Grondslag en karakter van de Italiaansch-fascistische staatsleer - pagina 61

BEOORDEELING

VAN DEN FASCHISTISCHEN STAAT

59

invoegen in het fascistisch geheel. Maar als de inhoud van dien ,hoogeren wil" eens in strijd bleek met de fascistische staatsopvatting, zal de „opportuniteit" wel weer aan het woord moeten komen. Want even verder, terzelfder plaatse, gaat het betoog aldus voort: „inderdaad bestaat alles voor den fascist in den staat, en niets menschelijks of geestelijks bestaat, of heeft waarde buiten den staat. In dezen zin is het fascisme totalitair, en de fascistische staat, als samenvoeging en eenheid van alle waarde, vertolkt, ontwikkelt en beheerscht het geheele leven van het volk." Metterdaad, daarop komt het alleen aan. De persoonlijke opvatting van Mussolini en vele zijner volgelingen in de practische politiek is toch eigenlijk niet de hoofdzaak. Die schuilt hierin, dat het fascisme zijn afgod maakt van den nationalen staat en dien nationalen staat opvat als totalitair, dat is alomvattend en albeheerschend. De opvatting van Evola, hier boven vermeld, is de principieel eenig juiste, al het andere is concessie. Zou men werkelijk willen komen tot een totalitairen staat, dan is metterdaad een volkomen terugkeer naar het oude Rome noodig, waar — om het zoo uit te drukken — staat en kerk één waren, twee kanten van één zaak en de religie daardoor tak van staatsdienst. Het fascisme kan de religie in beginsel alleen erkennen als een „verhulling", als een „ideologie", die het dienstbaar maakt aan zijn staatsgedachte. Maar principieel doet elke godsdienst en met name het christendom om zijn absoluut karakter afbreuk aan elke vergoddelijking van den staat, en Heller noemt dan ook niet onjuist het fascisme een heidensch polytheïsme, dat alleen kan bloeien bij een radicale verloochening van het christendom. Het fascisme eischt evenals het christendom voor zich den geheelen mensch op. „Het fascisme is, alles saamgenomen, niet alleen wetgever en stichter van instellingen, het is ook opvoeder en bevorderaar van het geestelijk leven. Het wil niet de vormen, maar den inhoud van het menschelijk leven vernieuwen : den mensch het karakter en het geloof. Voor dat doel verlangt het een tucht en gezag, die doordringen in de geesten en daar onbetwist heerschen." (Mussolini, Ene.). Fascisme en christelijke religie mogen tijdelijk en practisch een „modus convivendi" vinden, duurzaam en principieel zijn zij onverzoenlijk.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen