van Christus niet. De kerk kan zodoende laten zien dat ze weet heeft van zonde en genade. Zonde niet alleen te duiden op dit specifieke gebied, maar zonde over de hele linie van het menselijke leven. Met daartegenover gesteld de kracht van het Evangelie van Jezus Christus, Die leed en stierf onder de toorn Gods tegen de zonde van het gehele menselijke geslacht. Hopelijk staan wij daarvoor. Ieder voelt echter dat dit spanning met zich mee brengt. De kern van het Evangelie noopt ons allen tot bewogenheid met allerlei mensen in de strijd van dit leven. Dat klinkt in dit stuk ook duidelijk door. Op deze manier kan deze uitspraak nog breder tot zegen zijn, ook voor de maatschappij.

Een moedige uitspraak ook naar de gemeenten van ons kerkverband toe. Er zijn kerken waar deze relaties werden erkend. Er zal in die situaties heel veel pastorale inzet gevraagd worden van de kerkenraden. Het rapport maakt melding van een uitzonderingssituatie wat men zou kunnen aangrijpen om de huidige praktijk te laten voortbestaan. Dat is niet de bedoeling van dit studierapport. Laat het dan ook niet gebeuren. Maar ik kan meevoelen met hen die moeite hebben om deze lijnen in de praktijk door te trekken. Het rapport biedt echter veel steun om met betrokkenen door te spreken. Onderstreept mag worden dat homoseksuelen er bij horen in de kerk. Daar heeft de kerk in het verleden niet altijd zicht op gehad. Helaas is homoseksualiteit ook een overtrokken speerpunt van onze overheid en daar, op dat verkeerde accent, hebben we ons vaak gericht, terecht. Maar we moeten de indruk vermijden dat zonde speciaal op dit terrein ligt en dat deze zonde extra zwaar weegt. We hebben allen tegen al Gods geboden zwaarlijk gezondigd. Voor die notie moet juist binnen de gemeente van Christus plaats zijn. Het gaat hier om zware offers die gebracht moeten en mogen worden. Maar juist diegenen die de begeerten van hun geaardheid als zonde ervaren, zullen zich gesterkt mogen weten door deze kerkelijke uitspraak. Ook gemeenten die helemaal onderstrepen dat hier gesproken moet worden van zonde, zullen zich moeten bezig houden met de vraag hoe we ons nu in het pastoraat moeten opstellen. Ook daar zal het juist nodig zijn dat we openstaan voor de strijd van gemeenteleden, op dit vlak en op alle andere terreinen.

Een ander besluit van groot gewicht betreft de opleiding. Men streeft naar een breed gedragen Gereformeerde Universiteit, waarmee heel de kerk gediend kan worden. Dat is het ideaal. We moeten echter niet vergeten dat die “brede” basis momenteel nog tamelijk smal is. Ongewenst smal. Hier geldt: alles of niets. Het is een groots streven om de gehele Gereformeerde gezindte hierbij te betrekken. Dat begeert men ook. De praktijk zal weerbarstig zijn. Men moet zeker kunnen zijn van de Gereformeerde basis. Hierbij twee overwegingen: Zou dit instituut er komen, zoals in de bedoeling werd omschreven, dan zou de eenheid van alle kerken ermee gediend zijn. Het zou tot zegen kunnen zijn voor de gehele kerk van Nederland; ook zelfs voor de kerk van West Europa. Het is de inzet waard om hiernaar te streven. Het is verder de vraag hoe we de link naar de overheid nog in stand kunnen houden. We krijgen ongetwijfeld met nog meer eisen en claims te maken vanuit den Haag en dat zal er misschien toe leiden dat de subsidie ons ontnomen wordt. In dat geval hebben we allemaal elkaar nog harder nodig.

Deze Synode heeft een nieuwe deur geopend inzake de eenheid der kerken. Er kan nu ook kanselruil plaats vinden met gemeenten van Gereformeerd belijden in de Protestantse Kerk Nederland (PKN). En dat op basis van wederkerigheid. Een opmerkelijke ommezwaai! Er leefden onder ons altijd fundamentele bezwaren tegen de aloude NHK. De Gereformeerde Bond is immers geen kerk. We waren beducht voor middenorthodoxe invloeden en vrijzinnige gedachten waren onaanvaardbaar. Dat is nog zo. Desondanks nu toch een brug naar de Gereformeerden binnen de PKN? De Generale Synode heeft hiermee eigenlijk een ander kerkbegrip aanvaard. Er is al veel in informele stukken nagedacht over de voordelen van het Independentisme; de GS lijkt nu dit kerkbegrip deels omarmd te hebben. De PKN (NHK) als kerk was voor ons vanouds onaanvaardbaar. Het was wel altijd al zo dat de Geref. Bond onze sympathie had. Maar het kerkverband van de NHK als geheel werkte belemmerend. De belemmeringen van toen zijn er nu nog, maar het zijn nu geen echte obstakels meer. De aanduiding “independentisme” betekent letterlijk dat we ons onafhankelijk opstellen tegenover kerkverbanden. Groepen of clusters binnen een kerkverband beschouwen we nu ook als kerkelijke gesprekspartners. Gemeenten op Gereformeeder grondslag binnen de PKN kunnen overigens een gunstige invloed hebben op gemeenten in ons verband. Het hangt sterk van de plaatselijke situatie af, maar dit besluit kan in bepaalde gevallen gunstig werken. Trekt men die lijnen door, dan kunnen er nog meer verrassende dingen gebeuren. Tijdens de laatste GS van de Gereformeerde Gemeenten werd de mogelijkheid geopperd om samen te spreken met gemeenten rond het blad “Bewaar het Pand”. Deze gemeenten (GG)denken strikt kerkelijk en dus worden alleen kerkverbanden erkend. Maar zou men de weg inslaan die onze GS nu is gegaan ten aanzien van de Gereformeerde Bond, dan zou het niet verkeerd zijn als men zich zou richten op die cgk-gemeenten, die dichtbij hen staan. Dat kunnen allemaal gevolgen zijn van een independentistische kijk op de kerk. Het zal voor de HHK ook niet zo makkelijk liggen naar het geheel van onze kerken. Ook daar zal men zich slechts verbonden weten met een deel van onze kerken. En zo zou er nog veel meer kunnen gebeuren. Onze tijd vraagt om deze oplossingen. Het maakt duidelijk dat er veel staat te veranderen. De Heere verhoede het dat er een chaos optreedt. Moge de bekende regels hier van toepassing zijn: Ik ben een vriend, ik ben een metgezel, van allen die Uw Naam ootmoedig vrezen. We krijgen dus het volgende beeld: het lijkt een rotonde geworden. We kunnen afslaan naar de GKV/NGK; daarnaast is er een weg die voert naar de HHK, terwijl we ook kunnen kiezen voor de PKN. Gelukkig blijft de gewone doorgaande weg, rechtdoor, ook nog mogelijk. Dat is de weg van de CGK in haar oorspronkelijke gestalte. Op de rotonde kunnen echter anderen ook zo maar onze kerken binnenkomen. Wij blijven na de GS dus wel zitten met diverse vragen. Ik erken dat er ook wel goede kanten aan dit standpunt zitten. Ik oordeel niet bij voorbaat over mij onbekende motieven. Het zal van ons allen bezinning vragen hoe we hier verder mee omgaan. Pluriformiteit trekt onze kerken binnen, met alle schadelijke, maar ook met alle goede gevolgen daarvan. Ook binnen de gemeenten die misschien nauw met mij meedenken. Ik schrijf dit alles niet op het conto van deze synode. Onder ons állen leven woekerplanten, die de goede gewassen aantasten. Niet alleen in Vrijgemaakte richting. Er zijn ook behoudende kwalen die de kerken kwaad doen. Daarnaast zien we dat over de gehele linie van de kerk het Gereformeerde belijden tanende is. Paulus had te maken met verval in de gemeente van Corinthe. Hij wijst dan de enige remedie aan; namelijk die van de droefheid naar God, die een onberouwelijke bekering werkt tot zaligheid. Deze bekering is persoonlijk, maar ook kerkelijk gericht. Dat hebben wij allen nodig. Links en rechts, oud en jong. Konden we maar van harte met elkaar zingen: Wij hebben God op het hoogst misdaan, wij zijn van ‘t heilspoor afgegaan. Het deputatenrapport van Paulus is aanzienlijk korter en duidelijker dan al onze overwegingen, zowel de uwe als de mijne.

Eerst dan, als we bedenken hoe de zonde God aantast, zullen we iets verstaan van het: ‘dat God Zich schrikkelijk vertoornt.’ Dit is altijd het kenmerk van rechte ontdekking, als we bedroefd zijn over de zonde, omdat we onze plaats voor God verlaten hebben, vrijwillig en moedwillig; waardoor de Heere schrikkelijk is misjegend, schandelijk is onteerd, en aangetast in Zijn hoogste majesteit en soeverein gezag.

G. Wisse, Uit de Verbondsschat.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen