De preektrant van de dominé's in de Kerken der Afscheiding in de jaren 1834-1869 - pagina 29

beeldt u wellicht in, dat gij veel verstandiger handelt dan anderen, die zich op het w o o r d van G o d , a a n zondaren gericht' laten zinken", enz. E n niet alléén in deze preek, telkens toont D s H u l s t hoe g o e d hij verstaat, dat al onze hoop en rijkdom buiten onszelf in G o d ligt en dat onze vastheid alléén in H e m kan zijn. M a a r overigens is er vrijwel in alle preeken dat piëtistische trekje : ,,onze vroomheid middelpunt en doel van ons g o d s dienstig leven en de g r o n d onzer h o o p " . W e l schijnt het mij toe, dat tegen 1869 hierin een kentering ten g o e d e is w a a r te nemen. D e preeken uit dien tijd dragen wel een ander cachet dan die uit de jaren 1 8 3 4 — 1 8 5 0 ; ofschoon ook nog na 1860 D s v. H o o g e n in een preek over 2 Cor. 13 : 5 a : „ O n d e r z o e k t uzelven of gij in 't geloof zijt, beproeft uzelven", de zekerheid des heils uit het W o o r d , dat is, uit G o d , verlegt naar den mensch. M a a r al is dat zoo, w a a r h e i d is, dat het tegen 1869 in 't algemeen anders en beter wordt. D e preeken uit de allereerste jaren na de A f s c h e i d i n g zijn in dezen heel sterk geteekend — en zij openbaren daardoor, als ik mij niet vergis, aan den eenen kant den geest, die toen in afgescheiden kringen heerschte, maar hebben ons tevens nagelaten de erfenis van een mentaliteit in verre de meeste gemeenten ook in het N o o r d e n , die altijd weer, altijd weer naar binnen wil zien insteê van n a a r boven, zich altijd weer a a n zichzelf insteê van a a n G o d wil vastklemmen. *

Taal,

*

*

Stijl en Homiletische

Vorm.

T a a l , stijl en vooral vorm der preek zijn niet zelden zeer gebrekkig. H e t ontbreken van een deugdelijke opleiding doet zich hierbij duidelijk gevoelen. H e t spreekt vanzelf, dat al het gezegde, slechts het algemeene raakt. E r zijn uitzonderingen op den regel ; mannen, die door breedere studie en genialen aanleg, een eigen p l a a t s innemen, ofschoon zij van het algemeene stempel toch altijd sporen vertoonen. * t *

27

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen