SAMENWERKING - JA, MAAR HOE?

Bestuurlijke schaalvergroting, fusie, het zit allemaal in de lucht, zo lijkt het wel. Geen wonder: een onderdeel van het Schevenings akkoord was dat besturenorganisaties zouden streven naar samenwerking, 'omdat de grotere vrijheid van handelen voor schoolbesturen in grotere bestuurlijke eenheden voordelen kan opleveren'.

In verband met lumpsum-financiering (de school krijgt één bedrag waarvan zowel de personele als de materiële uitgaven bekostigd moeten worden, red.) is het van belang een draagvlak te hebben van ongeveer 2000 leerlingen. Ook een van de afspraken uit het Schevenings Beraad is dat scholen en/of organisaties bestuurlijke arrangementen (regelingen of overeenkomsten) tot stand zullen brengen.

Lumpsum-financiering zou aanvankelijk in 1998 ingevoerd moeten worden, maar dat is wel uitgesteld tot na de eeuwwisseling D.V. en ik heb de indruk dat bij de grote besturenorganisaties - gelukkig - wat meer verzet is gekomen tegen de plannen van de overheid, want daarbij was beslist niet meer voor elke school sprake van een kostendekkende vergoeding.

Misschien dat de overheid nog wat op deze voornemens terugkomt, maar dan zal er toch wel drang of indirecte dwang worden uitgeoefend om te komen tot bestuurlijke schaalvergroting, zo heb ik vernomen. Er is, zo luidde het bericht, nog dit jaar een circulaire te verwachten waarbij een financiële prikkel. oftewel een toekenning van een bedrag per (regionaal) samenwerkingsverband, wordt ingebouwd voor samenwerkingsverbanden met een omvang van minstens 2000 leerlingen. Deze verbanden moeten dan wel een bijdrage leveren aan het terugdringen van de wachtgelduitgaven, dus bereid zijn elkaars boventallig personeel over te nemen.

We kunnen ons afvragen of dit niet in strijd is met een andere afspraak van het Schevenings Beraad: 'Het beleid is er direct noch indirect op gericht verdergaande institutionele schaalvergroting van overheidswege af te dwingen. De reactie van de overheid is dan echter: Institutionele schaalvergroting, d.w.z. van scholen, dwingen wij niet af, we willen alleen bestuurlijke scha vergroting bevorderen.

De grote besturenorganisaties werken hieraan mee. Moeten wij dat ook doen?

Het doel hierboven genoemd, nl. terugdringing van de wachtgeldkosten, is op zich een redelijk doel. Samenwerking om toenemende risico's beter op te vangen en positief geformuleerd: deskundigheid te bevorderen, is op zichzelf ook zeker niet verkeerd. Dat betekent alleen nog niet dat daarom ook alle scholen in een regio die variëren van bijv. protestants-christelijk tot Christelijk onderwijs op gereformeerde grondslag wel samenwerkingsovereenkomsten kunnen gaan sluiten en zelfs tot een regionale federatie zouden moeten komen.

Die samenwerking zal in de toekomst nl. alles te maken krijgen met personeelsbeleid en dan logischerwijze ook met toelatingsbeleid.

Zouden Christelijke scholen op gereformeerde grondslag het aanvaardbaar vinden om personeel dat tv-bezit niet uitdrukkelijk afwijst, over te nemen van een school met heel andere toelatingscriteria en een ander benoemingsbeleid, kortom personeel van een school van een andere grondslag? Over de praktische bezwaren, bijv. in verband met de samenwerking van scholen met dezelfde grondslag in Weer Samen Naar School-verband wil ik het nu niet hebben. Ze zijn er wel.

Waren ze er niet en zouden er nog zoveel financiële voordelen mee te behalen zijn, dan denk ik nog dat daar de 'eigen' scholen niet voor gesticht zijn. Ds. Kersten heeft het op de jaarvergadering van de VGS, gehouden op 10 januari 1946 zo duidelijk uitgedrukt: 'Een geest van verbroedering en veralgemeening heeft velen aangegrepen: een geest die de grenzen verdoezelt, den ijver voor de waarachtige beginselen verlamt en de liefde verflauwt: een geest van verdraagzaamheid die onverdraagzaam wordt, zoodra het de stoere handhaving der waarheid geldt. (...) Wij kunnen, wij mogen om des beginsels wil ons niet vermengen met degenen, die de leer en praktijk onzer roemruchte vaderen tegenstaan.' In een schoolrede het jaar daarvoor heeft hij benadrukt dat de scholen in nauw verband staan met de kerk. Hij vraagt of de kerkenraden wel toezicht houden op het godsdienstig onderwijs op school. 'Ik zie voor onze scholen en voor onze gemeenten een zware strijd, die zwaarder wordt naarmate de afwijkingen algemener worden. Dan komen wij vanzelf alleen te staan omdat wij met de opvattingen van deze tijd niet mede kunnen en niet mede mogen.'

Daar spreekt een andere geest uit dan die tegenwoordig als een virus de gezinnen. kerken en scholen indringt.

Samenwerking op dezelfde grondslag, waarbij de kerkenraden niet worden uitgeschakeld, is verstandig. Ga niet buiten dat kader, ook al worden de voordelen bijv. voor het lokaal onderwijsbeleid nog zo aanlokkelijk voorgesteld. Ook al zou het (grote) offers kosten, laten de scholen bij de zuivere grondslag blijven!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen