De basis van de eenheid der wetenschap - pagina 13
Referaat voor de twee-en-twintigste Wetenschappelijke Samenkomst der Vrije Universiteit op 30 Juni 1937
leugen overgaf. Zijn vernietigende critiek op de naturalistische w e t e n s c h a p moest inhouden, dat daarin niets materieel echts kon w o r d e n aangetroffen. D a a r i n h a d d e n zij echter ongelijk. Zij trokken de consequentie verder door dan K u y p e r b e doelde. Hij toch schreef: „ D o c h al is het zaak de beteekenis van hetgeen in de resultaten der n a t u u r k u n d i g e studiën a b s o luut v a s t s t a a t , aldus tot h a a r juiste evenredigheden terug te brengen, toch dient d a n k b a a r erkend, dat in het lagere deel dezer studiën een gemeenschappelijk terrein g e b o d e n is, w a a r o p het verschil van u i t g a n g s p u n t zich niet laat g e l d e n . " (Ene. II2 bl. 105, 106). M a a r hij breidde dit ook tot de „ g e e s telijke" w e t e n s c h a p p e n uit. „Mits de studie van de objectieve zijde der geestelijke w e t e n s c h a p p e n zich niet o n b e s c h e i d e n g e d r a g e en binnen h a a r grenzen blijve, dient toch met vreugde erkend, dat ook hier zich een zeer breed terrein van studie opent, w a a r v a n de resultaten aan beide groepen van denkers, en alzoo aan de tweeërlei w e t e n s c h a p ten g o e d e k o m t . " (Ene. II2 bl. 106, 107). En hij verbindt d a a r a a n den w e n s c h : „En hierop moet n a d r u k gelegd, o m d a t het in het b e l a n g van beiderlei w e t e n s c h a p is, dat men over en weer zijn voordeel doe, met hetgeen in beide kringen voor den algemeenen schat der w e t e n s c h a p w o r d t b i j g e d r a g e n . W a t goed g e d a a n is door een ander, behoeft door u niet te worden o v e r g e d a a n . Dit zou slechts o p h o u d e n en tijdverspilling zijn." (Ene. II2 bl. 107). B e h o e f t het dan n o g n a d e r bewijs, d a t K u y p e r ook in de naturalistische w e t e n s c h a p n o g veel b r u i k b a a r s en dus waars ontdekte? > M a a r er is nog een derde soort b e z w a r e n . Zij, die zich d a a r d o o r belast gevoelen, g a a n er meestal vanuit, dat voor K u y p e r de christelijke w e t e n s c h a p toch eigenlijk de eenige w e t e n s c h a p is. En w a t is nu de basis voor de eenheid dier w e t e n s c h a p ? De palingenesie. D a t laatste kan inderdaad moeilijk w o r d e n w e e r s p r o k e n . Citaten d a a r v o o r zijn uit grooten v o o r r a a d leverbaar. M a a r nu r e d e n e e r d e men verder: de palingenesie, die in het menschelijk subject p l a a t s grijpt, m a a k t die basis subjectief. D a a r o m kan zulk een w e t e n schapsleer aan den v a n g van het subjectivisme niet ontkomen. En op grond hiervan heeft men met klem en kracht betoogd, dat hierin de angel van een Neo-Calvinisme school, dat in
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 30 juni 1937
Brochures (TUA) | 37 Pagina's