De Vrije school voor heel de natie - pagina 5

7 de Nutsschool gebrandmerkt, hoewel het Nut eerst in 1854 het lidmaatschap openstelde voor Israëlieten, Mohamedanen en Heidenen. Ook gold de „gemengdheid" nog niet voor de Israëlieten, die afzonderlijk openbaar onderwijs ontvingen. Alleen de christenen moesten of aan de „gemengdheid" zich onderwerpen of „sectescholen" stichten, die zij dan echter alleen te bekostigen hadden. Zoo ontstond de strijd, niet tusschen de bijzondere en de openbare, maar tusschen de „gemengde" en de „secteschool". Het was te voorzien, dat, tengevolge van het steeds meer uitpersen van alle „leerstelligheid" uit het godsdienstonderwijs, het onderwijs in de openbare school moest uitloopen op godsdienstloos onderwijs. Dit had kunnen worden voorkomen, indien men „de gemengdheid" losgelaten en het ook in de andere landen ingevoerde stelsel van openbare gezindheidsscholen ingevoerd had. Langen tijd hebben tal van Christenen, o.a. de Heer Groen van Prinsterer, daarvoor geijverd, maar de gehechtheid aan de „gemengdheid", gepaard aan de vrees voor de „leerstelligheid" was te sterk. In 1857 zegevierde de neutrale school, die men evenwel niet godsdienstloos wilde noemen, maar waarin het onderwijs moest voldoen aan alle „andersdenkenden" Op dezelfde wijze als het Nut, dat Joden en, met het oog op onze bezittingen, Mohamedanen en Heidenen toeliet, toch „bevordering van godsdienst en goede zeden, overeenkomstig de beginselen van den Christelijken Godsdienst" beoogde. Intusschen hadden eenige groepen reeds gebruik gemaakt van de bij de Grondwet erkende „vrijheid van onderwijs" om bijzondere scholen op te richten, met eigen program. Toch moesten haar onderwijzers aan de eischen voldoen die de Overheid aan haar eigen onderwijzers stelde; in een tijd toen er nog geen wettelijke leerplicht was eene inconsequentie tegenover de Vrije School, maar eene inconsequentie waartegen niemand is opgekomen omdat zij heilzaam werkte. Eene volkomen vrijheid als in België bestaat, is door niemand onzer ooit begeerd. Toen Groen van Prinsterer den strijd voor de openbare gezindheidsschool in 1857 had verloren, aanvaardde ook hij het beginsel van de vrije school; de vrije school regel, de openbare school aanvulling. Hij aanvaardde dit niet, omdat in beginsel aan de Overheid het geven van onderwijs niet toekomt, maar omdat het geven van onderwijs

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen