De mensch als 'levende ziel' - pagina 12

het eenige eigendom Christi in deze booze en vergankelijke wereld. En dat eigendom Christi dan stervende achter Hem. En daar bij die Dooperschen de kerkinstitueering volgens Gods Woord achterbleef (de omstandigheden waren daarvoor ook bitter moeilijk!) daar stonden tenslotte de vromen apart als individu naast individu, ieder voor zich „der wereld" en ook „der kerkinstituten" gestorven. Zoo werd het „geestelijke terrein" van den priesterstand verlegd in het bekeerde individu. Daarbuiten was het „wereldsche." Bij den van God verlichte was „de kerk". Straks werkten de tendenzen van de Middeleeuwsche mystiek (Tauler) hier sterk door. Zoo werd onder sterke invloed van het boekje de Theologia deutsch 4) Thomas Münzer profeet „geestelijk" mensch, die fel getuigde tegen de Papisten en de Vorsten; tegen Karei V en de Luthersche vorsten even consequent als tegen den Paus en de bisschoppen. Al tezamen verdorven „wereld", die door den Geest moest vernieuwd worden. Jan van Leiden sprak ook in deze geestelijke sfeer en stichtte het nieuwe „Sion" (Munster) temidden van de „wereld". Al het „wereldsche" zou men daar dan uitbannen en wat „wereldsch" was, dat maakte de Geest bij Jan van Leiden uit. Menno Simons was afkeerig van geweld, maar ook hij wae „geestelijk" mensch, „bijzonder" mensch, die vereerd werd als geheiligde persoonlijkheid. Ook hij kende het aardsche als „wereldsch" en moest daarom de Overheid negeeren. Met deze scheiding tusschen „geestelijk" en „wereldsch" waarachter ook een scheiding van geest en stof als heilig en onheilig terrein zat — met deze scheiding stond ook in verband het verzet der Dooperschen tegen de leer der H. Schrift, dat Jezus uit Maria geboren was naar het vleesch. Vleesch beteekende voor hen „wereld" en Christus kon toch niet „wereld" zijn. Daarom hebben zij op allerlei manier geredeneerd om hun vooroordeel te kunnen handhaven. De verschillen die zij daardoor onderling kregen deden later hun tegenstanders spreken van de Babylonische spraakverwarring der .„Wederdooperen." Nu is het een feit, dat er practisch onderscheid is tusschen de eerste „Dooperschen" in ons land, die naar de woorden van Calvijn over Luther „de middaegse son niet en sagen" omdat zij nog leefden in de periode van het morgenrood der hervorming .— en tusschen de latere Doopers die tegen de „middaegse son" zich verzetten en alzoo de duisternis liever hadden dan het licht. . Wanneer Dr. Cramer in de Bibliotheca Ref. Neerl. (II pag. XI) zegt: „Van de ruim 2.000 martelaars en martelaressen inde 1

Zie:- Böhmer-Kirn, Briefwechsel Thomas Müntzers -1931, Annemarie Lohman, Geistige Entwicklung Münzers 1931.'• 10

En:

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen