Vertellende de loffelijkheden des Heeren - pagina 18
Gedenkschrift, bevattende eenige grepen uit de geschiedenis der Gereformeerde Kerk te Delfzijl, gedurende de eerste eeuw vanaf de afscheiding in 1835
§ 8. J A K O B U S K L O K . De n a a m van d e z e n m a n is in d e g e s c h i e d e n i s der a f s c h e i d i n g a l g e m e e n b e k e n d g e w o r d e n v a n w e g e zijn werkje, getiteld : „ d e Evangelische G e z a n g e n getoetst en gewogen en te licht b e v o n d e n , door J a k o b u s Klok, verver en k o o p m a n te Delfzijl", dat voorzien v a n een voorrede van Ds. H. d e Cock, heel wat opzien b a a r d e en een ongunstige beoordeeling vond. Z e l f s een van d e C o c k ' s v r i e n d e n uit d e n H a a g , een vijand der G e z a n g e n , gaf h e m zijn a f k e u r i n g te k e n n e n over het uitgeven v a n zulke werkjes. Heel veel moeite h e e f t d e g e m e e n t e hier m e t dezen b r o e d e r g e h a d . Naar we ons h e r i n n e r e n was Klok terstond bij de institueering der g e m e e n t e tot ouderling verkozen, d o c h al heel spoedig, in 1836 reeds, werd hij uit het a m b t ontzet. Z o o a l s we vroeger z a g e n b e h o o r d e Klok van meet af tot d e t e g e n s t a n d e r s ter z a k e het gebruik m a k e n v a n het K . B . '36. AI viel dit s t a n d p u n t o p zich zelf te w a a r d e e r e n , d e wijze w a a r o p Klok optrad is zeker van dien a a r d geweest, dat m e n o o r d e e l d e dat hij niet als ouderling kon g e d u l d worden. Hij w a s een m a n met een lastig karakter, een m a n die a a n o n u i t s t a a n b a r e vitzucht leed ( R u l l m a n n ) . Uit gevoerde c o r r e s p o n d e n t i e t u s s c h e n h e m en d e n kerkeraad blijkt hoe hij telkens weer in s c h e r p e b e w o o r d i n g e n allerlei o n g e g r o n d e b e s c h u l d i g i n g e n inbracht tegen d e kerk en hare leeraars. Jarenlang is hij d e n kerkeraad k o m e n lastig vallen. O p Prov. en Alg. S y n o d e s h e e f t hij zijn protesten laten hooren. W e l k e u i t s p r a k e n echter ook g e d a a n w e r d e n door d e kerkelijke vergaderingen. Klok viel niet te overtuigen. Allerlei p o g i n g e n om h e m weer in v e r z o e n d e betrekking tot d e g e m e e n t e te stellen b l e k e n vruchteloos. Klok, bijgestaan door eenige a n d e r e leden, rustte niet. En ziedaar — n a een strijd van 14 jaren gaat d e kerker a a d van 1850 nog eens n a u w k e u r i g o n d e r z o e k e n welke d e g r o n d e n van Klok's afzetting geweest zijn en s p r e e k t d a n in een vrij b r e e d r a p p o r t uit dat hij onwettig en o n r e c h t v a a r d i g is g e c e n s u r e e r d ; d a t d e z e c e n s u u r eerder h a d m o e t e n toegepast worden o p d i e g e n e n die v a n het rechte spoor w a r e n a f g e w e k e n en die door een laakb a a r gedrag alle rechtvaardige eischen tot vereeniging k w a m e n tegen te werken en dat d e kerkeraad vanaf h e d e n h e m als
ouderling zal e r k e n n e n evenals of deze o n r e c h t v a a r d i g e c e n s u u r n i m m e r op h e m w a s toegepast. T e n bewijze d a t wederzijds genoegen werd g e n o m e n met d e z e uitspraak, werd het r a p p o r t g e t e e k e n d door d e n kerkeraad en m e d e o n d e r t e e k e n d door J. J. Klok. W a s hij alzoo volkomen in het gelijk gesteld, 14 d a g e n later, w a n n e e r h e m copie v a n het r a p p o r t wordt ter h a n d gesteld, b e d a n k t hij voor het o u d e r l i n g s c h a p . 't Blijkt wel dat Klok n o g niet rustig is en met enkele leden zich tegenover kerkeraad en g e m e e n t e blijft stellen T e l k e n s grijpt hij weer terug o p wat vroeger h e e f t p l a a t s g e v o n d e n . Steeds spreekt hij uit dat hij met de zijnen niet als afgescheidenen willen aangemerkt w o r d e n , m a a r dat ze willen blijven wat m e n w a s : d e G e r e f o r m e e r d e kerk. — Een half jaar n a d a t d e v e r z o e n i n g w a s getroffen, komt er eene classikale commissie om o n e e n i g h e d e n t u s s c h e n kerkeraad en g e m e e n t e o p te lossen. Len oplossing wordt g e v o n d e n , m a a r niet n a g e l e e f d , zoodat d e classis ten 2e m a l e een commissie moet b e n o e m e n . Klok verklaart d e a f g e s c h e i d e n kerk voor üalsch ; d u r f t uitspreken dat de Waarheid is verkocht, d a t d e leeraars geen g e r e f o r m e e r d e leeraars zijn enz. V a n lieverlede waren Klok c.s. zich aan d e s a m e n k o m s t e n der g e m e e n t e g a a n onttrekken en hielden ze h u n g e z e l s c h a p p e n , w a a r a a n volgens m e d e d e e l i n g ook wel enkele b r o e d e r s of zusters uit a n d e r e p l a a t s e n ( S i d d e b u r e n b.v.) d e e l n a m e n . In d e vergadering van den k e r k e r a a d komt d a a r o m nu en d a n d e vraag ter s p r a k e hoe met d e z e l e d e n moet g e h a n d e l d worden, waarbij m e n telkens weer tot d e slotsom komt, dat w a t g e d u l d met hen moet g e o e f e n d . De classis k e u r d e deze h o u d i n g door d e n kerkeraad j a r e n l a n g i n g e n o m e n , goed. Eindelijk is d e z e stroom geheel v e r z a n d . V a n Klok wordt niet weer g e s p r o k e n , terwijl van enkele zijner m e d e s t a n d e r s vermeld staat, dat ze zich, zeker n a Klok's dood, weer m e t d e g e m e e n t e h e b b e n vereenigd. Wel h e e f t alzoo d e jeugdige kerk in d e eerste jaren m e t vele m o e i l i j k h e d e n te worstelen g e h a d . Vervolging en v i j a n d s c h a p van buiten — o n e e n i g h e d e n van b i n n e n Maar d e K o n i n g der kerk heeft zijn g e m e e n t e s t a a n d e g e h o u d e n en uitgebreid. Hij t o o n d e
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zondag 1 september 1935
Brochures (TUA) | 28 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zondag 1 september 1935
Brochures (TUA) | 28 Pagina's