Zijn wij echt tegen staken?

Enige tijd geleden las ik in "Elsevier" een interview met Ed van Thijn, de huidige burgemeester van Amsterdam, vroeger minister van Binnenlandse Zaken, één van de voormannen van de P.v.d.A. In dit vraaggesprek stelde Van Thijn, ik zeg het met mijn eigen woorden, dat we de belastingplichtige eigenlijk zelf moesten laten uitmaken hoeveel belasting hij aan de overheid wil betalen, we leven in een democratie, de mensen zijn toch mondig!

Twee jaar geleden ontdekten de controleapparaten van de belastingdienst een grote fraude in een gehele bedrijfskolom. Inmiddels staat deze fraude bekend als de "Zeeuwse Visfraude". Voor honderdduizenden guldens werd er "zwart" gehandeld. Eén en ander was volgens insiders het gevolg van de maximaal toegestane vangstbepalingen. Diverse ondernemers waaronder veel mensen uit de rechtse, orthodoxe groeperingen werden strafrechtelijk vervolgd; bij uitspraak van het gerechtshof werden vrijheidsstraffen en boetes opgelegd. Naderhand, toen men in Hoger Beroep ging, zijn, om rechtsongelijkheid te voorkomen, de straffen omgezet in boetes.

Enkele jaren geleden is gebleken, nadat de fiscale controleapparaten samengewerkt hadden in onder andere deakties "schuimkraag" en "goudtand", dat zowel in de meer besmette branches - cafébedrijven - als in de minder besmette branches - tandartsen - zwaar gefraudeerd werd.

Nog niet zolang geleden is een groot gedeelte van het "Rapport Van Bijsterveld" na politieke druk, openbaar gemaakt. Verbijsterend voor velen zijn de conclusies. (Van Bijsterveld, een oud-direkteurgeneraal van de belastingen heeft met zijn medewerkers een grootscheeps onderzoek verricht naar frauderingen op fiscaal gebied). Zowel in de geldstroom naar de overheid toe, b.v. de belastingen, als in de geldstroom van de overheid naar de onderdanen toe, b.v. de werkloosheidsuitkeringen, wordt over de gehele linie op kleine of grotere schaal gefraudeerd. Van Bijsterveld noemt percentages van 60 a 70%, bij geldbedragen van enkele tientallen miljarden per jaar.

Ondanks de personeelsstop bij de overheid worden er op dit

moment meer mensen dan ooit opgeleid tot controleur van de belastingdienst (een 3'/2 tot 4/4 jaar durende dagopleiding te Utrecht). Om de fraude enigszins in te dammen zijn deze mensen hard nodig.

Dagelijks worden er mensen in ons land gerechtelijk vervolgd, omdat men op fiscaal gebied gefraudeerd heeft. Bekend van de laatste tijd zijn de "bouwfraudes" en die bij Slavenburg's Bank. Toch zijn deze berichten maar een topje van de ijsberg, want meer dan 95% van de fraudes op fiscaal gebied worden in "de minne geschikt", men krijgt een administratieve boete van 25, 50 of 100% van het verzwegen bedrag en daarmee is de kous af.

Juist dezer dagen gaan er binnen de ambtenarenwereld stemmen op om stiptheidsakties uit te voeren en zelfs denkt men aan stakingen om tegen de 3% korting op het salaris per 1-1-'84 te protesteren. Inmiddels zijn deze akties volop aan de gang.

U zult zich afvragen, wat heeft dit laatste nu met de overige feiten te maken? Ik wil proberen dat duidelijk te maken. Doch eerst wil ik bespreken wat nu eigenlijk "belastingen" zijn. Een belasting is een heffing. Een heffing is een middel voor de overheid om uitgaven te dekken. Naast de belastingen zijn er nog andere heffingen, hierop ga ik verder niet in. Het typerende van de belasting is, dat de overheid deze gelden onder dwang kan vorderen van de onderdanen en dat zij bedoeld zijn ter bestrijding van de algemene uitgaven van de overheid. Dus de onderdaan kan voor zijn betaling niet direkt een wederdienst van de overheid verwachten.

Het hierboven genoemde "Rapport Van Bijsterveld" geeft aan dat door alle geledingen van het Nederlandse volk op kleinere of grotere schaal wordt gefraudeerd, van links naar rechts. Dit klopt ook met de verhalen die je "links en rechts" hoort. Als argumentatie geeft "rechts" bijvoorbeeld: "je kan het beter in de kerkezak stoppen, de fiscus of de overheid is een grote dief van mijn portemonnaie, de bestedingen van de overheid, daar kan ik nooit achter staan, " enz. Komt deze "fraude" ook in onze kringen voor? En in dezelfde percentages? Hoewel er, zover ik weet, geen cijfers bekend zijn omtrent fiscale fraudes in onze kringen, vrees ik dat we op dit gebied niet achterblijven bij de rest van de Nederlanders. De hierboven aangehaalde "Zeeuwse Visfraude" spreekt voor zichzelf. Het wordt niet als fraude of diefstal gezien als men gelden niet volledig aangeeft volgens de belastingwetten. "Diefstal"? Neen zo ziet men het niet. "De bestedingen daar ben ik het niet mee eens", zo stelt men, "ik weet zelf wel een betere manier om mijn zuurverdiende geld

te besteden, ik geef wat extra aan de kerk of zending en dan heb ik er verder echt geen last van". Juist, men gaat er eigen wetten op na houden. Als er ambtenaren zijn die gaan staken of stiptheidsakties uitvoeren, dan spreekt men er zijn grote afkeer over uit, en terecht, versta me goed! - doch op het gebied van belastingbetalingen neemt men het niet zo nauw, men verzwijgt gerust inkomsten voor de fiscus.

Toch vraag ik u is het niet-juist aangeven van inkomsten anders dan staken? Immers de stiptheidsakties en stakingen zijn gericht tegen een voorstel van de regering, waarbij men wel bij stakingen de aangegane overeenkomst tot arbeid verbreekt. Bij het verzwijgen van inkomsten overtreedt men rechtstrééks de wet.

Ja, zullen sommigen zeggen, maar we worden wel gedwongen om bepaalde gelden niet aan te geven, denk maar aan het "zwarte

circuit" waarin we verzeild zijn geraakt. Sommige part-time werkers moet ik wel zwart betalen, omdat als ik dat niet doe, de overheid van mij eist dat ik deze mensen in dienst neem, wat voor mij niet is op te brengen. Ergens moet het "zwarte loon" voor de part-timer vandaan komen, dus ik voer meer kosten op dan er in werkelijkheid geweest zijn of ik verzwijg een gedeelte van mijn ontvangsten. En een ander zal weer een andere reden weten.

Ik vraag me af of we niet met al onze verrichtingen op dit gebied op de lijn zitten die Van Thijn aangaf. We maken zelf wel uit hoeveel we betalen. Doen we niet op grote schaal mee aan deze "burgerlijke ongehoorzaamheid"? Ook wij?

"Ja maar, " zult u zeggen, "dit vind ik te sterk uitgedrukt, ik vind dat we teveel belasting moeten betalen. De tarieven zijn te hoog. Verder vind ik de bestedingen niet juist. Maar om het verzwijgen van wat inkomsten te vergelijken met staken, het fraude noemen, of burgerlijke ongehoorzaamheid, nee, zo heb ik dat nooit beschouwd."Toch denk ik, dat dit niet te sterk is uitgedrukt, want in wezen vinden we dat we zelf uit moeten maken hoeveel belasting we betalen, voor een ieder ligt de grens weer anders. Men moet dat maar met zijn eigen geweten in het reine weten te brengen. We overtreden de belastingwetten massaal, zonder wroeging?

En wat de bestedingen betreft, veelal kunnen wij het hier niet mee eens zijn; doch wij kunnen dit niet als een argument gebruiken om te weinig belasting te betalen. Dat de overheid in vele gevallen een "dief' van haar onderdanen wordt genoemd, geeft die onderdanen geen vrijbrief ook maar een "dief" te worden. Ds. Kersten zegt het in zijn catechismusverklaring bij de behandeling van Zondag 42 (8e gebod) als volgt: "Arm Nederland, waar gaan we naartoe. De overheden staan schuldig aan dit gebod en maken misbruik van eigendommen van een volk, dat reeds gebogen gaat onder zware lasten." En even verder: "Waar ligt de oorzaak? In de zonde. Onze zonden zijn de oorzaak waarom de hand des Heeren tegen ons is. De hand des Heeren is tegen ons gehele land en tegen een iegelijk onzer; en nochtans roept de Heere ons eerlijk te zijn, ook tegenover onze overheden; eerlijk te zijn, ook in de opgave van onze belastingen. Denk eraan, dat gij uw handtekening onder uw opgave zet, dat gij die naar waarheid gedaan hebt." Tot zover ds. Kersten.

Rome lag ver verwijderd van Israël. Hoe Rome haar geld besteedde wordt verder niet in de Bijbel genoemd. We kunnen echter uit de historie weten dat deze bestedingen net zo min acceptabel waren als veel bestedingen van onze overheid. Toch kennen we vanuit de

Bijbel de tekst "geef den keizer dat des keizers is".

Den Haag ligt in ons land. Een gedeelte van de overheidsuitgaven zien we terug. Bijvoorbeeld in het onderwijs, in de defensie, weg-en waterbouw, enz. Ik vraag me af of Israël in de tijd van het Nieuwe Testament ooit iets van zijn belastingen in eigen land heeft teruggezien. Zouden juist wij niet het goede voorbeeld moeten geven vanuit deze bijbelse moraal die door alle tijden heeft gegolden en ook nu nog geldt. Laten we dan maar achterblijven bij de rest van Nederland!

Zijn wij echt tegen staken?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen