Calvinistische en impressionistische aesthetiek - pagina 9

talent toonden, stonden met eigen werk toch kennelijk zoo sterk onder invloed van de nieuwe productie, dat ze het Impressionisme er meer mee in de kaart speelden, dan met hun zwak theoretisch verzet tegenwerkten. Hier kwam nog bij, dat Kuyper's aesthetiek in „Het Calvinisme en de Kunst" verwees naar Bilderdijk en Cats als leidende krachten voor de toekomst en zie, Bilderdijk werd steeds meer de kracht, waartegen het Impressionisme hfer woedde, als Het voorbeeld, dat men juist niet wilde navolgen. Het halve-eeuwfeest van het Impressionisme ten onzent staat thans te worden gevierd. De poging om te komen tot een Christelijke litteratuurbeweging van eenige kracht, bleek veelszins een droeve mislukking. „Ons Tijdschrift" onder Van der Valk en Van As bood nog de meeste kans krachtens gaven en zielsstructuur dier redacteuren, maar bleef in gebreke ondanks Kuyper's poging, hen op de rails zijner theorieën over te leiden. Op den tandradbaan van „Opwaatsche Wegen" bleef, afgezien van nu en dan een enkel artikel — (en hier noem ik Harm van der Leek) — vrijwel alle stijging uit. Laat ons zien, of we bij de beschouwing van Kuyper's schoonheidsleer kunnen ontdekken, waarom dat wel ongeveer zoo gaan moest. Augustinus noch Thomas van Aquino, — aldus Kuyper —, hebben getracht een wetenschappelijk stelsel in elkaar te zetten, dat niet-kerkelijk was. De Reformatie van de zestiende eeuw zorgde alleen voor de theologie en liet de rest aan de Renaissance over. Eerst Schleiermacher zocht naar de verzoening van Christendom en menschelijke rede, wat door de ethische theologie werd overgenomen, maar tot een eigen kunstfilosofie heeft de christelijke letterkunde niet kunnen opstijgen. Augustinus gaf nabootsing van Plato. Thomas van Aquino volgde Aristoteles. Luther noch Calvijn spreken er over. Voetius behandelt de kunst uit ascetisch oogpunt en Bilderdijk's prijsvraagbeantwoording van 1782 blijft in den gedachtenkring der paganisten hangen. Evenmin heeft het Calvinisme een kunststijl geschapen noch het Lutherdom noch het geheele protestantisme. De Islam en het Roomsch-Katholicisme, Byzantium en het Boedhisme deden dit wel. Religieuze kunststijl ontstaat echter uit een verkeerden band tusschen religie en kunst. Die band kan alleen dan ontstaan, als 8

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen