ICT@SGP.NL - pagina 9

1. Inleiding De samenleving waarin we leven wordt wel aangeduid als een informatiesamenleving. Een informatiesamenleving is een samenleving waarin de informatie- en communicatietechnologie overheersend aanwezig is. En dat is in onze samenleving het geval. Gegevens zijn supersnel beschikbaar en bewerken en transformeren van gegevens behoort tot het dagelijkse leven. Deze processen zijn zelfs zo geïntegreerd dat dit nauwelijks meer wordt opgemerkt als gebruikmaken van informatie- en communicatietechnologie. Of het nu gaat om een eenvoudige geldopname bij de pinautomaat, om een administratief proces, om bestuurlijk handelen, om productieprocessen in het bedrijfsleven, of om de gezondheidszorg; zichtbaar en onzichtbaar is overal in onze samenleving de informatie- en communicatietechnologie geïntegreerd. Deze toenemende informatisering heeft niet alleen gevolgen voor de maatschappij, maar is ook van invloed op de rol en het functioneren van de overheid. De achtergronden van de informatiesamenleving Het ontstaan van de huidige samenleving moet gezien worden in het licht van de steeds verdergaande ontwikkeling van de wetenschap en de techniek. In zijn fundamentele studie De mechanisering van het wereldbeeld schrijft E. Dijksterhuis: ‘Als het gaat om de wording van de hedendaagse cultuur is er eenstemmigheid over het ontstaan en de ontzaglijke historische betekenis van wat wij noemen de natuurwetenschap; er is echter geen eenstemmigheid over de waardering en de beoordeling ervan: die loopt uiteen van verheerlijking tot verguizing’. E. Schuurman schrijft over deze beoordeling in zijn boek Het technisch paradijs uit 1989: ‘De menselijke macht is enorm toegenomen, maar de mens lijkt haar niet aan te kunnen’. Hij ziet als voornaamste drijfkracht voor de ontwikkeling van wetenschap en techniek het technicisme. Daaronder verstaat hij ‘de pretentie van de mens om eigenmachtig heel de werkelijkheid met de wetenschappelijk-technische beheersing naar zijn hand te zetten, om op die wijze alle voorkomende problemen op te lossen, en om zodoende de materiële vooruitgang te garanderen’. Dit technicisme is zijns inziens dominant aanwezig in onze cultuur. Schuurman ziet dit beheersingsgeloof als verdere consequentie en uitwerking van het gedachtegoed van de filosoof R. Descartes (15961650), die stelde: ‘De natuur is een machine, net zo eenvoudig te begrij9

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen